• Görmeyi sağlayan organdır.
• Cisimleri görebilmemiz için gelen ışık uyartılarını reseptörleri ile alır.
• Dıştan içe doğru, sert tabaka, damar tabaka ve ağ tabaka olmak üzere 3 kısımdan oluşur.

• Sert Tabaka (Kornea): Saydam tabaka
• Damar Tabaka: Göz bebeği, iris, göz merceği ve kan damarları
• Ağ Tabaka: Kör nokta, sarı leke, göz sinirleri, duyu almaçları

Sert Tabaka:

• Gözün en dış tabakası olan beyaz renkli kısımdır.
• Işık ışınları ilk olarak burada kırılmaya uğrar.
• Işığın ilk defa kırıldığı bu kısma “kornea” (saydam tabaka) denir.
• Kornea göze gelen ışığı bir noktada toplar. Yapısı saydam ve kavislidir.
• Sert tabaka gözü dışarıdan gelecek olumsuz etkilerden korur. Dayanıklılık sağlar.

Damar Tabaka

Göz bebeği, iris, kan damarları ve göz merceğinin bulunduğu kısımdır.

Göz merceği: Işık ilk olarak korneada kırıldıktan sonra ikinci olarak burada kırılmaya uğrar.

İris: Gözün renkli kısmıdır.

Göz bebeği: İrisin tam ortasında yer alan siyah renkli kısımdır. Işığı toplar. ışık fazla ise küçülür, az ise büyür.

Kan damarları: Gözü besleyen damarlardır. Göz kaslarının düzenli çalışmasını kontrol eder.

Ağ Tabaka

• Gözün en iç tabakasıdır.
• Retina olarak da adlandırılır.
• Kör nokta, sarı leke, sinirler ve göz almaçları bu bölgede yer alır.

Kör nokta: Göz sinirlerinin çıktığı yerdir.

Sarı leke: Görüntünün oluştuğu noktadır. Sarı benek olarak olarak da adlandırılır.

Göz almaçları: Işığın algılanmasını sağlar.

Görme Olayı Nasıl Gerçekleşir?

1. Herhangi bir cisimden göze gelen ışınlar ilk olarak korneada kırılmaya uğrar. (Sert tabaka)
2. Kırılan ışın göz bebeğinden geçerek ince kenarlı mercek özelliği ile ışığı toplayan göz merceğinde ikinci defa kırılır. (Damar tabaka)
3. İki defa kırılmaya uğrayan ışık ışınlarının sarı leke üzerinde görüntüsü oluşur. (Ağ tabaka)
4. Sarı leke üzerinde oluşan görüntü duyu almaçları tarafından algılanarak görme merkezine iletilir.
5. Sarı lekede ters oluşan görüntü beynin görme merkezinde düz algılanır ve görme olayı gerçekleşir.

Göz Kusurları (Hastalıkları)

Renk Körlüğü (Daltonizm)

• Kişi kırmızı ve yeşil renklerini ayırt edemez.
• Kalıtsal bir hastalıktır ve babanın genleri ile taşınır.
• Tedavisi yoktur.

 

Şaşılık

Doğuştan gelen bir göz kusurudur.

Göz kaslarının birbiri ile uyumlu calışamaması sonucu oluşur.

Ameliyat ile tedavisi mümkündür.

Miyopluk

• Uzağı net görmeme rahatsızlığıdır.
• Kalın kenarlı mercekle düzeltilir.
• Görüntü sarı lekenin önünde oluşur.

Hipermetropluk

• Yakını net görmeme rahatsızlığıdır.
• Görüntü sarı lekenin arkasında oluşur.
• İnce kenarlı mercekle düzeltilir.

Astigmatizm

• Cisimleri bulanık ve şekli bozuk görme kusurudur.
• Yakınlık ya da uzaklık fark etmez.
• Kalın ve ince kenarlı mercek birleşimi olan silindirik mercek ile düzeltilir.
• Korneanın olması gerekenden daha kavisli olması ile meydana gelir.

