Milli Mücadele’nin Hazırlık Dönemi Test Çöz 8. Sınıf Lgs İnkılap Tarihi
Bu bölüm, 8. sınıf LGS İnkılap Tarihi dersinin en kritik konularından Milli Mücadele’nin Hazırlık Dönemi’ni kapsamlı bir şekilde ele alacaktır. Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkışıyla başlayan ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılışına kadar süren bu dönemdeki olayları, alınan kararları ve kongreleri kısa ders notuyla pekiştirecek; ardından LGS formatına uygun, hikayeli ve muhakeme yeteneği gerektiren test sorularıyla bilginizi sınayacaksınız.
8. Sınıf Lgs İnkılap Tarihi: Milli Mücadele’nin Hazırlık Dönemi Testleri
-
8. Sınıf Lgs Milli Mücadele'nin Hazırlık Dönemi Test 1 Çöz
-
8. Sınıf Lgs Milli Mücadele'nin Hazırlık Dönemi Test 2 Çöz
-
8. Sınıf Lgs Milli Mücadele'nin Hazırlık Dönemi Test 3 Çöz
-
8. Sınıf Lgs Milli Mücadele'nin Hazırlık Dönemi Test 4 Çöz
-
8. Sınıf Lgs Milli Mücadele'nin Hazırlık Dönemi Test 5 Çöz
-
8. Sınıf Lgs Milli Mücadele'nin Hazırlık Dönemi Test 6 Çöz
Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası Anadolu’nun işgale uğraması ve İstanbul Hükümeti’nin işgallere karşı sessiz kalması, Türk milletini büyük bir çaresizliğe itmişti. Bu ortamda, ulusal bağımsızlık ve egemenlik fikrinin öncüsü Mustafa Kemal Paşa, kurtuluş mücadelesini başlatmak üzere Anadolu’ya geçiş yaptı.
Mustafa Kemal’in Anadolu’ya Geçişi ve İlk Adımlar:
- 9. Ordu Müfettişi Olarak Samsun’a Çıkış (19 Mayıs 1919): Mustafa Kemal, bölgedeki asayişi sağlamak bahanesiyle İstanbul’dan Samsun’a gönderildi. Ancak asıl amacı Milli Mücadele’yi başlatmaktı.
- Samsun Raporu (22 Mayıs 1919): İstanbul’a gönderdiği raporda, işgallerin haksız olduğunu, halkın direnişe hazır olduğunu ve İzmir’in işgalinin haksız olduğunu belirtti.
- Havza Genelgesi (28 Mayıs 1919): İşgallere karşı protesto mitingleri düzenlenmesini, işgalci devletlere telgraflar çekilmesini istedi. Amaç, Milli Mücadele’nin haklılığını ulusal ve uluslararası kamuoyuna duyurmaktı. Mustafa Kemal’in İstanbul’dan ilk açık ayrılışıdır.
- Amasya Genelgesi (22 Haziran 1919): Milli Mücadele’nin amacını, gerekçesini ve yöntemini belirleyen önemli bir belgedir.
- Amacı: Ulusal bağımsızlığı sağlamak.
- Gerekçesi: Vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığı tehlikededir; İstanbul Hükümeti üzerine düşen görevi yerine getirememektedir.
- Yöntemi: “Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.” (Ulusal egemenliğe dayalı, halk iradesiyle kurtuluş vurgusu)
- Temsil Heyeti’nin kurulması gerektiği ve Sivas’ta ulusal bir kongre toplanması kararı alındı.
- Mustafa Kemal, bu genelgeden sonra askerlik görevinden istifa etti (sine-i millete döndü).
Kongreler Dönemi:
- Erzurum Kongresi (23 Temmuz-7 Ağustos 1919): Bölgesel bir kongre olmasına rağmen ulusal kararlar alınmıştır.
- “Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz.” (Misakımillî’nin ilk işareti)
- “Kuvâ-yi Milliye’yi etkin, Milli İrade’yi hakim kılmak esastır.” (Milli Mücadele’nin ruhu)
- Manda ve himaye fikri ilk kez reddedildi.
- Temsil Heyeti kuruldu (başkanı Mustafa Kemal).
- Sivas Kongresi (4-11 Eylül 1919): Milli nitelikli, tüm yurdu temsil eden kongredir.
- Erzurum Kongresi kararları onaylandı ve ulusallaştırıldı.
- Manda ve himaye fikri kesin olarak reddedildi (Tam bağımsızlık ilkesi).
- Tüm Milli Cemiyetler “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adı altında birleştirildi.
- Temsil Heyeti tüm yurdu temsil eder hale geldi.
- İrade-i Milliye gazetesi çıkarıldı.
- Amasya Görüşmeleri (20-22 Ekim 1919): İstanbul Hükümeti (Salih Paşa) ile Temsil Heyeti (Mustafa Kemal) arasında yapıldı. İstanbul Hükümeti, Temsil Heyeti’nin varlığını resmen tanımış oldu. Mebusan Meclisi’nin toplanması kararı alındı.
- Temsil Heyeti’nin Ankara’ya Gelişi (27 Aralık 1919): Stratejik konumu ve güvenliği nedeniyle Ankara, Milli Mücadele’nin merkezi oldu.
- Son Osmanlı Mebusan Meclisi’nin Açılması ve Misakımillî’nin Kabulü (28 Ocak 1920): İstanbul’da açılan Mebusan Meclisi, “Milli Yemin” anlamına gelen Misakımillî kararlarını kabul etti. Bu kararlar, bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’nin sınırlarını ve temel prensiplerini belirleyen ulusal ant niteliğindedir.
- Misakımillî’nin Kabulü Sonrası: İtilaf Devletleri, Misakımillî kararlarından rahatsız olarak İstanbul’u resmen işgal etti (16 Mart 1920) ve Mebusan Meclisi’ni dağıttı. Bazı milletvekillerini tutukladı.
- TBMM’nin Açılması (23 Nisan 1920): İstanbul’un işgali ve Mebusan Meclisi’nin dağıtılması üzerine, Mustafa Kemal önderliğinde Ankara’da “Büyük Millet Meclisi” açıldı. Bu, ulusal egemenliğe dayalı yeni Türk devletinin ilk adımıydı.
Milli Mücadele’nin Hazırlık Dönemi Çözümlü Örnek Test Soruları
- Mustafa Kemal, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a 9. Ordu Müfettişi olarak görevlendirildiğinde, resmi görevi bölgedeki asayişi sağlamak ve silahların toplanmasını denetlemekti. Ancak o, İstanbul’dan ayrılmadan önce bile kafasında bağımsızlık ateşini yakmıştı. Samsun’a ayak basar basmaz, hızla yerel yöneticilerle ve halkla temas kurarak gerçek niyetini gizleyerek Milli Mücadele’yi örgütlemeye başladı. Bu durum, onun hem kriz anlarındaki liderlik yeteneğini hem de stratejik dehasını ortaya koymaktadır.Bu parçadan hareketle, Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkışı hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Tamamen İstanbul Hükümeti’nin emirleri doğrultusunda hareket etmiştir. B) Resmi görevinin ötesinde ulusal bir amaç taşımıştır. C) Amacı sadece bölgesel bir isyanı bastırmak olmuştur. D) Halk arasında herhangi bir destek bulamamıştır.
Doğru Cevap: B Çözüm: Parçada “resmi görevinin ötesinde” bir amaç taşıdığı ve “gerçek niyetini gizleyerek Milli Mücadele’yi örgütlemeye başladığı” vurgulanmaktadır. Bu da resmi görevinin ötesinde ulusal bir amaç taşıdığını gösterir.
- Havza Genelgesi (28 Mayıs 1919), Mustafa Kemal’in Anadolu’daki ilk önemli adımını oluşturur. Bu genelgede, işgallere karşı protesto mitingleri düzenlenmesi, işgalci devletlere ve İstanbul Hükümeti’ne protesto telgrafları çekilmesi istenmiştir. Bu faaliyetlerin amacı, hem ulusal bilinç uyandırmak hem de Milli Mücadele’nin haklılığını uluslararası kamuoyuna duyurmaktı. Bir tarih öğretmeni, bu genelgenin Mustafa Kemal’in “sözlü direnişten eylemsel direnişe geçişin ilk işareti” olduğunu belirtmiştir.Havza Genelgesi’nin temel amacı hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Düzenli ordu kurma kararını duyurmak B) İstanbul Hükümeti’ni tamamen devirmek C) Milli bilinci uyandırmak ve işgalleri protesto etmek D) Manda ve himaye fikrini yaygınlaştırmak
Doğru Cevap: C Çözüm: Genelgede istenen protesto mitingleri ve telgraflar, “hem ulusal bilinç uyandırmak hem de Milli Mücadele’nin haklılığını uluslararası kamuoyuna duyurmak” amacını taşımaktadır. Bu da milli bilinci uyandırma ve işgalleri protesto etme amacını vurgular.
- Amasya Genelgesi (22 Haziran 1919), Milli Mücadele’nin yol haritasını çizen en önemli belgelerden biridir. Bu genelgede, “Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir” gerekçesiyle, “İstanbul Hükümeti üzerine düşen görevi yerine getirememektedir” ifadesiyle mevcut durumun tespiti yapılmıştır. Genelgenin en çarpıcı maddesi ise “Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır” ifadesidir. Bu madde, ileride kurulacak yeni devletin yönetim şekline dair önemli bir ipucu vermektedir.Amasya Genelgesi’nde yer alan “Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır” maddesi, aşağıdakilerden hangisinin öncüsü niteliğindedir?
A) Padişahlık yönetiminin güçlenmesinin B) Ulusal egemenlik ilkesinin C) Yabancı devletlerin himayesine girilmesinin D) Askeri bir diktatörlüğün kurulmasının
Doğru Cevap: B Çözüm: “Milletin azim ve kararı” ifadesi, yönetimde milletin iradesinin esas alınacağını, yani ulusal egemenlik ilkesini vurgulamaktadır.
- Erzurum Kongresi (23 Temmuz-7 Ağustos 1919), bölgesel bir kongre olarak toplanmış olsa da, alınan kararlar bakımından ulusal nitelik taşımaktadır. Kongreye Doğu Anadolu’daki cemiyetlerin temsilcileri katılmış, ancak kararları tüm yurdu ilgilendirmiştir. Örneğin, “Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz” kararı, Misakımillî’nin ilk işareti sayılırken, “Manda ve himaye kabul edilemez” kararı tam bağımsızlık vurgusu yapmıştır.Erzurum Kongresi’nin hem bölgesel toplanıp hem de ulusal kararlar alması, aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?
A) Kongrenin amacının sadece Doğu Anadolu’yu savunmak olduğu B) Kongreye katılanların Milli Mücadele’nin geleceğini öngördüğü C) Mustafa Kemal’in liderliğinin bölgesel nitelikte kaldığı D) Ulusal birliğin henüz sağlanamadığı
Doğru Cevap: B Çözüm: Bölgesel toplanmasına rağmen tüm yurdu ilgilendiren kararlar alınması (milli sınırlar, manda-himaye reddi gibi), kongreye katılanların Milli Mücadele’nin geleceğini ve ulusal hedefleri öngördüğünü göstermektedir.
- Sivas Kongresi (4-11 Eylül 1919), Milli Mücadele’nin en önemli dönüm noktalarından biridir. Bu kongreye yurdun dört bir yanından gelen delegeler katılmış, Erzurum Kongresi’nde alınan kararlar onaylanarak ulusal nitelik kazandırılmıştır. Özellikle “Manda ve himaye kesin olarak reddedilmiştir.” kararı, Türk milletinin bağımsızlık idealinden asla taviz vermeyeceğinin açık bir ilanıydı. Ayrıca, tüm Milli Cemiyetler tek bir çatı altında birleştirilerek Milli Mücadele’ye tek elden yön verilmesi sağlanmıştır.Sivas Kongresi’nin aşağıdaki özelliklerinden hangisi, Milli Mücadele’ye güç ve birlik katma amacını en net şekilde göstermektedir?
A) “Manda ve himaye kesin olarak reddedilmesi” B) “Temsil Heyeti’nin tüm yurdu temsil eder hale gelmesi” C) “Tüm Milli Cemiyetlerin birleştirilmesi” D) “İrade-i Milliye gazetesinin çıkarılması”
Doğru Cevap: C Çözüm: Tüm Milli Cemiyetlerin tek çatı altında birleştirilmesi, Milli Mücadele’nin dağınık yapısını ortadan kaldırarak güç ve birlik kazandırma amacını en net şekilde yansıtmaktadır.
- Amasya Görüşmeleri (20-22 Ekim 1919), Milli Mücadele tarihinde önemli bir diplomatik başarıydı. İstanbul Hükümeti’ni temsilen Bahriye Nazırı Salih Paşa ile Temsil Heyeti adına Mustafa Kemal Paşa arasında yapılan bu görüşmelerde, Mebusan Meclisi’nin toplanması kararı alındı. Bu görüşmelerin en kritik sonucu ise, İstanbul Hükümeti’nin, Anadolu’da oluşan Temsil Heyeti’ni ve dolayısıyla Milli Mücadele hareketini resmen tanıması oldu.Amasya Görüşmeleri’nin Milli Mücadele açısından taşıdığı en önemli siyasi anlam aşağıdakilerden hangisidir?
A) İstanbul Hükümeti’nin Milli Mücadele’ye koşulsuz destek vermesi B) İtilaf Devletleri’nin Milli Mücadele’yi tanıması C) Temsil Heyeti’nin İstanbul Hükümeti tarafından hukuken tanınması D) Yeni Türk devletinin temellerinin atılması
Doğru Cevap: C Çözüm: “İstanbul Hükümeti’nin… Temsil Heyeti’nin varlığını resmen tanıması” ifadesi, bu görüşmelerin en önemli siyasi sonucunun Temsil Heyeti’nin İstanbul Hükümeti tarafından hukuken tanınması olduğunu gösterir.
- Temsil Heyeti, Sivas Kongresi sonrası İstanbul Hükümeti ile Amasya Görüşmeleri’ni yaparak varlığını kabul ettirdikten sonra, 27 Aralık 1919’da Ankara’ya geldi. Ankara, coğrafi konumu, işgal bölgelerine olan uzaklığı, ulaşım ve haberleşme imkanları ve Batı Cephesi’ne yakınlığı gibi stratejik avantajlara sahipti. Ayrıca, Ankara halkının Milli Mücadele’ye olan desteği de bu kararda etkili oldu. Böylece Ankara, Milli Mücadele’nin yeni merkezi haline geldi.Temsil Heyeti’nin Ankara’yı merkez olarak seçmesinin temel nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
A) Stratejik coğrafi konumu B) İşgal devletlerinin baskısından uzak olması C) Ankara’da çok sayıda düzenli ordunun bulunması D) Halkın Milli Mücadele’ye desteği
Doğru Cevap: C Çözüm: Ankara’nın seçilmesinde stratejik konum, işgalden uzaklık, ulaşım ve halk desteği gibi faktörler etkili olmuştur. Ancak o dönemde Ankara’da çok sayıda düzenli ordu bulunmamakta, düzenli ordu yeni kurulma aşamasındadır.
- Son Osmanlı Mebusan Meclisi, Amasya Görüşmeleri kararı üzerine İstanbul’da toplandı. Milli Mücadele taraftarı milletvekilleri, bu mecliste “Müdafaa-i Hukuk Grubu”nu oluşturdu. 28 Ocak 1920’de ise Misakımillî (Ulusal Ant) kararlarını kabul ettiler. Bu kararlar, vatanın bölünmez bütünlüğünü, bağımsızlığı ve milli egemenliği esas alıyordu. Ancak İtilaf Devletleri, Misakımillî’nin kabulünden rahatsız olarak 16 Mart 1920’de İstanbul’u resmen işgal etti ve Mebusan Meclisi’ni dağıttı.Misakımillî kararlarının kabul edilmesinin İtilaf Devletleri üzerindeki etkisi hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) İtilaf Devletleri’nin Osmanlı ile barış yapma isteğini artırmıştır. B) İtilaf Devletleri’nin Anadolu’dan çekilmesine neden olmuştur. C) İtilaf Devletleri’nin işgal planlarını hızlandırmasına yol açmıştır. D) İtilaf Devletleri’nin Osmanlı Hükümeti’ne desteğini artırmıştır.
Doğru Cevap: C Çözüm: Misakımillî kararlarının ulusal bağımsızlık ve toprak bütünlüğünü vurgulaması, İtilaf Devletleri’nin çıkarlarına ters düştüğü için İstanbul’u işgal etmeleri ve meclisi dağıtmaları gibi eylemlerle işgal planlarını hızlandırmasına yol açmıştır.
- İstanbul’un resmen işgali ve Son Osmanlı Mebusan Meclisi’nin dağıtılması, Milli Mücadele’nin merkezinin fiilen Anadolu’ya taşınmasını zorunlu hale getirdi. Mustafa Kemal, bu olaylar üzerine Ankara’da yeni bir meclis toplanması kararını aldı. Kısa sürede yapılan seçimlerle toplanan bu meclis, 23 Nisan 1920’de “Büyük Millet Meclisi” adıyla açıldı. Bu meclisin açılması, Milli Mücadele’ye halk egemenliğine dayalı yasal bir zemin kazandırdı.Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılması, aşağıdakilerden hangisinin en somut göstergesidir?
A) İstanbul Hükümeti’nin gücünü koruduğunun B) Yeni bir Türk devleti kurulma yolunda önemli bir adım atıldığının C) İtilaf Devletleri’nin Türk Kurtuluş Savaşı’nı tanıdığının D) Monarşik yönetimin devam edeceğinin
Doğru Cevap: B Çözüm: Yeni bir meclisin Ankara’da “halk egemenliğine dayalı yasal bir zemin” ile açılması, yeni bir Türk devleti kurulma yolunda atılan en somut ve belirleyici adımı temsil eder.
- Mustafa Kemal, Amasya Genelgesi’nin ardından askerlik görevinden istifa ederek “sine-i millete döndüğünü” ilan etti. Bu kararıyla birlikte, resmi bir makamı olmamasına rağmen Milli Mücadele’nin lideri olarak yoluna devam etti. Bu durum, onun kişisel liderlik vasıflarının ve halkın ona olan güveninin ne denli güçlü olduğunu göstermektedir. Bir komutanın tüm resmi unvanlarından vazgeçerek halkının arasına katılması, Milli Mücadele’nin meşruiyetini de artırmıştır.Mustafa Kemal’in askerlik görevinden istifa etmesi, aşağıdakilerden hangisini simgelemektedir?
A) Padişaha olan bağlılığını B) Milli Mücadele’nin askeri bir darbe olduğunu C) Halkın içinden bir lider olarak mücadeleye devam ettiğini D) Uluslararası alanda tanınma arayışını
Doğru Cevap: C Çözüm: “Sine-i millete döndüğünü ilan etmesi” ve “resmi bir makamı olmamasına rağmen Milli Mücadele’nin lideri olarak yoluna devam etmesi”, onun halkın içinden bir lider olarak mücadeleye devam ettiğini simgeler.