Amorf ve Kristal Katılar

Amorf ve Kristal Katılar
Kategoriler: 9. Sınıf Kimya, Kimya, Maddenin Halleri

Taneciklerinin düzenli bir şekilde yerleştiği katılara kristal katılar adı verilir. Kristal katılarda iyonik bağlar, kovalent bağlar, Van der Waals kuvvetleri, hidrojen bağları sayesinde kararlı bir yapı oluşur. Kristal katılarda;

  • Tanecikler düzenli bir şekilde yerleşmiştir.
  • Genellikle düz yüzeylere ve belirli geometrik şekillere sahiptirler.
  • Kristallerin büyüklüğü ve şekli, kristalin oluştuğu şartlara göre değişir.
  • Erime noktası, yoğunluk, sertlik gibi fiziksel özellikleri taneciklerini bir arada tutan çekim kuvvetlerine bağlıdır.

Kristal katılar, kimyasal türleri bir arada tutan kuvvetlere göre dört gruba ayrılırlar. Bunlar iyonik, moleküler, kovalent ve metalik kristallerdir.

İyonik Kristal Katılar

Kovalent Kristal Katılar

Moleküler Kristal Katılar

Metalik Kristal Katılar

Çözüm: Elmas, karbon atomlarının sürekli kovalent bağlar yaparak oluşturduğu bir kristaldir. Elmas kovalent kristaldir. I. örnek yanlıştır.
Grafit, karbon atomlarının altıgen yapılar halinde bağlanması ile oluşan tabakalar içeren kristal katıdır. II. örnek doğrudur.
Yemek tuzu, oldukça düzenli bir yapıdaki iyonik kristaldir. III. örnek doğrudur.

Amorf Katılar

Katı hal maddenin en yoğun halidir. Katılarda tanecikler, hemen hemen hiçbir serbest hareket yapmadan, belirli bir konumda sabit durur. Katılarda sıvı ve gazlara göre tanecikler arasında boşluk en azdır. Katılar belirli şekil ve hacme sahiptirler. Genellikle bir maddenin katı halinin yoğunluğu, sıvı halinin yoğunluğundan fazladır.
Maddenin Katı Hali: Belli bir şekli olan ve bu şeklin ortamlara göre değişmediği hale katı hal denir. Katı maddenin kaşık, masa ve bardak gibi şekil almış olanlarına cisim adı verilir.
Katı haldeki maddenin tanecikleri birbiri ile temas halindedir.
Katı tanecikleri birbiri ile temas halindedir.
Maddenin katı halinde tanecikler arası boşluklar sıvı ve gaz haline göre daha azdır.
Katı tanecikleri yalnızca titreşim hareketi yapar. Öteleme ve dönme hareketi yapmazlar. Katılar kuvvet etkisiyle sıkıştırılamaz.
Maddenin en düzenli halidir. Bu nedenle potansiyel enerjisi en düşük madde halidir.
KATI TÜRLERİ: Doğada iki tür katı vardır. Bunlar amorf ve kristal katılardır. MetalIer, tuzlar, oksitler gibi birçok katı kristal haldedir. Cam ve plastik gibi bazı katılar ise amorf yapılıdır. Amorf maddelerin özelliklerinin, katılar ve sıvılar arasında bir geçiş oluşturduğu kabul edilir.

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
13 Haziran 2020 Cumartesi