Presbitlik

• Göz merceğinin sertleşerek esnekliğini kaybetmesi sonucu ortaya çıkan rahatsızlıktır.
• Yaşlılıkta daha çok ortaya çıkar. Yakını görmeme durumudur.
• İnce kenarlı mercek ile düzeltilir.

Katarakt

• Göz merceğinin saydamlığını yitirmesidir.
• Görüntü net değildir.
• Ameliyat ile tedavisi mümkündür.
• Ameliyat sonrası tekrarlayabilir.

Bilgi: Günümüzde korneaya uygulanan ışın tedavisi ile göz kusurları (hipermetropluk, miyopluk ve astigmatizm) düzeltilebilmektedir. Işın tedavisi yapılan kişilerde katarakt ameliyatı yapılamamaktadır.

Gök kusurlarının tedavi yöntemleri

• Gözlük kullanımı
• Kontak lens kullanımı
• Ameliyat
• Kornea nakli

Görme engelli insanlar için tasarlanan alfabenin adı “Braille” alfabesidir. Günümüzde görme engelliler için sesli kütüphaneler ve Braille alfabesi ile oluşturulmuş kitaplar bulunmaktadır.

Çözümlü Örnek Test Soruları:

Soru 1: Gözün görmeyi sağlayan en temel kısmı hangisidir?

• A) Göz bebeği
• B) Retina
• C) Kornea
• D) İris
  Cevap: B
  Çözüm: Gözde ışığı algılayıp görüntüyü beyne ileten yapı retina tabakasıdır. Retinada bulunan fotoreseptör hücreler sayesinde görme gerçekleşir.

Soru 2: Gözün renkli kısmı olarak bilinen yapı aşağıdakilerden hangisidir?

• A) Kornea
• B) Retina
• C) İris
• D) Göz bebeği
  Cevap: C
  Çözüm: Gözün renkli kısmı iris olarak adlandırılır ve göz bebeğinin çevresinde yer alır. İris, göz rengini belirler.

Soru 3: Işığın ilk olarak kırıldığı ve göze giriş yaptığı şeffaf yapı aşağıdakilerden hangisidir?

• A) Göz merceği
• B) Retina
• C) Kornea
• D) İris
  Cevap: C
  Çözüm: Işık, göze ilk olarak korneadan girer ve burada kırılır. Kornea, gözün en dış kısmında yer alan şeffaf bir yapıdır.

Soru 4: Gözün arka kısmında bulunan ve ışığı algılayan hücrelerin yoğun olduğu tabaka aşağıdakilerden hangisidir?

• A) Göz bebeği
• B) İris
• C) Retina
• D) Kornea
  Cevap: C
  Çözüm: Retina, gözün arka kısmında bulunan ve ışığı algılayan fotoreseptör hücrelerin bulunduğu tabakadır.

Soru 5: Gözün ışık miktarını ayarlayarak göz bebeğinin büyüyüp küçülmesini sağlayan yapı nedir?

• A) Göz merceği
• B) Kornea
• C) Retina
• D) İris
  Cevap: D
  Çözüm: İris, göz bebeğinin büyüyüp küçülmesini sağlayarak göze giren ışık miktarını kontrol eder.

Soru 6: Göz merceği hangi görevi üstlenir?

• A) Göze ışık girmesini sağlar
• B) Görüntüyü netleştirir
• C) Gözün renkli kısmını oluşturur
• D) Işığı dışarı yansıtır
  Cevap: B
  Çözüm: Göz merceği, ışığı kırarak retinaya net bir görüntü düşmesini sağlar ve odaklama görevini üstlenir.

---

Göz nedir yapısı ve özellikleri konu anlatımı

---

Kulak nedir yapısı ve özellikleri konu anlatımı

---

Burun nedir yapısı ve özellikleri konu anlatımı

---

Dil nedir yapısı ve özellikleri konu anlatımı

---

Deri nedir yapısı ve özellikleri konu anlatımı