Haritalarda Renklendirme Yöntemi 9.Sınıf Coğrafya
Bu yöntemle çizilen fiziki haritalarda her bir renk, belirli yükselti aralığını gösterir. Denizler ve göller mavi renkle, derinlikler mavinin koyulaşan tonları ile buzullar ise beyaz renk ile gösterilir.
Renklendirme yöntemiyle çizilmiş haritalarda yeşil renklerle gösterilen alanlar deniz seviyesine yakın alçak yerleri, kahverengi tonlarıyla gösterilen alanlar ise yüksek arazileri gösterir.
Renklendirme yönteminde kullanılan renklerin yer şekilleriyle bir ilgisi yoktur.
Örneğin; yeşil renklerle gösterilen yerler deniz seviyesine yakın arazileri gösterir. Ovaları, ormanları veya çayırları göstermez.
Örneğin; Samsun’daki Bafra Ovası yeşil renkle, Eskişehir Ovası sarı renkle, Erzurum Ovası ise açık kahverengi ile gösterilir. Ayrıca Yıldız Dağları’nın sarı renkle, Erciyes Dağı’nın ise kahverengi ile gösterilmesi de renklerin yalnızca yükseltiyi ifade ettiğini kanıtlamaktadır.
Çözümlü Test Soruları
Soru 1:
Bir fiziki haritada koyu yeşil renkle gösterilen bölge için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Yükselti 1500-2000 metre arasındadır
B) Tarım faaliyetlerine elverişli düzlüklerdir
C) Yüksek platolardır
D) Volkanik dağ zirveleridir
Çözüm:
Koyu yeşil renk 0-200 metre yükseltiyi (ovaları) temsil eder. Bu alanlar tarım için elverişlidir.
Cevap: B
Soru 2:
Aşağıdaki renk-yükselti eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
A) Sarı → 500-1000 metre
B) Açık kahve → 1000-1500 metre
C) Koyu kahve → 2000+ metre
D) Açık yeşil → 200-500 metre
Çözüm:
Koyu kahve 1500-2000 metre, 2000+ metre beyaz renkle gösterilir.
Cevap: C
Soru 3:
Haritada mavi tonlarının koyulaşması hangi bilgiyi verir?
A) Yükseltinin arttığını
B) Deniz derinliğinin arttığını
C) Sıcaklığın azaldığını
D) Bitki örtüsünün yoğunlaştığını
Çözüm:
Mavi tonları deniz derinliğini gösterir. Koyulaşma derinliğin arttığını ifade eder.
Cevap: B
Soru 4:
Bir bölgede açık kahve, sarı ve koyu yeşil renkler yan yana görülüyorsa, bu bölge için hangisi söylenebilir?
A) Yükselti farkının fazla olduğu
B) Tamamen düz bir araziye sahip olduğu
C) Volkanik aktivitenin yoğun olduğu
D) Hiçbir akarsuyun bulunmadığı
Çözüm:
Farklı renkler yükselti basamaklarının çeşitliliğini gösterir.
Cevap: A
Soru 5:
Aşağıdakilerden hangisi renklendirme yönteminin sınırlılıklarından biri değildir?
A) Renk körleri için ayırt etme zorluğu
B) Küçük ölçekli haritalarda detay kaybı
C) Yükseltinin tam değerini vermemesi
D) Yer şekillerinin eğim derecesini açıkça göstermesi
Çözüm:
Renklendirme yöntemi eğim derecesini direkt vermez, yalnızca yükselti basamaklarını gösterir.
Cevap: D
Ekstra Bilgi:
✓ Beyaz renk: Daima 2000+ metre yüksek dağları gösterir (Örnek: Ağrı Dağı zirvesi).
✓ Platolar: Sarı ve açık yeşil renklerle ifade edilir.