Fablın Türk Edebiyatındaki Gelişimi 9.Sınıf Edebiyat

  • Kur’an-ı Kerim’deki Neml Suresi (Karınca) ile Hüthüt Kuşu ile kıssası (hikâyesi) anlatılan Hz. Süleyman, Müslüman milletler için fabl türüne kaynaklık oluşturmuştur. Kur’an-ı Kerim’e göre Hz. Süleyman bütün hayvanların konuşmalarını anlayacak özellikteydi.
  • XIII. yüzyılda Mevlana’nın yazdığı Mesnevi adlı eserdeki bazı bölümler fabl özelliği taşır.
  • Feridüddin Attar’ın, Gülşehri tarafından XIV. yüzyılda Türkçeye çevrilen ve ‘Kuş Dili’ anlamına gelen “Mantıku’t-Tayr”, Fuzuli’nin “Bengü Bade” adlı eserlerinde hayvanlar veya bitkiler kahraman olarak seçilmiş ancak bu eserler fabl niteliği taşımaz.
  • XV. yüzyıl sanatçılarından Şeyhi’nin yazdığı Harname adlı eseri fabl türünün ilk örneği kabul edilir.
  • Tanzimat’tan önce Kayserili Rüştü’nün 1858’de yazdığı Muhbetü’-Etfal adlı eseri çocuklar için fabllar içeren bir eserdir. Fabl türünün Batılı tarzda ilk örnekleri, 19. yüzyılda Şinasi tarafından La Fontaine’den yapılan çevirilerle ve kendi yazdığı fabllarla (Eşek ile Tilki Hikâyesi, Kara Kuş Yavrusu ile Karga Hikâyesi, Arı ile Sivrisinek Hikâyesi) başlar. Ahmet Mithat Efendi’nin “Kıssadan Hisse” adlı eserinde Ezop’tan çeviri fabllar yer alır. Namık Kemal’in “Hirrename” si yer yer fabl özelliği gösterir. Tevfik Fikret’in çocuklar için yazdığı “Şermin” adlı eserde fabllar yer almaktadır.
  • Cahit Zarif0ğIu’nun çocuklar için yazdığı “Ağaçkakanlar”, “Serçekuş” ve “Motorlu Kuş” adlı romanları ve Hasan Ali T0ptaş’ın “Ben Gürgen Dalıyım” adlı romanında da fabldan yararlanılmıştır.
  • La Fontaine fabllarının bir bölümü Orhan Veli Kanık tarafından, La Fontaine’nin Masalları adıyla (İstanbul 1948) çevrilmiştir. Fablların tamamını ise Sabahattin Eyüboğlu La Fontaine / Masallar adıyla (İstanbul 1969) çevirmiştir.

Çözümlü Test Soruları

Soru 1:
Türk edebiyatında fabl türünün ilk önemli örneğini kim vermiştir?
A) Şeyhi
B) La Fontaine
C) Beydeba
D) Aesop
E) Mevlana

Çözüm:
Şeyhi’nin “Harname” adlı eseri Türk edebiyatında ilk fabl örneğidir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Soru 2:
Aşağıdaki eserlerden hangisi fabl türünde değildir?
A) Kelile ve Dimne
B) Harname
C) Mantıku’t-Tayr
D) Leyla ile Mecnun
E) Farelerle Kurbağaların Savaşı

Çözüm:
“Leyla ile Mecnun” bir mesnevidir, fabl değildir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Soru 3:
Türk edebiyatında fabl türünün gelişiminde en çok etkili olan yabancı kaynak hangisidir?
A) Aesop Masalları
B) Kelile ve Dimne
C) Binbir Gece Masalları
D) La Fontaine Fablları
E) Grimm Masalları

Çözüm:
Beydeba’nın “Kelile ve Dimne”si en etkili kaynaktır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Soru 4:
Aşağıdaki yazarlardan hangisi fabl türünde eser vermemiştir?
A) Orhan Veli Kanık
B) Şinasi
C) Tevfik Fikret
D) Mehmet Akif Ersoy
E) Ahmet Haşim

Çözüm:
Ahmet Haşim fabl yazmamıştır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Soru 5:
Cumhuriyet Dönemi’nde fabl türündeki eserleriyle tanınan yazar kimdir?
A) Sait Faik Abasıyanık
B) Orhan Veli Kanık
C) Sabahattin Ali
D) Nurullah Ataç
E) Aziz Nesin

Çözüm:
Orhan Veli’nin “La Fontaine’den Masallar” çevirisi ve fabl tarzı şiirleri vardır. Doğru cevap B seçeneğidir.

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

Fablın Türk Edebiyatındaki Gelişimi 9.sınıf konu anlatımı ders notu edebiyat