Dipol-İndüklenmiş Dipol Etkileşimi, polar bir molekülün (dipol), apolar bir molekülü (indüklenmiş dipol) etkilemesi sonucu oluşan zayıf bir moleküller arası kuvvettir. Bu etkileşim, moleküller arası etkileşimler arasında önemli bir yere sahiptir. 9. sınıf kimya müfredatında bu etkileşim türü, moleküller arası kuvvetlerin daha iyi anlaşılmasını sağlar.
Dipol – İndüklenmiş Dipol Etkileşimi
Polar bir molekül, apolar bir moleküle veya soy gaz atomuna yeterince yaklaştığında, polar moleküldeki elektrik yüklerinin etkisiyle apolar molekülde geçici bir kutuplaşma meydana gelir. Bu durumda, apolar molekülün bir tarafı kısmen artı (δ⁺) ve diğer tarafı kısmen eksi (δ⁻) yük kazanır. Bu geçici kutuplaşmaya indüklenmiş dipol denir. İndüklenmiş dipol ile polar molekül arasında oluşan bu etkileşim, elektrostatik çekim kuvvetlerine dayanır ve dipol – indüklenmiş dipol etkileşimi olarak adlandırılır.
Bu tür etkileşimler, genellikle polar moleküller ile soy gazlar veya apolar moleküller arasında görülür. Örneğin, su (H₂O) ile iyot (I₂) veya karbon tetraklorür (CCl₄) gibi apolar moleküller arasında dipol – indüklenmiş dipol etkileşimleri oluşur. Bu etkileşimler, özellikle apolar moleküllerin çözücülerde çözünmesinde önemli bir rol oynar.
Ayrıca, bu tür etkileşimler genellikle zayıf olup, van der Waals kuvvetleri kapsamına girer. Bu nedenle, indüklenmiş dipol etkileşimlerinin yoğunluğu, moleküller arasındaki mesafeye ve moleküllerin boyutlarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
