Almanya
Resmî adı Almanya Federal Cumhuriyeti olan Almanya, 16 eyaletten oluşan bir ülkedir. 3 Ekim 1990 tarihinde Demokratik Almanya Cumhuriyeti ile birleşmiş ve ülkenin sınırları genişlemiştir. Ülkenin kuzeyinde Baltık Denizi ve Kuzey Denizi ile Danimarka; batısında Hollanda, Belçika, Lüksemburg ve Fransa; güneyinde İsviçre ve Avusturya; doğusunda ise Polonya ve Çekya bulunur.
Fiziki Özellikleri
Kuzey, Orta ve Güney Almanya olmak üzere üç coğrafi bölgeye ayrılır. Kuzeyinden güneyine doğru yükselti artar. Kuzeyinde 50 metrenin altındaki ovalar, orta kısmında orta yükseklikteki plato ve ovalar, güneyinde ise daha yüksek alanlar bulunur.
Ren, en önemli akarsuyudur. Tuna, Elbe, Oder ve Weser diğer önemli akarsularıdır. Almanya akarsuları ulaşım ve taşımacılık için uygun koşullara sahiptir. Almanya’da batı rüzgarları ve golfstrim sıcak su akıntısının etkisiyle kuzeyinde ve kuzeybatısında ılıman okyanusal iklim; orta ve güney bölgelerinde ise karasal iklim etkilidir. Doğal bitki örtüsünde ormanların yeri önemlidir.
Beşerî Özellikleri
Nüfusu 82 milyonu geçen Almanya’da diğer gelişmiş ülkelerde olduğu gibi nüfus artış hızı oldukça düşük, ortalama yaşam süresi ve medyan yaş fazla, kentleşme oranı yüksektir. En önemli şehirleri; başkent olan Berlin ile Münih, Köln ve Hamburg’dur.
Modern (intansif) tarım tekniklerinin kullanıldığı Almanya’da tarımsal verimlilik çok yüksektir. Hayvancılık, ormancılık ve balıkçılıkta da oldukça gelişmiş olan ülkede; buğday, arpa, mısır ve şeker pancarı yoğun olarak yetiştirilmekte ve bu ürünler gıda ihtiyacının %70’ini karşılamaktadır.
Kömür yatakları, Almanya’nın ilk sanayileşen ülkelerden biri olmasında etkili olan en önemli doğal kaynağıdır. Diğer doğal kaynakları çok zengin olmayan Almanya, sanayi için gerekli olan ham maddeyi çoğunlukla dış alı yoluyla karşılamaktadır.
Avrupa’nın en büyük, dünyanın ise ABD, Çin ve Japonya’dan sonra dördüncü büyük ekonomisine sahip olan ülkede otomotiv, savunma ve kimya endüstrileri ile ticaret, finans ve sağlık gibi üçüncül sektörler oldukça gelişmiştir.
19. yüzyılın başlarında nüfusun büyük bir kısmının tarım sektöründe istihdam edildiği bir tarım ülkesi durumunda olan Almanya’nın sanayileşme sürecindeki gelişmeleri geçmişten (18. yy.) günümüze şöyledir:
- Almanya’yı oluşturan federe devletler arasında Gümrük Birliği kurulmuş ve sanayi teşvikleri yapılmıştır.
- Berlin Sanayi Enstitüsü ve Endüstriyel Teknoloji Okulu kurulmuştur.
- Geleneksel ev tipi üretimden fabrikalara geçilmiştir.
- Ruhr bölgesinde kömürlerle ısıtılan fırınların yer aldığı fabrikalar kurulmuş ve ardından demir-çelik üretimine geçilmişti.
- Buharlı makinelerin demir-çelik ve tekstil alanlarında kullanılmaya başlanmasıyla fabrikaların sayısı ve sanayide çalışan nüfus artmıştır.
- 1835 yılında Nürnberg ve Furth arasında demir yolu hattı açılmış ve yerli lokomotif yapımı hızlanmıştır. Zamanla lokomotif üretimi artmış ve kömür ile demirin fabrikalara daha hızlı ulaşması sağlanmıştır.
- 1871 yılında Almanya İmparatorluğu kurulmuş ve bu durum sanayinin belirgin bir şekilde büyümesini sağlamıştır.
- Ardından ağır sanayi gelişmiş, çelik üretimi artmış; otomotiv, gemi ve tekstil sanayilerinde büyümeler gerçekleşmiştir.
- Almanya’nın sanayide İngiltere’den daha fazla üretim yapması İkinci Sanayi Devrimi adı verilen bir dönemin başlamasını sağlamıştır. Bu gelişmenin ortaya çıkmasında Alman Hükümetinin desteği ve teknik okulların açılması etkili olmuştur.
- Gübre üretiminin yaygınlaştığı Almanya’da tarımsal üretim de buna bağlı olarak artmıştır.
- Bu gelişmelerin ardından Birinci Dünya ve İkinci Dünya savaşlarının yaşanması ve Almanya’nın yenilgiye uğraması, Almanya’nın sanayisini çok olumsuz etkilemiştir.
- Savaşın yaralarını kısa zamanda sarmak için büyük hamleler başlatan Almanya’da ekonomi bir süre sonra yeniden iyileşmiş ve 3 Ekim 1990 tarihinde Doğu ve Batı Almanya’nın birleşmesiyle Almanya; Avrupa’nın en büyük ve dünyanın dördüncü büyük üretim, ulaşım ve iletişim merkezi hâline gelmiştir.
Münih, Wolfsburg, Baden, Ingolstandt, Stuttgart, Berlin, Frankfurt, Düsseldorf, Leipzig, Duisburg, Essen ve Bremen günümüzde Almanya’nın önemli sanayi şehirleridir. Bu şehirler; otomotiv, savunma, demir-çelik, kimya, elektrik, beyaz eşya ve imalat makineleri sanayisinde dünyada ilk sıralarda yer almaktadır.
