Siyaset Felsefesi, devlet, yönetim biçimleri, adalet, özgürlük, hak ve iktidar gibi temel siyasal kavramları sorgulayan ve ideal bir devlet yapısının nasıl olması gerektiğini araştıran bir felsefe dalıdır. Temel soruları, “Devlet neden vardır?”, “İdeal yönetim biçimi nedir?”, “Adalet nasıl sağlanır?” ve “Birey ile devlet arasındaki ilişki nasıl olmalıdır?” gibi konulardır. Bu alandaki en önemli kavramlardan biri **egemenlik**, yani devleti kendi toprakları üzerinde en üstün yetkili kılan güçtür. **Meşruiyet**, iktidarın halk tarafından kabul edilebilir ve haklı görülmesidir. Devletin kökeni hakkında iki ana görüş vardır: **Doğal kurum olarak devlet** (Aristoteles), devletin insanların doğası gereği bir araya gelmesiyle oluştuğunu savunur; **Toplum sözleşmesi** (Hobbes, Locke, Rousseau) ise devletin, insanların kendi hak ve özgürlüklerini korumak için gönüllü olarak bir araya gelmesiyle, bir sözleşme sonucu ortaya çıktığını iddia eder. Siyaset felsefesi, mevcut siyasal sistemleri anlamanın yanı sıra, daha iyi bir toplum düzeni kurmak için gerekli etik ve mantıksal temelleri de sağlar.

---

Çözümlü Örnek Test Soruları

---

Soru 1:

Siyaset felsefesinin temel konusu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sanat ve estetik yargılar.
B) Bilginin kaynağı ve sınırları.
C) Devlet, iktidar ve adalet.
D) Varlığın özü ve yapısı.
E) Ahlaki eylemin amacı.

Çözüm:
Siyaset felsefesi, felsefenin siyasal yaşamı, yönetim biçimlerini, devletin kökenini ve temel siyasi kavramları (iktidar, adalet, özgürlük) inceleyen dalıdır.
Doğru cevap C şıkkıdır.

---

Soru 2:

Bir iktidarın veya yönetim biçiminin, halkın gözünde haklı ve kabul edilebilir olmasına ne ad verilir?

A) Egemenlik
B) Bürokratikleşme
C) Meşruiyet
D) Sivil Toplum
E) Adalet

Çözüm:
Meşruiyet (Legitimacy), bir yönetim sisteminin veya bir yasanın, yönetilenler tarafından ahlaki olarak doğru ve haklı kabul edilmesi durumunu ifade eder.
Doğru cevap C şıkkıdır.

---

Soru 3:

“Devlet, insanların özgürlüklerini ve güvenliklerini güvence altına almak için bir araya gelerek bir sözleşme yapmaları sonucu ortaya çıkmıştır.” görüşü, hangi felsefi yaklaşıma aittir?

A) Doğal kurum olarak devlet.
B) İdealar dünyası olarak devlet.
C) Toplum sözleşmesi teorisi.
D) Devletin bir taklit olması.
E) Devletin sınıfsal bir yapı olması.

Çözüm:
Toplum sözleşmesi teorisi, Hobbes, Locke ve Rousseau gibi filozoflar tarafından savunulan ve devletin bireylerin rızasıyla kurulan bir yapay kurum olduğunu iddia eden görüştür.
Doğru cevap C şıkkıdır.

---

Soru 4:

Aşağıdaki filozoflardan hangisi, devleti “insanın doğası gereği, toplumsal ve politik bir hayvan olması” fikrine dayandırarak doğal bir kurum olarak açıklamıştır?

A) Thomas Hobbes
B) John Locke
C) Jean-Jacques Rousseau
D) Aristoteles
E) Niccolò Machiavelli

Çözüm:
Aristoteles, siyaset felsefesinde devleti insanın doğasının bir uzantısı olarak görmüş ve “insan, doğası gereği toplumsal bir hayvandır.” (zoon politikon) demiştir.
Doğru cevap D şıkkıdır.

---

Soru 5:

Siyaset felsefesinde, bir devletin kendi toprakları üzerinde en üstün ve tartışılmaz yetki sahibi olması kavramı neyi ifade eder?

A) Meşruiyet
B) Adalet
C) Egemenlik
D) Özgürlük
E) Bürokrasi

Çözüm:
Egemenlik (Sovereignty), bir devletin kendi sınırları içinde en yüksek yasal ve siyasi otoriteyi elinde bulundurmasıdır.
Doğru cevap C şıkkıdır.

---

Soru 6:

“Herkesin hak ettiği payı alması ve liyakate göre ödüllendirilmesi.” ilkesi, siyaset felsefesinde hangi temel kavramla ilişkilidir?

A) Eşitlik
B) Özgürlük
C) Egemenlik
D) Adalet
E) Sorumluluk

Çözüm:
Adalet kavramı, herkesin kendi hak ettiği şeye sahip olması, yani “hak edene hakkını verme” ilkesiyle ilişkilidir.
Doğru cevap D şıkkıdır.

---

Soru 7:

Siyaset felsefesi, aşağıdakilerden hangisini incelerken “olanı” değil, “olması gerekeni” sorgular?

A) Yönetim biçimlerinin tarihini.
B) Siyasi partilerin yapısını.
C) Yasaların uygulanma biçimini.
D) Devletin ideal bir formu olup olmadığını.
E) Mevcut yasaların içeriğini.

Çözüm:
Siyaset felsefesi, normatif bir alandır. Yani var olan siyasi yapıları ve olayları incelemekten ziyade, “en iyi” yönetim biçiminin ne olması gerektiğini, ideal devletin nasıl kurulacağını ve adaletin ne anlama geldiğini sorar.
Doğru cevap D şıkkıdır.

---

Soru 8:

Thomas Hobbes’a göre, insanların “doğa durumu”nda (devletin olmadığı durum) yaşaması ne tür bir sonuç doğurur?

A) Herkesin eşit ve özgürce yaşaması.
B) “Herkesin herkese karşı savaşı” durumu.
C) Barış ve uyum içinde bir yaşam.
D) Toplumsal sözleşmenin otomatik olarak oluşması.
E) Bireylerin mutlak özgürlüğe kavuşması.

Çözüm:
Hobbes, devletin olmadığı doğa durumunun kaos, korku ve güvensizlik ortamı olduğunu ve bu durumun “herkesin herkese karşı savaşı” (bellum omnium contra omnes) olarak tanımlandığını savunur.
Doğru cevap B şıkkıdır.

---

Soru 9:

Aşağıdakilerden hangisi, siyaset felsefesindeki “özgürlük” kavramıyla ilgili bir problemdir?

A) Bireysel özgürlüklerin nasıl tanımlanacağı.
B) Özgürlüğün bir yanılsama olup olmadığı.
C) Bireysel özgürlüğün sınırlarının nereye kadar uzanması gerektiği.
D) Ahlaki eylemin özgürlükle ilişkisi.
E) Hepsi

Çözüm:
Siyaset felsefesi, özgürlüğün ne olduğu ve nasıl tanımlanacağı, özgürlüğün sınırları ve birey ile devletin özgürlük üzerindeki rolleri gibi pek çok problemi ele alır. Bu nedenle, hepsi bu alana dahildir.
Doğru cevap E şıkkıdır.

---

Soru 10:

Platon’un “ideal devlet” modelinde, devleti yönetme görevi kimlere aittir?

A) En güçlü askerlere.
B) Halkın çoğunluğuna.
C) Zengin tüccarlara.
D) Filozof krallara.
E) Bir soylu sınıfa.

Çözüm:
Platon, “Devlet” adlı eserinde, ideal devlette yönetimin, bilge ve ahlaklı olan filozof krallar tarafından gerçekleştirilmesi gerektiğini savunmuştur.
Doğru cevap D şıkkıdır.

---

Soru 11:

“Birey, siyasal yapının bir amacı değil, aracıdır.” görüşü, aşağıdaki siyasal düşüncelerden hangisine daha yakındır?

A) Liberalizm
B) Komünizm
C) Totalitarizm
D) Anarşizm
E) Sosyalizm

Çözüm:
Totalitarizm, bireyin hak ve özgürlüklerini tamamen devletin amaçlarına tabi kılar. Birey, devletin mutlak otoritesine hizmet etmek için vardır.
Doğru cevap C şıkkıdır.

---

Soru 12:

Devletin bireylerin hak ve özgürlüklerini korumak için, yetkileri yasalarla sınırlandırılmış bir yapıya sahip olması gerektiğini savunan siyasi ideoloji hangisidir?

A) Sosyalizm
B) Muhafazakarlık
C) Liberalizm
D) Anarşizm
E) Faşizm

Çözüm:
Liberalizm, bireysel özgürlükleri, hakları ve sınırlı bir devlet yönetimini savunan siyasi bir ideolojidir.
Doğru cevap C şıkkıdır.

---

Soru 13:

“Güçler Ayrılığı” ilkesi, siyaset felsefesinde hangi amaçla ortaya konulmuştur?

A) Yargı bağımsızlığını sağlamak.
B) Yürütme ve yasamanın iş birliğini artırmak.
C) Devletin yetkilerini tek bir elde toplamayı önlemek.
D) Halkın yönetime katılımını azaltmak.
E) Siyasi partilerin güçlenmesini sağlamak.

Çözüm:
Güçler Ayrılığı (Montesquieu), yasama, yürütme ve yargı güçlerinin birbirinden ayrı organlarca kullanılmasını öngörür. Bu ilke, devlet iktidarının kötüye kullanılmasını engellemeyi amaçlar.
Doğru cevap C şıkkıdır.

---

Soru 14:

“Devletin varlığına gerek yoktur, insanlar kendi kendilerini en iyi şekilde yönetebilirler.” görüşü hangi akıma aittir?

A) Sosyalizm
B) Komünizm
C) Anarşizm
D) Monarşi
E) Faşizm

Çözüm:
Anarşizm, tüm devlet otoritesini ve hiyerarşiyi reddeden ve devletin olmadığı bir toplum düzenini savunan siyasi bir görüştür.
Doğru cevap C şıkkıdır.

---

Soru 15:

Siyaset felsefesinin en temel sorularından biri olan “İnsan doğası nedir?” sorusu, hangi problemi aydınlatmak için sorulur?

A) İnsan haklarının kökenini.
B) Devletin meşruiyetini.
C) İdeal yönetim biçimini.
D) Bireyin ahlaki görevlerini.
E) Bireyin ve devletin nasıl bir ilişki kurması gerektiğini.

Çözüm:
Devletin ve yönetimin nasıl olması gerektiği, insanın doğasına ilişkin görüşlere (iyi, kötü, sosyal vb.) göre değişir. Hobbes’un “kötü” insan doğası, totaliter bir devleti gerektirirken, Rousseau’nun “iyi” insan doğası daha özgürlükçü bir devlet yapısını önerir.
Doğru cevap E şıkkıdır.