REAKSİYON HIZINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
1.pH
Mide asidik, ağız nötr, ince bağırsak bazik özelliktedir. Midede çalışan pepsin enzimi, ağızda çalışan amilaz enzimi ve ince bağırsakta çalışan tripsin enziminin en iyi çalıştığı pH aralığı yandaki grafikte verilmiştir.
2. Sıcaklık
Sıcaklık belli bir değere kadar arttığında enzimin substratla çarpışma sıklığı artar. Bu yüzden reaksiyon hızı
artar. Ama belli bir değerden sonra enzimin yapısı bozulur.
3. Aktivatör
Aktivatör enzimi aktifleştirir ve reaksiyonu hızlandırır. Örneğin; kofaktör bileşik bir enzim için aktivatör görevi yapar.
4. İnhibitör
Bazı inhibitörler enzimin aktif bölgesi ne bağlanıp enzimin substratla birleşmesini engeller. Böyle inhibitörlerin enzimden ayrılması için substrat yoğunluğu arttırılabilir. Bazı inhibitörler ise enzimin yapısını bozar. Örneğin; civa, kurşun, siyanür gibi ağır metaller inhibitör görevi yapar.
5. Substrat Yüzeyi
Substrat yüzeyi arttıkça enzimin substratla teması artar ve reaksiyon hızı artar.
6. Substrat Yoğunluğu
Enzim miktarı sabit tutulup, substrat miktarı arttırılırsa, önce reaksiyon hızı artar daha sonra bütün enzimler substratla doygun hale geldiğinde reaksiyon hızı sabitlenir. Bu durumda reaksiyonu arttırmak için enzim ilave edilmelidir.
7. Ürün Miktarı
Oluşan ürünler reaksiyonu olumsuz yönde etkiler. Örneğin; bira mayasının etil alkol fermantasyonunda oluşturduğu etil alkol % 18’e ulaştığında canlının zehirlenmesine sebep olur.
