Güçlü Etkileşimler 9.sınıf kimya konu anlatımı ders notu

İyonik Bağ

  • Metal (katyon) ve ametal (anyon) arasında elektrostatik çekim kuvveti sonucu oluşur.
  • Elektron alış verişi ile gerçekleşir.
  • İyonik bileşiklerin tümü oda şartlarında katı haldedirler.
  • İyonik bileşiklerin katısı elektriği iletmez.
  • İyonik bileşiklerin sıvısı ve çözeltisi elektriği iletirler.
  • İyonik bileşikler ağ örgülü kristal yapılıdırlar.
  • Kristal yapılı olduklarından dövülerek şekil almazlar ve kırılgandırlar.

İyonik Bileşiklerin Sudaki Çözünme Denklemleri

İyonik Bileşiklerin Adlandırılması

Kovalent Bağ

  • Ametal atomlarının kendi aralarında elektron ortaklaşması ile oluşturduğu bağ türüne kovalent bağ denir.
  • Aynı ametaller arasında molekül yapılı elementler oluşur. H2, O2 ,F2 , Cl2 gibi.
  • Farklı ametaller arasında molekül yapılı bileşikler oluşur. (H2O, NH3, … gibi) Molekül yapılı bileşiklere kovalent bileşik de denir.
  • Kovalent bağ, iyonik bağa göre daha zayıftır.

Kovalent Bağ İçeren Moleküllerde Lewis Gösterimi

Kovalent moleküllerde ,

  • Bağ yapımına katılmış elektron çiftine bağlayıcı elektron (ortaklanmış elektron) çifti denir.
  • Bağ yapımına katılmayan elektron çiftine ise ortaklanmamış elektron çifti denir.

Apolar Kovalent Bağ ve Molekülün Lewis Yapısı

  • Aynı ametal atomları arasında elektron ortaklaşması sonucu apolar kovalent bağ oluşur.

H1 atomlarının son katmanlarında birer elektron olduğunda H2 molekülü oluşurken bir çift bağlayıcı elektron kullanılır. Böylece H atomları 2He gibi son katmanını ikiye tamamlayarak dublete ulaşır.

Azot atomları N2 molekülünü oluştururken üçer elektronlarını ortaklaşa kullanırlar ve her iki azot atomu da son katmanı sekize tamamlayarak oktete ulaşırlar. Aynı zamanda N2 molekülünde iki çift ortaklanmamış elektron vardır.

Oksijen atomları O2 molekülünü oluştururken ikişer elektronlarını ortaklaşa kullanırlar ve her iki oksijen atomunda son katmanı sekize tamamlayarak oktete ulaşırlar. Aynı zamanda O2 molekülünde dört çift ortaklanmamış, yani bağ yapımına katılmamış elektron çifti vardır.

Flor atomları F2 molekülünü oluştururken birer elektronlarını ortaklaşa kullanırlar ve her iki flor atomunda son katmanı sekize tamamlayarak oktete ulaşırlar. Aynı zamanda F2 molekülünde altı çift ortaklanmamış, yani bağ yapımına katılmamış elektron çifti vardır.

Polar Kovalent Bağ ve Molekülün Lewis Yapısı

  • Farklı ametller arasında elektron ortaklaşması sonucu oluşan bağ türüdür. Molekül yapılı bileşiklerde oluşur.

HF molekülü polar kovalent bağ içerir. (1H, 9F)

HF Molekülü oluşurken H ve F atomları birer elektronlarını ortaklaşa kullanarak H dubletini F oktet’tini tamamlamış olur. HF molekülünde bir çift ortaklanmmamış elektron vardır.

H2O molekülü oluşurken hidrojen atomları birer oksijen atomu
iki elektronunu ortaklaşa kullanarak hidrojenler dubletini oksijen atomu ise oktetini tamamlamış olur. Böylece H2O molekülünde iki polar kovalent bağ oluşur. Yani H2O molekülünde iki çift ortaklanmış elektron ve iki çift ortaklanmamış elektron vardır.

OF2 molekülü oluşurken flor atomları birer elektronlarını oksijen atomu ise iki elektronunu ortaklaşa kullanarak oksijen ve flor atomları oktetlerini tamamlamışlardır. OF2 molekülünde iki polar kovalent bağ oluşmuştur. Yani OF2 molekülünde iki çift ortaklanmış elektron ve sekiz çift ortaklanmamış elektron vardır.

Kovalent Bağ Çözümlü Örnekler

Molekülün Polarlığı – Apolarlığı

Molekülün Kutuplanabilirliği

Kovalent Bileşiklerin Sistematik Adlandırılması

Metalik Bağ

  • Metal atomlarının değerlik elektronları çekirdek tarafından az bir kuvvetle çekilirler. Çekirdek tarafından uygulanan az kuvvetten dolayı, metal atomunun değerlik elektronları hem kendi değerlik boş orbitallerinde hemde komşu metal atomunun değerlik orbitallerinde serbestçe hareket etmesiyle bir elektron denizi oluşur.
  • Böylece pozitif (+) yüklü metal iyonları ile elektron denizi arasında elektrostatik çekim kuvveti oluşur. Bu çekim kuvvetine metalik bağ denir.

Metalik Bağ Çözümlü Örnekler


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar