Plazma Örnekleri

1. Yıldızlar ve bulutsular (Nebulalar): Çok sıcak plazmalardır. Örneğin Güneş, yüzey sıcaklığı yaklaşık olarak 6.10^3 olan bir plazma küresidir. Bu yüksek sıcaklığın etkisiyle atomlar elektronlarından ayrılmıştır. Evrendeki tüm yıldıların yapısı güneş yapısıyla hemen hemen aynıdır. Yıldızlar arası ortamı dolduran gaz ve toz bulutları yani bulutsular binlerce K sıcaklıkta plazma kütleleridir. Bu nedenle yıldızlar ve bulutsular, oluşum yönünden doğal, diğer yönden de sıcak plazmalara örnek oluşturur.

2. Yıldırımlar: Bulutla yer arasında oluşan çok şiddetli elektrik boşalmasıdır. Resimde görüldüğü gibi bulutla yer arasında oluşan ışıklı çizgi, milyonlarca A’lik elektrik akımıdır. Bu elektrik akımını gaz iyonları ve elektronlar oluşturur. Gaz iyonlarının oluşumu ısıyla değil, bulutla yer arasındaki elektriksel alanın etkisiyle gerçekleşir. Bu nedenle yıldırımların oluştuğu ortam doğal ve soğuk plazmalara örnektir.

3. Alevler: Yakın çevremizdeki plazma örnekleridir. Bilindiği gibi alevler çok sıcak gaz ortamlardır. Yanmayla ortaya çıkan enerji, yanma ürünü olan gazları çok yüksek sıcaklıklara kadar ısıtır. Bu yüksek sıcaklık da gerek yanma ürünü olan gazları gerekse bu gazlarla karışan havayı iyonlaştırır. Böylece oluşan alev sıcak bir plazma ortamı oluşturur. Alevin enerji kaynağı olan yanma olayı, bir doğal süreç olduğu için alevler de doğal ve sıcak plazmalardır.

4. Neon Tüpleri: Neon tüplerinin içi yine bir plazma ortamıdır. Tüpün içindeki düşük basınçlı neon, argon gibi asal gazlar yüksek voltajla iyonlaştırılır ve böylece ışık vermesi sağlanır. Işık verdiği sürece tüpün içi iyonlar, elektronlar, fotonlar ve nötr gaz ortamıyla dolu bir plazma ortamdır. İyonlaştırma işlemi ısıyla yapılmadığı için bu plazma yapay ve soğuk plazma örneğidir. Floresan lambaların içi de tıpkı neon tüpleri gibi plazma ortamıdır.

Maddenin Plazma Hali konu anlatımı Videoları

Maddenin Plazma Hali Tonguç Akademi

Maddenin Plazma Hali Dr. Uygar Kanlı