Hayvanlarda Üreme, Büyüme ve Gelişme 6. Sınıf Fen Bilimleri
Hayvanlarda Üreme
- Denizyıldızı gibi bazı hayvanlarda eşeysiz üreme görülürken, tavuk, yılan ve kedi gibi hayvanlarda eşeyli üreme görülür.
- Hayvanlarda eşeyli üreme, dişi ve erkek üreme hücrelerinin çekirdeklerinin birleşmesi ile gerçekleşir.
Hayvanlarda Eşeyli Üreme Şekilleri
Doğurarak çoğalma: Yavru gelişimini anne vücudunda tamamlar ve doğumla dünyaya gelir.
- Her canlı türünün anne karnında gelişimi tamamlama süreci farklıdır.
- Örneğin kedi yavrusu anne vücudunda gelişimini yaklaşık 60 günde tamamlarken fil yavrusu yaklaşık 680 günde gelişimini tamamlar.
- Doğurarak çoğalan canlılarda yavru bakımı vardır ve yavrularını sütle beslerler.
Doğurarak Çoğalan Canlılara Örnekler:
- Yarasa
- Yunus
- Fare
- Balina
- Koyun
- Tavşan
- Köpek
Yumurtlayarak çoğalma: Yavru gelişimini yumurta içinde tamamlar ve yavru yumurtadan çıkar.
- Her canlı türünün yumurta içinde gelişimini tamamlama süreci farklıdır.
- Yumurtlayarak çoğalan yılan, balık, kurbağa ve kaplumbağa gibi canlılarda yavru bakımı yoktur.
- Kuşlar yumurtalarının üzerinde kuluçkaya yatarlar ve yumurtadan çıkan yavrulara bir süre bakarlar.
Yumurtlayarak Çoğalan Canlılara Örnekler:
- Hamsi
- Serçe
- Kartal
- Yılan
- Tavuk
- Penguen
- Kaplumbağa
🦋 Başkalaşım
Başkalaşım: Yumurtlayarak çoğalan bazı canlılarda yavrunun gelişimini tamamlamadan yumurtadan çıkarak gelişimini dış ortamda tamamlamasına denir.

- Yumurtadan çıkan canlı gelişimini tamamlamadığı için ana canlıya benzemez.
- Dış ortamda gelişimini tamamladıktan sonra ana canlıya benzer.
Başkalaşım Geçiren Canlılara Örnekler:
- Kelebek
- Kurbağa
- Sinek
📈 Hayvanlarda Büyüme ve Gelişme
Büyüme: Canlının kütlesi ve hacmindeki artışa denir.
Gelişme: Canlının vücut yapısının ve şeklinin çeşitli görevleri yapabilecek şekilde değişikliğe uğramasına denir.
- Örneğin yumurtadan çıkan serçenin kanatları vardır ancak uçabilmesi için kanatlarının gelişmesi gerekir.
Hayvanlarda Büyüme Gelişmeyi Etkileyen Faktörler Nelerdir?
- Kalıtsal özellikler
- Cinsiyet
- Çevresel şartlar
- Beslenme
Bilgi: Her hayvan için büyüme ve gelişme süreleri farklılık gösterir.
Çözümlü Test Soruları
Soru 1 Dişi ve erkek üreme hücrelerinin dişi canlının vücudu içinde birleşmesiyle gerçekleşen döllenme türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dış gelişme B) Başkalaşım C) Dış döllenme D) İç döllenme
Doğru Cevap: D
Çözüm: Sperm ve yumurtanın dişi canlının vücudu içinde birleşmesi olayına iç döllenme denir.
Soru 2 Aşağıdaki hayvan gruplarından hangisinde iç döllenme ve iç gelişme görülürken, yavrularını sütle besleme ve yavru bakımı en belirgin özelliktir?
A) Balıklar B) Kuşlar C) Sürüngenler D) Memeliler
Doğru Cevap: D
Çözüm: Memeliler, iç döllenme ve iç gelişme gösteren, doğurarak çoğalan, yavrularını sütle besleyen ve yavru bakımı olan hayvan grubudur.
Soru 3 Döllenme olayının dış ortamda (suda) gerçekleştiği hayvanlar hangileridir?
A) Sürüngenler ve Kuşlar B) Memeliler ve Kuşlar C) Balıklar ve Kurbağalar D) Sürüngenler ve Balıklar
Doğru Cevap: C
Çözüm: Balıklar ve Kurbağalar, üreme hücrelerini dış ortama (suya) bırakır ve döllenme dişi vücudu dışında gerçekleşir (dış döllenme).
Soru 4 Başkalaşım (metamorfoz) geçirerek gelişen bir canlıda, yavru döneminde yumurtadan çıktıktan sonra görülen en belirgin özellik nedir?
A) Ana canlıya tamamen benzemesi B) Ana canlıdan farklı bir görünüme sahip olması C) Doğduktan hemen sonra uçabilmesi D) Yumurta içinde gelişimini tamamlaması
Doğru Cevap: B
Çözüm: Başkalaşım (kelebek, kurbağa) geçiren canlılarda, yumurtadan çıkan yavru (tırtıl, iribaş), başlangıçta ana canlıdan çok farklı bir görünüme sahiptir ve gelişim sürecinde büyük değişimler geçirir.
Soru 5 Aşağıdaki hayvanlardan hangisi yumurtayla çoğalmasına rağmen kuluçkaya yatarak yavru bakımı yapar?
A) Yılan (Sürüngen) B) Kurbağa C) Köpek (Memeli) D) Serçe (Kuş)
Doğru Cevap: D
Çözüm: Kuşlar, yumurtayla çoğalır (dış gelişme), ancak yavrularını yumurtadan çıktıktan sonra da besler, korur ve kuluçkaya yatarak gelişimlerini desteklerler (yavru bakımı vardır).
Soru 6 Hayvanlarda üreme, büyüme ve gelişme olaylarının yaşamın sonuna kadar birbirini takip etmesine ne ad verilir?
A) Başkalaşım B) Döllenme C) Hayat döngüsü (yaşam döngüsü) D) Embriyo gelişimi
Doğru Cevap: C
Çözüm: Bir canlının doğumu, büyümesi, üremesi ve ölümü ile sonlanan olaylar dizisine hayat döngüsü (yaşam döngüsü) denir.