KARIŞIMLARIN ÖZELLİKLERİ
Farklı maddelerin kendi özelliklerini kaybetmeden, belirli birleşme oranları olmadan oluşturdukları madde topluluğuna karışım denir.
Homojen ya da heterojen olabilirler.
Karışımların Özellikleri
- Farklı tür atom veya atom grupları içerirler.
- Saf değildirler. Dolayısıyla hal değişim noktaları sabit değildir.
- Ayırt edici özellikleri yoktur.
- Fiziksel yöntemlerle bir araya gelirler ve fiziksel yöntemlerle ayrıştırılabilirler.
- Bileşenleri özelliklerini korur.
- Yoğunlukları bileşenlerine göre değişir.
- Formül ya da sembol ile gösterilmezler.
A. çözeltiler
Bileşenleri çözücü ve çözünen olan homojen karışımlara çözelti denir. Çözeltilerde homojen dağıtan maddeye çözücü dağılan maddeye çözünen denir.
Çözeltilerin Özellikleri
- Çözücü ve çözünenin kütleleri toplamı çözeltinin kütlesini verir
- Çözelti oluşumunda hacim korunmaz.
- Çözeltiler bileşenlerinin durumuna göre sınıflandırılabilir.
1. Fiziksel Hale Göre Sınıflandırma
Çözücünün fiziksel hali genelde çözeltinin fiziksel halini de belirler.
Aynı ortamda eşit miktarda su bulunan kaplara şekildeki gibi şekerler bırakılıp tamamen çözünmeleri sağlanırsa çözelti diğerlerine göre seyreltik olur. III. çözelti ise diğerlerine göre derişik olur.
3. Doygunluk Durumuna Göre Sınıflandırma
Doymamış çözelti: Sabit sıcaklıkta çözücünün çözebileceği maksimum miktardan daha az madde bulunduran çözeltilere doymamış çözelti denir.
Doymuş çözelti: Sabit sıcaklıkta çözücünün çözebileceği maksimum miktara eşit madde içeren çözeltilere doymuş çözelti denir.
Aşırı doymuş çözelti: Özel koşullarda çözücünün çözebileceği maksimum miktardan daha fazla maddenin çözünmesi ile oluşan çözeltilere aşırı doymuş çözelti denir.
Aşırı doymuş çözeltiler kararsız oldukları için zamanla doymuş çözeltiye dönüşebilirler.
B) Heterojen Karışımlar
Özkütlesi her tarafında aynı olmayan karışımlara heterojen karışım denir.
Heterojen karışımlar bileşenlerinin fiziksel durumuna göre sınıflandırılır.
1.Süspansiyon: Bir katının sıvı ile oluşturduğu heterojen karışımlara süspansiyon denir.
Örneğin; ayran, tebeşir tozu-su, telveli kahve gibi karışımlarda katı sıvı içerisinde asılı durumdadır.
– Süspansiyonda katının boyutu 10-6 m’den büyük olur.
2. Emülsiyon: Birbiri içerisinde çözünmeyen sıvıların oluşturduğu karışımlara emülsiyon denir.
Örneğin; yağlı-su, benzinli-su gibi
3. Aerosol: Gaz-katı ya da gaz-sıvı heterojen karışımlarına aerosol denir.
Örneğin; sis, duman, bulut gibi
4. Koloit: Çözelti ile heterojen karışımların arasında olan, heterojenliği gözle net olarak anlaşılamayan karışımlara koloit denir.
Örneğin; kan, yağsız süt gibi karışımlarda tanecik boyutu 10-9 m ile 10-6 m arasındadır.
5. Adi karışım: Bir çok katının heterojen olarak bir araya gelmesiyle oluşturduğu karışımlara adi Karışım denir.
Örneğin; Taşlı kum, tuz-şeker ve taşlı pirinç.
