Canlıların ortak özelliklerinden biri olan üreme, canlının kendine benzer yavrular meydana getirerek çoğalmasıdır. Canlı bu şekilde neslinin devamını sağlar. Üreme olayı iki hücrenin birleşip gelişmesi sonucu gerçekleşir. Bu iki hücreden biri sperm, diğeri ise yumurtadır. Sperm erkek üreme hücresi, yumurta dişi üreme hücresidir. Yumurtaya göre çok küçük olan sperm baş, boyun ve kuyruk olmak üzere üç ana kısımdan oluşur. Kuyruğu sayesinde aktif hareket eder. Baş bölgesinde yumurta zarını delen maddeler vardır. Çekirdeği büyük, sitoplazması azdır. Yumurta hücresi sperme göre daha büyüktür. Hücre zarı, sitoplazma ve çekirdek olmak üzere üç temel kısımdan oluşur. sitoplazması ve besin maddesi sperme göre daha fazladır. Yumurta hücresinin hareket yeteneği yoktur.
Erkek ve kadın üreme organları birbirinden farklılık gösterir. Dişi üreme organları vücudun içindedir.
- Yumurtalık, dişi bireyde iki tanedir. Yumurtalıklar dişi üreme hücresi olan yumurtayı üretir.
- Yumurta kanalı, yumurtanın döl yatağına ulaşmasını sağlar. Döllenme burada gerçekleşir.
- Döl yatağı, zigotun yerleştiği ve geliştiği yapıdır.
- Vajina, döl yatağı ile dış ortam arasındaki bağlantıyı sağlayan esnek yapıdır.
Erkek üreme organlarının bir bölümü vücut dışında, bir bölümü vücut içindedir.
- Testis, erkek bireyde iki tane bulunur. Görevi sperm üretmektir. Vücut dışında yer alır.
- Salgı bezleri, spermlere kaygan bir ortam oluşturarak hareketlerini kolaylaştırır. Vücut içinde yer alır.
- Sperm kanalı, spermleri testislerden penise taşır. Vücut içinde yer alır.
- Penis, spermlerin ve idrarın vücuttan dışarı çıkmasını sağlar. Vücut dışında yer alır.
Üreme organlarında meydana gelen üreme hücreleri, dişi bireyin üreme sisteminde birleşir. Yeni oluşan canlının gelişimi dişi bireyin vücudunda meydana gelir. Milyonlarca sperm yumurtaya doğru yola çıkar. Ancak yaklaşık 500 adet sperm yumurtaya ulaşabilir. Bunlardan da sadece yumurtaya ilk ulaşan sperm, yumurtanın içine girer. İlk sperm yumurtaya girdikten sonra yumurta diğer spermlerin yumurta içine girmesini engeller.
Sperm yumurta zarını delerek içeri girer ve yumurtanın çekirdeği ile birleşir. Yumurta ve spermin birleşmesine döllenme denir. Bir yumurta için milyonlarca spermin harekete geçmesinin sebebi döllenme şansını artırmaktır. Yumurtanın döllenmesiyle zigot oluşur. Embriyo zigotun gelişmesi sonucu oluşur. Embriyo ikinci aydan sonra fetüs adını alır. Anne karnındaki gelişimini tamamlayan bebek dünyaya gözlerini açar.
Bebeğin sağlıklı bir şekilde dünyaya gelmesi için embriyonun sağlıklı olarak gelişmesi gerekir. Bunun için de her şeyden önce annenin sağlıklı olması ve bazı hususlara dikkat etmesi gerekir.
Anne adayının dikkat etmesi gereken hususlar aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Alkol ve sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durmalıdır.
- Röntgen filmi çektirmemelidir.
- Vücudu saran dar kıyafetler giymemelidir.
- Stresten uzak durmalıdır.
- Ağır eşyalar kaldırmamalıdır.
- Dengeli ve düzenli beslenmeye özen göstermelidir.
- Uygun egzersizleri sık sık yapmalıdır.
- Öğle saatlerinde güneşlenmeye çıkmamalıdır.
Önemli: Embriyonun en hızlı geliştiği dönem ilk üç aydır. Bu dönemde anne adayının maruz kaldığı radyasyon, embriyonun fiziksel veya zihinsel gelişimini olumsuz etkileyebilir.
