Mustafa Kemal Atatürk, olaylara ve geleceğe ait görüşleri ile her alanda büyük ve etkili düşünceleri olan büyük bir fikir adamıydı. Mustafa Kemal’in fikir hayatının gelişiminde yetiştiği aile ortamı, eğitim hayatı, askeri ve siyasi görevleri, görev yaptığı şehirler ve okuduğu kitaplar etkili oldu.
Önemli Bilgi: Mustafa Kemal’in fikir hayatının gelişimini sağlayan en önemli unsur özellikle tarih kitaplarını okumasıdır. Mustafa Kemal, henüz Selanik Askeri Rüştiyesine giderken dönemin önemli düşünürlerine ait eserleri okumaya başladı.
MUSTAFA KEMAL’İN FİKİR HAYATINI ETKİLEYEN DÜŞÜNÜRLER
Namık Kemal: Mustafa Kemal, Manastır Askeri İdadisinde eğitim görürken vatan şairi Namık Kemal’in eserlerini okuyarak onun meşrutiyet sisteminin gerekliliği ve hürriyetin önemi üzerine görüşlerinden etkilendi. Mustafa Kemal Harp Okulunda Namık Kemal’in eserlerini gizli gizli okumayı sürdürdü.
Önemli Bilgi: Mustafa Kemal, Namık Kemal’i “Türk milletinin yüzyıllardır beklediği ses” olarak nitelendirdi.
Tevfik Fikret: Öğrencilik yıllarından itibaren eserlerini takip ettiği Tevfik Fikret, Mustafa Kemal’in çağdaş ve inkılapçı kişiliğinin oluşmasında etkili oldu.Tevfık Fikret’in Sis, Ferda ve Rücu adlı şiirlerini çok seven Mustafa Kemal onun için “Hangi Türk şairi böyle inkılapçı şiirler yazmıştır?” dedi.
Dikkat: Namık Kemal ve Tevfik Fikret’in eserleri sayesinde Mustafa Kemal’in vatan ve millet sevgisi gelişti.
Mehmet Emin Yurdakul: Mustafa Kemal Türkçü şair Mehmet Emin Yurdakul’un şiirlerini Manastır Askeri İdadisindeyken okumaya başladı. Böylece Türk kültürü ve tarihi ile beslendi.
Ziya Gökalp: Mustafa Kemal Ziya Gökalp’in Türk Tarihi’nin bir bütün olarak değerlendirilmesi, gerekliliği halkın yararının gözetilmesi, eğitim ve öğretimin birleştirilmesi, dilin sadeleştirilmesi, din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması gibi görüşlerinden etkilendi.
Dikkat: Mustafa Kemal Atatürk’ün çağdaş Türk devletini oluşturma konusunda yaptığı birçok inkılap Ziya Gökalp’ten etkilendiğinin göstergesidir.
Aydınlanma Felsefesi Düşünürleri: Musfafa Kemal Fransız İhtilalinin fikir hazırlayıcılarından olan J. J. Rousseau, M0ntesquieu,VoItaire gibi düşünürlerin özgürlük, demokrasi ve milliyetçilik ile ilgili düşüncelerinden etkilendi. Mustafa Kemal, Manastır Askeri İdadisinde eğitim görürken okuduğu J.J. Rousseau’nun eserlerinde yer alan ulusal egemenlik, ulusçuluk ve yurttaşlık gibi kavramlardan etkilendi. Mustafa Kemal Rousseau’nun “Toplum Sözleşmesi” adlı eserinde önemli bulduğu yerlerin altını çizerek dikkatle okudu. Fransız düşünür Montesquieu’nun da cumhuriyetin erdemlerine dair Fikirleri ile eserleri onun özgürlüğe dair düşüncelerinin gelişmesine katkı sağladı.
MUSTAFA KEMAL’İN FİKİR HAYATINI ETKİLEYEN OLAYLAR
Mustafa Kemal’in fikir hayatının gelişmesinde içinde bulunduğu dönemin olaylarının da büyük rolü oldu. Atatürk’ün çeşitli konular ile ilgili yaşadıkları, gözlemleri ve okudukları bunlardan çıkardığı sonuçlar fikir dünyasını zenginleştirdi.
Mustafa Kemal Atatürk, Osmanlı Devleti’nin parçalanma ve çöküş sürecini yaşadığı bir dönemde dünyaya geldi. Onun doğup büyüdüğü günlerde Osmanlı Devleti ve dünya iki büyük gelişmenin etkisi altındaydı. Bunlardan biri Sanayi İnkılabı diğeri ise Fransız İhtilaliydi.
1789 yılında yaşanan Fransız İhtilali sonrasında ortaya çıkan milliyetçilik akımının etkisiyle Osmanlı Devleti’nin Balkan topraklarında yaşayan azınlıklar, bağımsızlık amaçlı isyan etmeye başladı. Bu olaylar Mustafa Kemal’in imparatorlukların parçalandığını görmesini ve ulus devlet modelini benimsemesini sağladı.
Mustafa Kemal, Manastır Askeri İdadisinde eğitim görürken 1897 Türk – Yunan Savaşı yaşandı. Mustafa Kemal yaşı küçük olmasına rağmen bu savaşa katılmak istedi.
Dikkat: Bu durum Mustafa Kemal’in vatan ve millet sevgisine sahip olduğunun göstergesidir.
Bu savaşta Türk ordusu savaş meydanında zafer kazanmasına rağmen barış masasında istediğini elde edemedi. Bu olay Mustafa Kemal’de kazanılan askeri başarıların, siyasal başarılarla tamamlanması gerektiği düşüncesinin oluşmasında etkili oldu.
Atatürk’ün fikir hayatını etkileyen önemli olaylardan biri de 1. Dünya Savaşı’dır. Bu savaşın sonunda yurdumuz işgale uğradı. Tarih boyunca bağımsız yaşamayı ilke edinen Türk milleti esir edilmek istenmekteydi. Padişah ve İstanbul Hükumeti işgallere karşı tepkisiz kaldı. Bu durumda Osmanlı Devleti’nin fiilen yıkıldığını gören Mustafa Kemal, onun yerine milli egemenliğe dayanan yeni bir Türk devleti kurmaya karar verdi.
LGS belelısı 
Vuso
Çok güzel sınav için