Dolaşım Sistemi Rahatsızlıkları
Anemi
- Kan miktarının ya da kandaki alyuvar sayısının normalin altına düşmesi durumudur. Aneminin çok farklı nedenleri vardır.
- Yaralanma ve travma gibi durumlarda ortaya çıkabilecek kan kayıpları
- Besinlerle yeteri kadar demir alınamaması durumunda ortaya çıkabilecek demir eksikliğinde hemoglobinin yeteri kadar üretilememesi
- B vitamini eksikliği
- Yer çekimi
- Orak hücre anemisi gibi kalıtsal faktörler
- Kemik iliklerinin yeteri kadar görevini yerine getirememesine bağlı olarak kan yapımının azalması
- Böbrek ve karaciğerden yeterince eritropoietinin sentezlenememesi
Lösemi
Kandaki akyuvar sayısının kontrolsüz bir şekilde artması durumudur. Bu hastalığın en belirgin özelliği, diğer dokulara doğru hızla yayılmasıdır. Karaciğere ve lenf düğümlerine hızla yayılır ve kontrol altına alınmazsa vücut sıvısındaki amino asit ve vitamin gibi besinleri hızla tüketir. Özellikle protein kaybı sonucu kişide hayati tehlike durumu ortaya çıkabilir. Ayrıca akyuvarlar, bu durumda alyuvarları yiyerek anemiye neden olurlar.
Hipertansiyon
Büyük tansiyonun 140 mmHg’den yüksek olması durumudur. Hipertansiyonun uzun süre devam etmesi ölümle sonuçlanabilecek kalp krizi, beyin kanaması, böbrek hasarı, felç veya görme bozuklukları ortaya çıkabilir. Uzun süre yüksek kan basıncına maruz kalan damarlarda kalınlaşma olur. Bu durum damarların esnekliğini azaltır. Damarlarda daralmalar meydana gelir.
Aşırı kilo almamak, alkol ve sigara kullanmamak, tuzlu besinlerden kaçınmak, stresten uzak durmak, potasyum, kalsiyum ve magnezyum bakımından zengin besinlerle beslenmek yüksek tansiyonu kontrol altında tutmak için son derece önemlidir.
Kalp Krizi
Kalp krizi, kalp kasının bir bölümünün o bölgeye yetersiz kan akışından dolayı kalıcı hasara uğraması sonucunda meydana gelir. Kalbi besleyen damarların kan akımının çeşitli nedenlerle ani azalması veya kesilmesi sonucunda kalp kasında hücre ölümü gerçekleşir.
Kalp krizinde erken tanı ve tedavi çok önemlidir. Çünkü her geçen gün harap olan kalp kası miktarı arttığından kalbin çalışması ve dokulara kan pompalaması da zorlaşır. Bu nedenle vücudun diğer dokuları da yeteri kadar besin ve oksijen alamadıklarından kişinin hayatını hızlı kaybetmesi söz konusudur.
Kalp krizinin en önemli belirtisi göğüs kemiğinin arkasındaki göğüs ağrısıdır. Beraberinde sıklıkla soğuk terleme, sıkıntı ve ölüm korkusu da vardır. Ayrıca nefes darlığı, öksürük, baş dönmesi, sersemleme, bayılma, mide bulantısı ve kusma olabilir. Hastaya zamanında müdahale edilebilirse tıkalı damarın açılması ve kalp kasının ölmesi önlenebilir.
Varis
Kanın kalbe tek yönlü akmasını sağlayan toplardamarlarda bulunan kapakçıklar genetik faktörler, gebelik, sigara kullanımı, meslek gereği uzun süre ayakta kalmak gibi nedenlerden dolayı gerilir ve deforme olur. Deri yüzeyine yakın toplardamarlar genişler ve büklüm büklüm olur. Toplardamarların çeperleri kan basıncına çok dayanıklı değildir.
Varisli bireyler uzun süre ayakta durmaktan kaçınmalı, düzenli egzersiz ve spor gibi aktivitelerde bulunmalıdır.
Damar Tıkanıklığı
Damarlarda yağ birikmesi sonucu ortaya çıkan sertleşmedir. Damar duvarı içinde plaklar adı verilen kümelenmeler şeklinde yağ birikir. Bu birikim sonucunda damarın normal işlevi bozulur. Bu durumda damar kalınlaşır, daha sert olur ve kan akımına engel olur. Damar tıkanması sonucunda, koroner kalp hastalığı, kalp krizi, beyine ait damar hastalıkları sonucu inme (felç), böbrek ve bağırsaklar gibi diğer organların damar hastalıkları, kol ve bacakların damar hastalıkları görülebilir.
Damar tıkanıklığının önüne geçmek için gıdalarla alınan yağın ve kolesterolün azaltılması, kilo kaybı, sigarasız bir yaşam, şeker hastalığı var ise kan şekerinin kontrol altına alınması sağlanmalı ve ayrıca daha aktif ve hareketli bir yaşam tarzı benimsenmelidir.
Kangren
Dokuları besleyen damarların bir pıhtı ya da mekanik etkilerle tıkanması sonucu dokuya yeterince besin ve oksijen ulaşamaz. Kangren, buna bağlı olarak oluşan bir dolaşım sistemi rahatsızlığıdır. Doku epitel hücrelerine zarar veren bazı toksinler ve ilaçlar da aynı etkiyi yapabilir. Doku hücreleri ölmeye başlar. Kangren meydana gelen dokuda çürüme ve renk değişimleri görülür. Diyabet, ağır darbe ve kırıklar, organ veya dokuların donması kangrene neden olabilir.
Dolaşım sistemimizi oluşturan yapıların sağlığını korumak için yaşa uygun spor yapılmalı, alkol ve sigara kullanılmamalı, aşırı kilo ve stresten kaçınılmalıdır. Eğer yaşantımıza dikkat etmezsek kalp krizi, damar tıkanıklığı, kangren ve varis gibi kalp-damar rahatsızlıklarına yakalanma olasılığımız artar.
