Doğal kaynaklar (su, toprak, hava, madenler, ormanlar) ve biyoçeşitlilik (genetik çeşitlilik, tür çeşitliliği ve ekosistem çeşitliliği), gezegenimizin ve insanlığın sürdürülebilirliği için temel taşlardır. Bu kaynakların korunması, hem bugünkü hem de gelecek nesillerin yaşam kalitesini güvence altına almak adına kritik öneme sahiptir.

Doğal Kaynakların Korunması İçin Alınan Önlemler

• Sürdürülebilir Kullanım: Doğal kaynakların tüketimi, onların kendini yenileme hızını aşmayacak şekilde planlanmalıdır. Örneğin, orman ürünleri elde edilirken ağaçlandırma çalışmaları sürekli devam etmeli, su kaynakları israf edilmeden kullanılmalıdır.
• Enerji Verimliliği ve Yenilenebilir Enerji: Fosil yakıtlar yerine güneş, rüzgâr ve jeotermal gibi temiz ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı yaygınlaştırılmalıdır. Enerji tasarrufu sağlayan cihazlar tercih edilmeli ve binalarda yalıtım önlemleri alınmalıdır.
• Geri Dönüşüm ve Atık Yönetimi: Atıkların azaltılması, yeniden kullanılması ve geri dönüştürülmesi, doğal kaynakların tüketimini önemli ölçüde azaltır.
• Su Yönetimi: Suyun israfını önlemek için tarımda damlama sulama gibi modern yöntemler kullanılmalı, evsel su tüketimi konusunda bilinç oluşturulmalıdır.

Biyoçeşitliliğin Korunması İçin Alınan Önlemler

• Koruma Alanları Oluşturma: Millî parklar, tabiatı koruma alanları ve gen bankaları gibi özel koruma bölgeleri oluşturularak tehdit altındaki türlerin ve ekosistemlerin korunması sağlanır.
• Biyokaçakçılığın Önlenmesi: Ülkemizdeki endemik türlerin yasa dışı yollarla yurt dışına çıkarılmasını önlemek için yasal düzenlemeler ve denetimler artırılmalıdır.
• Habitat Kaybını Engelleme: Plansız kentleşme, sanayileşme ve tarım faaliyetleri nedeniyle doğal yaşam alanlarının tahrip edilmesinin önüne geçilmelidir.
• Farkındalık Yaratma: Biyoçeşitliliğin önemine dair eğitim ve bilinçlendirme kampanyaları düzenlenerek toplumun bu konudaki duyarlılığı artırılmalıdır.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. Soru:

Aşağıdakilerden hangisi doğal kaynakların ve biyoçeşitliliğin korunmasına yönelik bir önlem değildir?

A) Milli parkların sayısının artırılması B) Su kaynaklarının verimli kullanılması C) Fosil yakıt kullanımının teşvik edilmesi D) Biyokaçakçılığın önlenmesi E) Ormanlık alanların ağaçlandırılması

Çözüm: Fosil yakıt kullanımı, çevre kirliliğine ve iklim değişikliğine neden olarak doğal kaynakların ve biyoçeşitliliğin korunmasına zarar verir. Diğer seçenekler ise bu koruma hedefine hizmet eder.

Doğru Cevap: C

2. Soru:

Bir öğrencinin biyoçeşitliliğin korunması için aldığı önlemlerden hangisi, gen bankalarının kurulmasının temel amacını destekler?

A) Yabani hayvanları avlamayı durdurmak B) Bitki türlerinin tohumlarını toplayıp saklamak C) Enerji tasarruflu ürünler kullanmak D) Atıkları geri dönüşüme göndermek E) Sadece yerel ürünler tüketmek

Çözüm: Gen bankaları, bitki ve hayvan türlerinin genetik materyallerini (tohum, hücre vb.) uzun süre saklayarak nesli tehlike altındaki türlerin geleceğini güvence altına almayı amaçlar. Bitki tohumlarının toplanıp saklanması da bu amaca hizmet eder.

Doğru Cevap: B

3. Soru:

Doğal kaynakların korunmasında atık yönetimi neden kritik bir öneme sahiptir?

A) Sadece enerji tasarrufu sağladığı için B) Çevre kirliliğini tamamen ortadan kaldırdığı için C) Ham madde ihtiyacını azaltarak kaynakların tükenmesini yavaşlattığı için D) Yenilenebilir enerji kaynakları oluşturduğu için E) Sadece biyolojik atıkları değerlendirdiği için

Çözüm: Atıkların geri dönüştürülmesi ve yeniden kullanılması, yeni ürünler elde etmek için gerekli olan ham madde miktarını azaltır. Bu da doğal kaynakların (ağaç, petrol, madenler) daha az tüketilmesini sağlar.

Doğru Cevap: C

4. Soru:

Aşağıdakilerden hangisi, doğal kaynakların korunmasıyla doğrudan ilişkili olan sürdürülebilir kalkınma kavramının bir parçasıdır?

A) Sadece ekonomik büyüme B) Çevresel, ekonomik ve sosyal boyutları bir arada değerlendirmek C) Yalnızca doğal kaynakları korumak D) Nüfus artışını hızlandırmak E) Küresel ısınmayı tetiklemek

Çözüm: Sürdürülebilir kalkınma, çevresel, ekonomik ve sosyal boyutları dengeli bir şekilde ele alarak, bugünkü ihtiyaçların gelecek nesillerin ihtiyaçlarını tehlikeye atmadan karşılanmasını hedefler.

Doğru Cevap: B

5. Soru:

Bir nehir kenarındaki balık türlerinin sayısının azalması, ekosistemdeki hangi soruna işaret eder?

A) Genetik çeşitliliğin artmasına B) Sadece su kirliliğine C) Biyolojik çeşitliliğin azalmasına D) Karbon ayak izinin küçülmesine E) Sadece su kaynaklarının korunmasına

Çözüm: Bir bölgedeki tür sayısının azalması, o bölgenin biyolojik çeşitliliğinin azaldığını gösterir. Bu durum, ekosistem dengesinin bozulduğuna dair önemli bir işarettir.

Doğru Cevap: C