Varlık Felsefesinin Temel Problemleri (Varlığın Var Olup Olmadığı, Varlığın Ne Olduğu) Test Çöz 10. Sınıf
Varlık felsefesi (ontoloji), iki temel soru etrafında şekillenir: 1. Varlık var mıdır? ve 2. Varlığın mahiyeti (özü) nedir? İlk soru, varlığın gerçekte var olup olmadığını sorgular. Bu soruya “Evet” cevabını verenler, varlığın var olduğunu kabul eder. Ancak, varlığın ve bilginin anlamsız olduğunu savunan Nihilizm gibi görüşler, varlığın gerçekliğini temelden reddeder. İkinci soru ise, varlığın var olduğu kabul edilirse, onun neyden ibaret olduğunu araştırır. Bu soru, varlık felsefesinin en köklü tartışmalarını ortaya çıkarmıştır. Monizm, varlığın tek bir temel maddeden veya ilkeden oluştuğunu savunur. Monizm’in iki ana kolu, her şeyin temelinde madde olduğunu savunan Materyalizm ve her şeyin temelinde düşünce, ruh veya bilinç olduğunu savunan İdealizm‘dir. Bunlara karşılık, Düalizm (İkicilik), varlığın hem madde hem de ruh gibi iki farklı tözden oluştuğunu ileri sürerken, Plüralizm (Çoğulculuk), varlığın birden fazla öğeden oluştuğunu savunur. Bu problemler, felsefenin en soyut ve en temel tartışma alanlarını oluşturur.
Çözümlü Örnek Test Soruları
Soru 1:
Varlığın var olup olmadığı sorununa “hayır” cevabını veren ve varlığın gerçekliğini, değerini ve anlamını reddeden görüş aşağıdakilerden hangisidir?
A) İdealizm
B) Realizm
C) Materyalizm
D) Nihilizm
E) Düalizm
Çözüm:
Nihilizm, her şeyin anlamsız olduğunu, yaşamın amacının olmadığını ve en radikal haliyle varlığın kendisinin de bir yanılsama olduğunu iddia eden görüştür.
Doğru cevap D şıkkıdır.
Soru 2:
“Varlık, özü itibarıyla düşünce veya ruhtan ibarettir.” görüşü aşağıdaki felsefi yaklaşımlardan hangisine aittir?
A) Materyalizm
B) İdealizm
C) Düalizm
D) Plüralizm
E) Realizm
Çözüm:
İdealizm, varlığın temelinde maddi olmayan bir unsurun, yani düşünce, akıl veya ruhun olduğunu savunan felsefi görüştür.
Doğru cevap B şıkkıdır.
Soru 3:
Varlığın, özü itibarıyla tek bir ana maddeden veya ilke’den oluştuğunu savunan görüşe ne ad verilir?
A) Düalizm
B) Plüralizm
C) Monizm
D) Nihilizm
E) Realizm
Çözüm:
Monizm (Tekçilik), varlığın temelinde tek bir öğe olduğunu savunur. Materyalizm ve idealizm, monist görüşün iki farklı koludur.
Doğru cevap C şıkkıdır.
Soru 4:
Aşağıdaki filozoflardan hangisi, varlığın özünün maddi olduğunu savunan “Materyalizm” görüşünün en eski temsilcilerinden biridir?
A) Platon
B) Thales
C) Descartes
D) Kant
E) Hegel
Çözüm:
Thales, her şeyin temelinde “su” olduğunu savunarak materyalist bir yaklaşım sergilemiştir. Onun öğrencisi Anaximenes hava, Demokritos ise atom demiştir.
Doğru cevap B şıkkıdır.
Soru 5:
Varlığın hem maddi hem de ruhsal olmak üzere iki farklı tözden oluştuğunu savunan görüşe ne ad verilir?
A) İdealizm
B) Materyalizm
C) Düalizm
D) Monizm
E) Plüralizm
Çözüm:
Düalizm (İkicilik), varlığın zihin (ruh) ve madde olmak üzere iki bağımsız ve birbirinden farklı temelden oluştuğunu savunur. Descartes bu görüşün en önemli temsilcisidir.
Doğru cevap C şıkkıdır.
Soru 6:
Plüralizm (Çoğulculuk) görüşüne göre, varlığın temelinde kaç ilke veya öğe bulunur?
A) Sadece bir ilke
B) İki ilke
C) Sadece maddi bir ilke
D) İkiden fazla ilke
E) Hiçbir ilke
Çözüm:
Plüralizm, varlığın tek bir öğeden (monizm) veya iki öğeden (düalizm) değil, ikiden fazla öğeden oluştuğunu savunur. Örneğin, Empedokles’in su, ateş, hava ve toprak ilkesi.
Doğru cevap D şıkkıdır.
Soru 7:
Varlık felsefesinin, “Varlık var mıdır?” sorusuna karşılık, “Varlık vardır.” cevabını vermesi, hangi düşünceyi ifade eder?
A) Varlık yok olamaz.
B) Varlık somuttur.
C) Varlık bir şeyden ibarettir.
D) Varlığın varlığını kabul etme.
E) Varlığın anlamlı olduğunu kabul etme.
