• Türkiye, gelişmekte olan bir ülke konumundadır.
• Ekonomide tarım, sanayi ve hizmet sektörleri birlikte yer alır.
• Son yıllarda tarımın payı azalırken, sanayi ve hizmetlerin payı artmıştır.
• Çalışan nüfusun sektörel dağılımı, gelişmişlik düzeyi hakkında bilgi verir.

Tarım Sektörü (Birincil Faaliyetler)

• Türkiye’nin ekonomik yapısında tarih boyunca önemli olmuştur.

• Çalışan nüfusun oranı giderek azalmaktadır (%17–18 civarı).

• Tarımda verimlilik artmıştır (makineleşme, sulama, gübreleme, modern teknikler).

• Türkiye, birçok üründe dünya liderleri arasındadır:

  • Fındık, kayısı, incir, kiraz, üzüm, ayçiçeği vb.

• Ancak gelir oranı sanayi ve hizmetlere göre düşüktür.

---

Sanayi Sektörü (İkincil Faaliyetler)

• Türkiye’de sanayileşme özellikle Cumhuriyet sonrası hız kazanmıştır.

• Çalışan nüfusun yaklaşık %27–30’u sanayide yer alır.

• Sanayi ürünleri ihracatta büyük paya sahiptir (otomotiv, tekstil, makine, gıda).

• Sanayi bölgeleri:

  • Marmara (en gelişmiş: İstanbul, Kocaeli, Bursa)

  • Ege (İzmir, Manisa, Denizli)

  • İç Anadolu (Ankara, Eskişehir, Kayseri)

  • Adana-Mersin (Çukurova)

---

Hizmet Sektörü (Üçüncül Faaliyetler)

• Türkiye ekonomisinin en büyük payına sahip sektörüdür (%55–60).

• Ticaret, bankacılık, ulaşım, eğitim, sağlık, turizm gibi faaliyetleri kapsar.

• Turizm, döviz gelirlerinde çok önemli bir yer tutar (Antalya, Muğla, İstanbul).

• Nüfusun önemli bir kısmı bu sektörde çalışır.

• Hizmet sektörü, şehirleşme ve sanayileşmeye paralel olarak gelişmiştir.

---

Dördüncül Sektör (Bilgi ve Teknoloji)

• Türkiye’de gelişmekte olan bir alandır.

• Teknokentler, üniversiteler, yazılım ve AR-GE yatırımları ile büyümektedir.

• Ancak gelişmiş ülkelere kıyasla henüz sınırlı düzeydedir.

---

Sektörel Dağılımın Gelişmişlik Üzerindeki Etkisi

• Tarımda çalışan oranının düşmesi → modernleşmenin göstergesidir.

• Sanayi ve hizmetlerin payının artması → gelişmişlik düzeyinin yükseldiğini gösterir.

• Türkiye, sektörel dağılım açısından gelişmekte olan ülkeler grubunda yer almaktadır.

---

📊 Türkiye’de Ekonomik Sektörlerin Dağılımı (Genel Oranlar)

---

📝 Örnek Test Soruları (Çözümlü)

---

Soru 1

Türkiye ekonomisinde çalışan nüfusun en büyük kısmı aşağıdaki sektörlerden hangisinde yer alır?

A) Tarım
B) Sanayi
C) Hizmet
D) Madencilik
E) Bilişim

✅ Cevap: C (Hizmet)
📌 Günümüzde Türkiye’de en fazla istihdam hizmet sektöründedir.

---

Soru 2

Türkiye’de tarımda çalışan nüfus oranının giderek azalmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sanayi ve hizmetlerin gelişmesi
B) İklim koşullarının olumsuzlaşması
C) Tarım arazilerinin daralması
D) Turizmin gerilemesi
E) Maden rezervlerinin tükenmesi

✅ Cevap: A (Sanayi ve hizmetlerin gelişmesi)
📌 İnsanlar tarımdan sanayi ve hizmet sektörlerine yönelmiştir.

---

Soru 3

Türkiye’nin dünya fındık üretiminde lider olması hangi sektöre örnektir?

A) Sanayi
B) Tarım
C) Hizmet
D) Ticaret
E) Dördüncül sektör

✅ Cevap: B (Tarım)

---

Soru 4

Türkiye’de Marmara Bölgesi’nin yoğun nüfuslanmasının en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tarım arazilerinin geniş olması
B) Sanayinin gelişmiş olması
C) İklim koşullarının uygunluğu
D) Yer altı kaynaklarının zenginliği
E) Ormanların geniş yer kaplaması

✅ Cevap: B (Sanayinin gelişmiş olması)

---

Soru 5

Türkiye’de turizmin gelişmesi hizmet sektörüne katkı sağlarken, aynı zamanda aşağıdakilerden hangisini artırır?

A) Tarım ürünleri üretimini
B) Dış ticaret açığını
C) Döviz gelirlerini
D) Sanayi üretimini
E) Nüfusun kırsala göçünü

✅ Cevap: C (Döviz gelirlerini)