Sıvı moleküllerinin birbirlerine uyguladıkları çekme kuvvetlerine kohezyon (tutma) kuvvetleri denir. Kohezyon kuvveti, sıvı moleküllerini bir arada kalmaya zorlar. Bundan dolayı küçük hacimdeki sıvı molekülleri (damla) küresel yapı oluşturur.

Yüzey gerilimi: Sıvı molekülleri arasındaki kohezyon kuvvetlerinin etkisiyle, sıvıların serbest yüzeylerinde, tıpkı gerilmiş ince lastik zar gibi, ince bir sıvı zarı oluşur. Bu sıvı zarını gergin tutan kuvvete yüzey gerilimi kuvveti denir. Sıvı yüzeyi, gerilmiş lastik zar gibi, mümkün olan en küçük yüzeyi almak ister.

Meraklısına: Deniz ve göllerde rüzgarın oluşturduğu dalgaların yüksekliği yüzey gerilimine bağlıdır. Yüzey gerilimi arttıkça oluşan dalganın yüksekliği de artar. Limanın olmadığı denizlerde, gemilere yükleme işlemini sağlıklı yapabilmek için, fırtınalı havalarda denizin yüzeyine bir miktar yağ dökülür (yüzey gerilimini azaltmak için).

Sıvı molekülleri ile, sıvının temas ettiği yüzeyin molekülleri arasındaki çekim kuvvetine adezyon (yapışma) kuvveti denir. Su damlalarının cam yüzeyine yapışmasını sağlayan kuvvet adezyon kuvvetidir.

Kılcal (çok ince) bir cam boruyu suyun içine şekildeki gibi batırdığımızda, su cam boruda yükselir. Suyun yükselmesinin sebebi, cam ve su moleküllerinin birbirlerine uyguladığı çekim kuvvetinin (adezyon kuvvetinin), su moleküllerinin birbirlerine uyguladığı çekim kuvvetinden (kohezyon kuvveti) daha büyük olmasıdır. Bu olaya kılcallık denir.


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar