Türkiye’de Nemlilik ve Yağış
Bir yerin iklimi hakkında çoğu kez “çok nemli”, “nemli ve yağışlı”, “sıcak ve kurak“, “çok kurak” ifadelerini kullanırız. Bu durum suyu önemsediğimiz kadar o yörenin yağışlı veya kurak bir iklime sahip olduğunu kısa yolla söylemektir.
Türkiye’de yağışın dağılışını hava kütlelerinin hareketi, cepheler, dağların kıyıya uzanış doğrultusu, denize uzaklık – yakınlık ve yükselti gibi faktörler belirler. Türkiye’de yağışın en çok olduğu yerler Doğu Karadeniz’in denize bakan yamaçlarıdır. Burada yağışlar 2500 mm’yi bulur. En az yağış alan yörelerimiz iç bölgelerdedir. Özellikle Tuz Gölü Havzası 300 mm’den az yağış aldığı gibi nem oranının en düşük olduğu yerdir.
Türkiye’de Bağıl Nemin Dağılışı
Türkiye’de yağışın dağılışı ve buharlaşma durumuna göre bağıl nem değişir. Genel olarak yağışlı bölgelerde bağıl nem fazla, kıyı bölgelerinde iç bölgelere göre fazladır. Doğu ve Batı Karadeniz kıyıları ile Marmara’nın kuzeyinde bağıl nem en fazladır. Ayrıca diğer şartlar eşit ise sıcaklığın düşük olması bağıl nemi arttırır.
Türkiye’de En Yağışlı Yerler
- Karadeniz kıyıları; özellikle Doğu Karadeniz ve Batı Karadeniz
- Marmara’da Yıldız Dağları
- Ege’de Muğla – Menteşe Yöresi
- Akdeniz’de Antalya Yöresi ve Toroslar
- Doğu Anadolu’da Tunceli Yöresi ve Hakkâri Yöresi
Türkiye’de En Az Yağış Alan Yerler
- İç Anadolu Bölgesi; özellikle Tuz Gölü Havzası, Konya – Karaman çevresi
- Güneydoğu Anadolu’da Şanlıurfa – Ceylanpınar çevresi
- Malatya, Elazığ ve Iğdır ovaları
Türkiye’de nemliliğin dağılışı her yerde aynı mıdır?
- Türkiye’de nemlilik genel olarak kıyılarda fazla iken iç kesimlerde azdır. Nemliliğin en az olduğu İç Anadolu’da Tuz Gölü çevresi ile Güneydoğu Anadolu’da Şanlıurfa – Mardin arası bölgedir. Ayrıca Malatya, Elazığ ve Iğdır yörelerinde de nem oldukça azdır.
- Nemliliğin dağılışı ile yağışlar arasında paralellik görülürken, yağışlarda aynı zamanda hava kütlelerinin yönü, rüzgârlar ve sıcaklık koşulları da etkili olmaktadır.
Türkiye’de Güneşlenme Süresi
Genel olarak güney bölgelerimizde güneşlenme süresi gün – saat olarak daha fazladır. Bu daha çok enlem faktörü ile açıklanabilir. Ancak iç bölgelerimizde az yağış alan yerlerde güneşlenme daha uzun sürelidir. Buna göre Doğu Karadeniz kıyılarında güneşlenme süresi en kısadır.
