10. Sınıf Basınç ve Kaldırma Kuvveti fizik konu anlatımı Çözümlü Örnekler

Basınç

Kaldırma Kuvveti

Çözümlü Örnek Test Soruları

Basınç

Basınç, bir yüzeye uygulanan kuvvetin o yüzeyin birim alanına bölünmesiyle hesaplanır. Katılarda kuvvetin büyüklüğü ve yüzey alanı, sıvı ve gazlarda ise derinlik ve yoğunluk gibi faktörler basıncı etkiler. Basınç birimi Pascal (Pa) olarak ifade edilir.

1. Bir yüzeye etki eden basınç nasıl hesaplanır?

A) Kuvvetin kütleye oranı ile
B) Kuvvetin hızla çarpımı ile
C) Kuvvetin yüzey alanına oranı ile
D) Kuvvetin zamana bölünmesi ile

Çözüm: Basınç, kuvvetin yüzey alanına bölünmesiyle hesaplanır (P = F / A).
Doğru cevap C şıkkıdır.

2. Bir cisme etki eden 400 N’lik kuvvet, 4 m²’lik bir alana uygulanıyorsa, yüzeye uygulanan basınç kaç pascaldır?

A) 50 Pa
B) 100 Pa
C) 200 Pa
D) 400 Pa

Çözüm: P = F / A formülüne göre, P = 400 N / 4 m² = 100 Pa.
Doğru cevap B şıkkıdır.

3. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi, katılarda basıncı artırmak için yapılabilir?

A) Kuvveti azaltmak ve yüzey alanını artırmak
B) Kuvveti artırmak ve yüzey alanını azaltmak
C) Kuvveti artırmak ve yüzey alanını artırmak
D) Kuvveti azaltmak ve yüzey alanını azaltmak

Çözüm: Katılarda basıncı artırmak için kuvveti artırıp yüzey alanını azaltmak gerekir.
Doğru cevap B şıkkıdır.

Kaldırma Kuvveti

Kaldırma kuvveti, bir cisme sıvı veya gaz içerisinde uygulanan yukarı yönlü kuvvettir. Bir cisim, sıvı veya gaz içinde ne kadar hacim yer değiştirirse o kadar kaldırma kuvveti oluşur. Archimedes prensibine göre kaldırma kuvveti, yer değiştiren sıvının ağırlığına eşittir.

4. Kaldırma kuvveti hangi büyüklüklere bağlıdır?

A) Cismin hacmi ve sıvının yoğunluğu
B) Cismin kütlesi ve sıvının sıcaklığı
C) Sıvının derinliği ve cismin yoğunluğu
D) Cismin rengi ve sıvının hızı

Çözüm: Kaldırma kuvveti, cismin sıvı içinde yer değiştirdiği hacim ve sıvının yoğunluğuna bağlıdır.
Doğru cevap A şıkkıdır.

5. Tamamen suya batırılmış bir cismin kaldırma kuvveti hangi faktörle belirlenir?

A) Cismin kütlesi
B) Cismin hacmi
C) Yer değiştirdiği suyun hacmi
D) Cismin yoğunluğu

Çözüm: Tamamen suya batırılmış bir cismin kaldırma kuvveti, yer değiştirdiği suyun hacmi ile doğru orantılıdır.
Doğru cevap C şıkkıdır.

6. Bir cisim suya bırakıldığında, cisim suyun üzerinde yüzüyorsa, cismin yoğunluğu hakkında ne söylenebilir?

A) Suyun yoğunluğundan küçüktür
B) Suyun yoğunluğundan büyüktür
C) Suyun yoğunluğuna eşittir
D) Suyun yoğunluğu ile ilgisi yoktur

Çözüm: Bir cisim suyun üzerinde yüzüyorsa, cismin yoğunluğu suyun yoğunluğundan küçüktür.
Doğru cevap A şıkkıdır.

7. 12 N ağırlığında bir cisim, su içinde 7 N’lik kaldırma kuvvetine maruz kalıyorsa, cismin su içindeki görünen ağırlığı kaç Newton’dur?

A) 5 N
B) 7 N
C) 12 N
D) 19 N

Çözüm: Cismi su içindeki görünen ağırlığı, gerçek ağırlığından kaldırma kuvvetinin çıkarılmasıyla hesaplanır. 12 N – 7 N = 5 N.
Doğru cevap A şıkkıdır.