Yeryüzü Şekilleri 5. Sınıf Sosyal

Dağ: Çevresine göre yüksekte kalan, tabandan zirveye doğru yamaçları eğimli yeryüzü şekillerine dağ denir.

Yurdumuz dağlık bir ülkedir. Ülkemizde yükseklik batıdan doğuya doğru artar. iç ve Doğu Anadolu’da sönmüş volkanik dağlar vardır.

Geçit: Dağlık bölgelerde ulaşım oldukça zordur. Bu alanlarda ulaşıma imkân veren bölümlere geçit denir.

Ova: Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklerdir. Bu yerlerde akarsular, derin vadiler açmadan yüzeyden akar. Yurdumuzda çoğunlukla kıyı ovaları olduğu gibi, iç kısımlarda yüksekte olan ovalar da vardır.

Plato: Çevresine göre yüksekte kalmış ve derin akarsu vadileri ile yarılmış düzlüklerdir.

Yurdumuzun iç ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri geniş platolarla kaplıdır.

Körfez: Denizlerin karaların içine doğru sokulmuş şekline denir.

Akarsu: Yağmurların, eriyen kar sularının ve kaynaklardan çıkan suların yeryüzünde eğim boyunca akmasıyla meydana gelen sulara denir.

Delta: Denize ulaşan bazı akarsuların kıyıda ve denizde oluşturduğu üçgen veya çatal biçiminde alanlar denir.

Deniz ve Göller:

• Yer altı sularının birikmesi veya yer kabuğunun çökmesi sonucu oluşan su birikintileridir.
• Büyük göller arasında ABD’deki Büyük Göller örnektir.

Yarımada:

• Karadan çıkıntı yapan, üç tarafı su ile çevrili kara kütlesidir.
• İspanya’nın İber Yarımadası bir örnektir.

Adalar:

• Denizlerde ve okyanuslarda bulunan küçük kara parçalarıdır.
• Pasifik Okyanusu’ndaki Hawaii Adaları bir örnektir.

Çöl:

• Yağışın çok az olduğu, genellikle sıcak ve kumluk bölgelerdir.
• Sahara Çölü, dünyanın en büyük sıcak çölüdür.

Ormanlar ve Fundalıklar:

• Ağaçlar, bitkiler ve diğer bitki örtüsüyle kaplı alanlardır.
• Amazon Ormanları, dünyanın en büyük yağmur ormanıdır.