Fizik, doğanın temel yasalarını inceleyen bir bilim dalıdır ve birçok diğer disiplinle derin bir etkileşim içerisindedir. 9. sınıf fizik müfredatında, fiziğin matematik, kimya, biyoloji, mühendislik ve çevre bilimleri gibi alanlarla olan ilişkileri üzerinde durulmaktadır. Matematik, fiziksel olayların niceliksel analizinde ve formülasyonlarında temel bir araçtır; fiziksel kavramlar genellikle matematiksel ifadelerle açıklanır. Kimya, madde ve enerji arasındaki etkileşimleri inceleyerek fiziksel süreçleri anlamamıza yardımcı olurken, biyoloji canlıların fiziksel özelliklerini ve bu özelliklerin işleyişini açıklamak için fiziğin ilkelerinden yararlanır. Mühendislik ise, fiziksel bilgilerin pratik uygulamalarını geliştirerek teknolojik yenilikleri destekler. Ayrıca, çevre bilimleri fiziksel prensipleri kullanarak ekosistemlerin dinamiklerini anlamaya çalışır. Bu bağlamda, fizik bilimi, çok çeşitli disiplinlerle etkileşimde bulunarak bilimin bütünsel bir anlayışını oluşturmaya katkıda bulunmaktadır.

9. Sınıf 1. Ünite: Fizik Bilimi ve Kariyer Keşfi Konu Anlatımları (Yeni Müfredat)

• Fizik Bilimi
• Fizik Biliminin Alt Dalları
• Fizik Bilimine Yön Verenler
• Fizik Bilimi İle İlgili Kariyer Keşfi

9. Sınıf Fiziğin Diğer Disiplinlerle İlişkisi Ders Notu

Günümüz fizikçilerinin doğrudan uğraştığı alanların bazıları şöyle sıralanabilir.

• İletişim Sistemleri: İletişim sistemlerinde (optik iletişim, uydu iletişimi) kullanılan elektronik araçların araştırılması tasarımı ve geliştirilmesi.
• Enerji Üretimi: Nükleer enerji, güneş enerjisi gibi birçok enerji üretme yöntemlerinin etkinliğinin artırılması.
• Savunma sanayinde: Lazerler, mikrodalgalar kızıl ötesi ışınlar kullanılarak savunma sistemlerinin araç ve gereçlerinin araştırılması ve geliştirilmesi.
• Evrenin Doğuşu ve Gelişiminin Anlaşılmasında: Büyük patlama, kara delikler nötron yıldızları galaksiler ve uzay fiziğinin geliştirilmesi.
• Biyofizik ve Tıp Araştırmalarında: Nükleer fiziğin tıptaki uygulamaları
• Tıpta: X ışınlarının kullanımı, Nükleer manyetik Rezonans gibi tekniklerin kullanımı ile insan vücudunun taranması, bulguların belirlenmesi ve tedavisi.
• Çevre Kirliliği: Hava ve çevre kirliliğinin ozon tabakasına etkisi dolayısıyla Güneş’ten gelen zararlı ışınların insan sağlığına etkileri.
• Malzeme: Elektronik optik, tıp, inşaat gibi bir çok alanlarda kullanılan dayanıklı güvenilir uzun ömürlü ve hafif malzemelerin araştırılması ve geliştirilmesi.

Fizik Biliminin Diğer Disiplinlerle İlişkisi

Fizik bilimindeki bilgiler, diğer bilim dallarındaki olayları açıklamada yardımcı olur.

Biyoloji

Görme olayı fizikte optik konusu ile açıklanırken, bazı bitkilerin suyu emerek topraktan yukarı taşımaları fizikte yüzey gerilimi ve tutunma olayları ile açıklanır.

Kimya

Fizikteki hareket ve enerji kavramları, atomlar ve moleküller arasındaki bileşik oluşumlarını anlamaya yardımcı olur.

Coğrafya

Yüksek ve alçak basınç, atmosferdeki hava olayları fiziksel basınç konusuyla açıklanırken, pusulanın çalışması fiziksel manyetizma ile açıklanır.

Resim

Perspektif çizimlerde optik kurallar kullanılır. Ayrıca suyun yüzeyde yayılması, adezyon ve kohezyon olaylarıyla açıklanabilir.

Müzik

Gitar tellerinin titreşmesi fizikte dalgalar konusuna girerken, sesin şiddeti ve gerginliği de fizikte ses konusuna aittir.

Spor

Spor ekipmanları ve hareketleri planlarken fizikte kuvvet ve hareket kuralları dikkate alınır. Kaldırma hareketleri ve hızlanma gibi unsurlar fizik prensiplerine dayanır.

Arkeoloji

Kazılarda bulunan taşların yaşının belirlenmesi fizikte radyoaktif yöntemlerle gerçekleştirilir.

Astronomi

Gezegenlerin hareketi, fizikte kuvvet ve çekim yasaları ile açıklanır.

Felsefe

Evrenin yapısı ve zaman gibi soruların cevabı fizik ve felsefe arasında uzun yıllardır tartışılan konulardır.

Bilim dalları gelişirken diğer bilim dallarından yardım alarak bunu başarabilirler. Yani hiçbir bilim dalı diğer bilim dallarından bağımsız olarak yoluna devam edemez. Mesela Matematik olmadan Fizik bilimini düşünebiliyor musunuz? Matematik fizik biliminin önünü aydınlatan bir ışıktır.

Fizikle uğraşan bilim adamları atomu ve onu oluşturan proton, nötron ve elektron gibi parçacıkları incelerken elektronların çekirdek etrafındaki yörüngelerde nasıl hareket ettiğini, bu yörüngelerin şeklinin nasıl olduğunu ve elektronu bularak kimyacılara yardımcı olmuşlardır.

Astronomi bilimi ile uğraşan bilim insanları ise elektronların çekirdek etrafındaki dolanımlarını fizik bilimi sayesinde öğrenerek bunları güneş sistemindeki gezegenlerin hareketlerine uyarlamışlardır. Yani bir bakıma fizik bilimi mikro alemden makro aleme geçişlerini sağlamıştır.

Bitkilerin fotosentez yapabilmeleri için öncelikle ışığı soğurmaları gerekir. Biyologlar soğurulan ışığın nasıl bir şekilde enerjiye dönüştürüldüğünü, hangi renkteki ışığın neden daha iyi sonuçlar verdiğini fizik bilimi sayesinde öğrenmişlerdir.

Fizik biliminin tıp bilimine katkısı çoktur. Kemikteki kırıkların nerede ve ne şekilde olduğunu ameliyat etmeden bilebilmek için kullandıkları röntgen cihazı fizikçilerin tıp bilimine armağanıdır.

Aynı şekilde tıpçıların hastalığa tanı koyabilmek için kullandıkları MR cihazı, dopler cihazı, ultrason cihazı, elektro şok cihazı ve daha birçok cihaz fizikçilerin eseridir.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. Aşağıdaki bilim dallarından hangisi fizik ile doğrudan ilişkilidir?

A) Biyoloji
B) Tarih
C) Edebiyat
D) Coğrafya

Çözüm:
Fizik, doğadaki olayları matematiksel ve deneysel yöntemlerle inceler ve birçok bilim dalıyla ilişkilidir. Biyoloji, fizik yasalarına bağlı olarak canlı organizmaların hareketlerini ve enerji dönüşümlerini inceler. Bu nedenle fizik ile doğrudan ilişkili olan bilim dalı biyolojidir. Doğru cevap: A

---

2. Bir mühendis, bir köprü tasarlarken fiziğin hangi alt dalından en fazla yararlanır?

A) Mekanik
B) Optik
C) Nükleer fizik
D) Elektromanyetizma

Çözüm:
Bir köprünün dayanıklılığı, kuvvet dengesi ve yük taşıma kapasitesi gibi faktörler mekanik kurallarına dayanır. Mekanik, hareket, kuvvet ve enerji ilişkilerini inceler. Doğru cevap: A

---

3. Fizik ile kimya arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde yanlış açıklanmıştır?

A) Termodinamik, fizik ve kimyanın ortak çalışma alanlarından biridir.
B) Atom yapısı fiziğin ilgilendiği bir konudur, kimya ile ilgisi yoktur.
C) Kimyasal tepkimelerde enerji değişimleri fizik yasalarına bağlıdır.
D) Kimya, maddenin iç yapısını incelerken fizik, genel özelliklerini de ele alır.

Çözüm:
Atom yapısı hem fizik hem de kimyanın incelediği bir konudur. Modern atom teorisi, fizik yasalarına dayalı olarak geliştirilmiştir. Kimya, maddelerin bileşimini ve reaksiyonlarını incelerken, fizik bu olayların temel mekanizmalarını açıklar. Doğru cevap: B

---

4. Aşağıdakilerden hangisi fizik ile tıp arasındaki ilişkinin bir örneğidir?

A) Radyasyonun kanser tedavisinde kullanılması
B) Geçmiş uygarlıkların tıbbi uygulamalarının incelenmesi
C) Bitkilerin ilaç yapımında kullanılması
D) Tarihsel tıbbi belgelerin analiz edilmesi

Çözüm:
Fizik, tıpta radyoloji, ultrason, MR (Manyetik Rezonans) ve lazer tedavileri gibi birçok alanda kullanılır. Radyasyonun kanser tedavisinde kullanılması fizik yasalarına dayanır. Doğru cevap: A

---

5. Elektriksel ve manyetik alanlarla ilgili çalışmalar aşağıdaki bilim dallarından hangisiyle en yakından ilişkilidir?

A) Astronomi
B) Biyoloji
C) Jeoloji
D) Mühendislik

Çözüm:
Elektrik ve manyetizma, mühendislik alanında devre tasarımları, elektrikli cihazlar ve haberleşme sistemlerinde yaygın olarak kullanılır. Doğru cevap: D