Yüksek enlemlerde etkili olan iklimlerdir. Kuru ve soğuk havanın etkisine bağlı olarak yağış azdır. Güneş ışınlarının geliş açısı yıl içinde pek değişmediği için yıllık sıcaklık farkı nispeten azalmıştır. Tundra ve Kutup iklimi olarak ikiye ayrılır.
1. Tundra İklimi
Kuzey Yarım Küre’de 65°-80° enlemleri arasında görülen, yazların serin ve çok kısa, kışların ise çok soğuk ve uzun sürdüğü iklimdir.
Tundra İkliminin Özellikleri
- En sıcak ayın ortalama sıcaklığı dahi 10°C’nin altındadır.
- Kışın sıcaklıklar -30°C ile -40°C’ye düşer, yıllık sıcaklık farkının 60°C’ye ulaştığı yerler vardır.
- Yıllık yağış 200-250 mm civarındadır.
- Yağış rejimi düzensizdir. En çok yağış yaz mevsiminde düşer.
- Doğal bitki örtüsü otlar, çalılıklar ve yosunlardan oluşan tundralardır.
- Toprakları, yılın büyük bölümünde donmuş haldedir (Tijale). Kısa yaz döneminde toprağın üst kısmındaki buzlar çözülür, toprak çamur hale dönüşür. Bu topraklara tundra topraklar denir. Verimsizdirler. Tarım yapılamaz.
Tundra İkliminin Görüldüğü Yerler
1. Sibirya ve Kanada’nın kuzeyi
2. Grönland ve Kuzey Buz Denizi’ndeki adaların kıyıları
2. Kutup İklimi
Her iki yarım kürede 70° -90° enlemleri arasında görülen, her mevsimi soğuk ve az yağışlı bir iklimdir.
Kutup İkliminin Özellikleri
- Sıcaklık ortalaması bütün yıl 0°C’nin altındadır.
- Sıcaklık -40°C’nin altına düşer, yıllık sıcaklık farkı 30°C dolaylarındadır. Bu bölgelere buz çölleri de denir.
- Yüksek basınç ve soğuk hava nedeniyle yağış azdır, tamamı kar şeklindedir.
- Düşük sıcaklık nedeniyle yağış rejimi, bitki örtüsü ve toprak çeşidinden söz edilemez.
Kutup İkliminin Görüldüğü Yerler
1. Güney Yarım Küre’de Antarktika
2. Kuzey Yarım Küre`de Grönland Adası
UYARI
a) Kutup bölgelerinde hava soğuk olduğu halde bağıl nemin düşüklüğü mutlak nemin düşüklüğüne bağlıdır. Hava soğuk olduğu için buharlaşma azdır. Buharlaşmanın azlığı mutlak ve bağıl nemi azaltır.
b) Kutup bölgelerine yağmur yağmaz. Çünkü yoğunlaşma her zaman eksi derecelerde gerçekleşir.
