"9. Sınıf Haritalar Nasıl Okunur ve Harita Türleri" konusuna uygun bazı test soruları ve çözümleri:
Soru 1:
Bir haritada, 1 cm 50 km’yi gösteriyorsa, bu haritanın ölçeği aşağıdakilerden hangisidir? A) 1:5.000
B) 1:50.000
C) 1:500.000
D) 1:5.000.000
E) 1:500
Çözüm: Haritada 1 cm'nin 50 km’yi gösterdiği belirtilmiştir. 50 km, 50.000.000 cm'ye eşittir. Ölçek, gerçeğe göre küçültme oranını gösterdiği için 1 cm = 50.000.000 cm olacağından doğru cevap D şıkkı: 1:5.000.000 olur.
Soru 2:
Bir fiziki haritada, yeşil renk genellikle neyi gösterir?
A) Ormanları
B) Alçak alanları
C) Dağlık alanları
D) Nehirleri
E) Yüksek yerleri
Çözüm: Fiziki haritalarda renkler yükseltiyi belirtmek için kullanılır. