Kılcallık, Kılcallık etkisine Örnekler, Kılcallık olayını etkileyen faktörler

Kılcallık, Kılcallık etkisine Örnekler, Kılcallık olayını etkileyen faktörler

Kategoriler: 9. sınıf Fizik, Adezyon ve Kohezyon
  • Bir sıvı içine batırılan kılcal (çok ince) borularda sıvıların yükseldiği veya tam tersi olarak sıvı seviyesinin azaldığı görülür. Bu olay kohezyon ve adezyon kuvvetlerinin etkisi ile gerçekleşir.
  • Cam ile su arasındaki adezyon kuvveti, suyun kohezyon kuvvetinden büyüktür.

  • Yeteri kadar ince bir cam boru, su içine batırıldığında cam boru içindeki su yükselir.
  • Bitkilerin en uç noktalarına topraktan su taşınması bu şekilde gerçekleşir.
  • Cam ile cıva arasındaki adezyon kuvveti, cıvanın kohezyon kuvvetinden küçüktür.

  • Bir cam boru, cıva içine batırıldığında boru içindeki cıva alçalır.
  • Sıvıların bu şekilde ince borular içinde yükselmesi ya da alçalması olayına kılcallık denir.

Kılcallık Etkisine Örnekler

  • Kılcallık sayesinde; bitki ve ağaçlar topraktan su çeker, peçete ve havlular suyu emer.
  • Topraktan emilen su, ağaçların çok i ce taşıma borularında en yüksekteki yaprağa kadar yükselir.
  • Kılcallık olayı, suyun nemli bölgelerden kuru bölgelere toprak tarafından taşınmasında da görev alır.
  • Gözyaşının, gözyaşı kanalları ile uzaklaştırılması, kılcallık olayı ile sağlanır.
  • Eriyen mumun iplikte yükselmesi kılcallık ile gerçekleşir.

Kılcallık Olayını Etkileyen Faktörler

Sıvının kılcal borulardaki yükselme ya da alçalma miktarını etkileyen bazı değişkenler vardır. Bunlar;

  • Sıvının yüzey gerilim katsayısı,
  • Sıvının özkütlesi,
  • Yer çekimi ivmesi,
  • Kılcal borunun cinsi,
  • Kılcal borunun kesit alanı şeklinde sıralanabilir.
  • Kılcal borunun kesit alanı azaldıkça kılcallık etkisi (sıvının kılcal borudaki yükselme miktarı) artar.
  • Cıva gibi yüzey gerilimi büyük olan sıvılar kılcal borularda alçalır. Buna ters kılcallık denir. Ters kılcallıkta da boru kesit alanı azaldıkça sıvının alçalma miktarı artar.
  • Yüzey gerilim katsayısı büyük olan sıvılara ıslatmayan sıvı denir. Islatmayan sıvılarda ters kılcallık oluşur.

  • Kılcal borunun kesit alanı azaldıkça kılcallık etkisi (sıvının kılcal borudaki yükselme miktarı) artar.
  • Cıva gibi yüzey gerilimi büyük olan sıvılar kılcal borularda alçalır. Buna ters kılcallıkda denir. Ters kılcallıkta da borunun kesit alanı azaldıkça sıvının alçalma miktarı artar.
  • Yüzey gerilim katsayısı büyük olan sıvılara ıslatmayan sıvı denir.
  • Islatmayan sıvılarda ters kılcallık oluşur.



] }


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar