Enerji kaynakları iki gruba ayrılır. Birinci grup Tükenebilen (Yenilenemeyen) ikinci gruptakiler ise Tükenmeyen yani yenilenen enerjilerdir.
Yenilenemeyen Enerji Kaynakları
- Taş kömürü
- Linyit
- Petrol
- Doğal gaz
Yenilenebilen Enerji Kaynakları
- Güneş
- Rüzgâr
- Hidroelektrik
- Jeotermal
Taş Kömürü:
Isı kalorisi yüksektir. Bu yüzden Demir-Çelik sanayisinde kullanılır. Ülkemizde Zonguldak ve çevresinde çıkarılır. Ayrıca Taş kömürü Çatalağzı Termik santralinde elektrik üretimi yapılır.
Linyit:
Taş kömürüne göre ısı kalorisi düşük ve Türkiye’de rezervi yüksektir. Kullanım alanları ısınmada, termik santrallerinde elektrik üretimi yapılır. Manisa (Soma), Seyitömer (Kütahya), Yatağa (Muğla) gibi birçok havzada çıkarılır.
Petrol:
Ülkemizde Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde çıkarılır. Adıyaman, Batman, Siirt, Diyarbakır gibi illerimizde petrol rezervi vardır. Fakat Türkiye ihtiyacını karşılamadığı için dışarıdan petrol alınır.
Doğal Gaz:
Türkiye’de Hamitabat (Kırklareli), Çamurlu’da (Mardin) çıkarılır. Fakat tüketimi karşılamadığı için dışarıdan doğal gaz alınır.
Güne Enerjisi:
Güneş ışığından sıcak su, elektrik üretimi, seracılık ve sokak lambalarının aydınlatması gibi birçok alanda yararlanılır.
Güneş enerjisinden yararlanabilmek için bulutlu gün sayısının az olması gereklidir. Bu yüzden güneş enerjisinden yararlanma imkânı Karadeniz’de düşüktür. Güneydoğu Anadolu’da en yüksektir. Çünkü Güneydoğu Anadolu’da
bulutlu gün sayısı azdır.
Hidroelekrik Enerjisi:
Akarsuların akış hızından elektrik enerjisi üretmektedir. Dağlık ve engebeli bölgelerde akarsular hızlı aktığı için enerji potansiyeli yüksektir. Doğu Anadolu bölgesel engebeli ve dağlık olduğu için hidroelektrik üretimi o bölgede yaygındır. Marmara Bölgesi’nin yükseltisi az olduğundan hidroelektrik enerji üretimi düşüktür.
Jeotermal Enerji:
Fay hattındaki kırıklardan yukarı doğru çıkan sıcak sular önemli enerji kaynağıdır. Jeotermal enerji ile elektrik üretimi (Denizli Sarayköy, Aydın Germencik) yapılır, konutların ve seraların ısıtılması gibi birçok alanda kullanılır. Ülkemizde jeotermal enerji potansiyeli çoktur. Fakat yeterince değerlendirilememektedir.
Rüzgâr Enerjisi:
Rüzgâr tribünlerinin dönmesiyle elektrik üretilir. Yeni gelişen ve yayılan bir alternatif enerji kaynağıdır. Çevreyi kirletmeyen temiz bir enerji kaynağıdır. Genelde deniz kıyılarında yaygındır.
Muğla, Bodrum, Çanakkale, Çeşme’de ve birçok alanda santralleri bulunmaktadır.
Yenilebilir enerjinin çevreye zararı azdır. Bu yüzden kullanım alanı genişletilmelidir.
Kontrolsüz Tüketim
Doğal kaynakların kullanımında dikkatli olmalıyız. Çünkü bu kaynakların aşırı ve bilinçsiz tüketimi çevreye zarar verir ve doğal dengeyi bozar.
Bunun sonucunda çeşitli çevre sorunları ortaya çıkar ve insanlar bu olumsuz sonuçlardan kötü etkilenir. Örneğin aşırı ve kalitesiz kömür tüketimi atmosfere karbondioksit salınımını arttırır. Bu da havanın kirlenmesine neden olur. Kirli havayı soluyan tüm canlılar bazı hastalıklara yakalanır. Yine bir bölgede baraj yapılacaksa, belirli bir kritere göre yapılmalı, çünkü oradaki yerler sular altında kalır ve birçok canlı olumsuz etkilenir.
Bir başka sorunda ülkemizdeki ormanların tahrip edilmesi sonucu bazı olumsuz sonuçları ortaya çıkmıştır. Orman alanlar, bozkıra dönüşür, bozkır alanlarda erozyonu şiddetlendirir ve toprak verimsiz hale gelir. Belirli bir zamandan sonra 0 bölgeler bir işe yaramaz hale gelir.
Ülkemizdeki sorunlardan bir başkası da tarım alanlarında aşırı sulama yapılmasıdır.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yöre halkının bilinçsiz bir şekilde sulama yapması sonucunda tarım alanlarında tuzlaşma ve çoraklaşma yaşanmasına neden olmaktadır.
Sonuç olarak ülkemizdeki enerji kaynaklarından ihtiyacımız kadar yararlanmalı, ve aşırı kontrolsüz tüketim önlenmelidir. Ayrıca çevreyi korumak için mutlaka ağaçlandırma çalışmaları yapılmalı ve insanlar küçük yaşlardan itibaren eğitilmelidir.
