London Kuvvetleri

London Kuvvetleri (İndüklenmiş Dipol – İndüklenmiş Dipol)

Birbirine yaklaşan apolar moleküller ya da soy gaz atomları arasında geçici dipoller oluşur. Bu geçici dipoller arasında indüklenmiş dipol – İndüklenmiş dipol çekim kuvvetleri meydana gelir. İndüklenmiş dipol – İndüklenmiş dipol çekim kuvvetlerine “London Kuwetleri” adı da verilir. Soy gazlar, H₂, Cl₂, CO₂, CH₄ ve C₄H₁₀ gibi apolar karakterli atom ve moleküllerin de katı ve sıvı hâllerini bir arada tutan kuvvet London kuvvetleridir.

İndüklenmiş Dipol – İndüklenmiş Dipol Bağının (London Kuvvetleri) Özellikleri

• London kuvvetleri anlık ve geçicidir.
• Taneciklerdeki İndüklenmiş dipoller anlık değiştiği için yönelişleri farklıdır. Bu nedenle dipollerdeki yüklerin ortalaması sıfırdır.
• İndüklenmiş dipoller arasında itme kuvvetleri oluşamaz, sadece çekim kuvvetleri vardır.
• Biribirine yaklaşan apolar taneciklerin elektron yoğunluğu arttıkça oluşan indüklenmiş dipolün kuvveti de artar. Polaritesi fazla olan İndüklenmiş dipoller arasındaki çekim kuvvetleri yani London kuvvetleri de daha güçlü olur. Dolayısıyla maddenin kaynama noktası daha yüksek olur.

Örneğin, soy gazlarda (He, Ne, Ar, Kr, Xe), halojenlerde (F₂ , Cl₂, Br2, iz) elektron sayısı arttıkça London kuvvetleri arttığı için kaynama noktaları da artar.

Oda koşullarında F₂ ve Cl₂ gaz fazında iken Br₂ sıvı ve I₂ katı hâlde bulunur. C₅H₁₂ bileşiğindeki toplam elektron sayısı C₅H₁₂ bileşiğinin içerdiği toplam elektron sayısından fazla olduğu için C₅H₁₂ bileşiğinin kaynama noktası daha yüksek olur.

• Aynı tür atomların aynı sayılarda birleşmesiyle farklı geometrik dizilişlere sahip moleküller oluşabilir. Bu tür apolar moleküllerde küresel yapıya yakın olanların polariteleri düz yapılı olanlarına göre küçüktür. Bu nedenle molekül küresel yapıya yaklaştıkça moleküller arası oluşan London kuvvetleri daha zayıf olur. Bunun sonucu olarak erime ve kaynama noktaları daha düşük olur.
  

X ve Y aynı formüle sahip bileşiklerdir. Y bileşiği X e göre daha küresel olduğundan X in kaynama noktası Y ninkinden büyük olur.