Çözüm:
Bu cevap, varlığın var olduğu yönündeki genel kabulü ifade eder ve felsefi tartışmanın varlığın mahiyeti üzerine devam etmesini sağlar.
Doğru cevap D şıkkıdır.
Soru 8:
Aşağıdakilerden hangisi materyalizm görüşüne ait bir problemdir?
A) Düşünce ve bilincin maddi yapılarla nasıl açıklanacağı.
B) Dış dünyanın varlığının nasıl kanıtlanacağı.
C) Varlığın birden fazla ilkeden nasıl oluştuğu.
D) Ruhun ölümsüzlüğü.
E) Tanrı’nın varlığı.
Çözüm:
Materyalizm, her şeyin madde olduğunu savunur, ancak düşünce, bilinç ve duygular gibi maddi olmayan kavramların maddeden nasıl türediğini açıklamakta zorlanır.
Doğru cevap A şıkkıdır.
Soru 9:
İdealist görüşün en önemli temsilcilerinden biri olan ve “İdealar Kuramı” ile bilinen filozof kimdir?
A) Aristoteles
B) Kant
C) Platon
D) Descartes
E) Demokritos
Çözüm:
Platon, “İdealar Kuramı” ile asıl varlığın duyu organlarıyla algılanan somut nesneler olmadığını, sadece akılla kavranabilen soyut ve değişmez idealar olduğunu savunmuştur. Bu, idealist felsefenin en köklü örneklerindendir.
Doğru cevap C şıkkıdır.
Soru 10:
Düalizm görüşü, varlığın iki ayrı tözden oluştuğunu savunurken, bu iki töz arasındaki en temel problem nedir?
A) Zihin ve bedenin birbirini nasıl etkilediği.
B) Maddenin sonsuzluğu.
C) Ruhun ölümsüzlüğü.
D) Zihnin varlığı.
E) Varlığın bir amacı olup olmadığı.
Çözüm:
Descartes’ın düalizminde zihin ve beden tamamen ayrı varlıklar olarak kabul edilir. Bu durum, birbirinden tamamen farklı olan bu iki tözün nasıl etkileşimde bulunduğunu açıklama sorununu ortaya çıkarmıştır.
Doğru cevap A şıkkıdır.
Soru 11:
Aşağıdaki felsefi yaklaşımlardan hangisi, idealizmin tam karşıtı olarak kabul edilir?
A) Düalizm
B) Realizm
C) Materyalizm
D) Nihilizm
E) Plüralizm
Çözüm:
İdealizm, varlığın temelini düşüncede bulurken, Materyalizm tam tersine varlığın temelini maddede bulur. Bu nedenle birbirlerinin karşıtıdırlar.
Doğru cevap C şıkkıdır.
Soru 12:
Bir filozofun, “Her şey sudan, havadan, ateşten ve topraktan meydana gelmiştir.” demesi, varlığın mahiyeti konusunda hangi görüşe daha yakındır?
A) Monizm
B) İdealizm
C) Düalizm
D) Plüralizm
E) Nihilizm
Çözüm:
Bu görüş, varlığın ikiden fazla (dört) öğeden oluştuğunu savunduğu için Plüralizm’e örnektir.
Doğru cevap D şıkkıdır.
Soru 13:
Varlık felsefesinde, “Arkhe” kavramı hangi temel problemin çözümüne yönelik bir arayıştır?
A) Varlığın var olup olmadığı
B) Varlığın mahiyeti (ilk maddesi)
C) Varlığın amacı
D) Varlığın anlamı
E) Varlığın sınırı
Çözüm:
Arkhe, İlk Çağ filozoflarının evrenin temelindeki ana maddeyi bulma arayışıdır. Bu, varlığın ne olduğu, yani varlığın mahiyeti problemine yöneliktir.
Doğru cevap B şıkkıdır.
Soru 14:
Aşağıdaki hangi kavram, varlığın var olduğu kabul edilerek varlığın neyden oluştuğunu inceler?
A) Fenomen
B) Noumenon
C) Töz
D) Arkhe
E) Hepsi
Çözüm:
Töz (cevher), varlığın var olduğu kabul edilerek, onun temelinin ne olduğu sorununa verilen cevaptır. Diğer şıklar da varlığın mahiyetiyle ilgili kavramlardır. Dolayısıyla hepsi bu soruyu inceler.
Doğru cevap E şıkkıdır.
Soru 15:
“Dünya algılayan bir zihin olmasaydı var olabilir miydi?” Bu soru, hangi iki görüş arasındaki tartışmayı en iyi ifade eder?
A) Nihilizm ve Realizm
B) Materyalizm ve Düalizm
C) İdealizm ve Realizm
D) Monizm ve Plüralizm
E) Fenomenoloji ve Nihilizm
Çözüm:
Bu soru, dış dünyanın algılayan bir zihne bağımlı olup olmadığı üzerine bir sorgulamadır. Bu, dış dünyanın zihinden bağımsız olduğunu savunan Realizm ile varlığın zihinden ibaret olduğunu savunan İdealizm arasındaki temel tartışmayı yansıtır.
Doğru cevap C şıkkıdır.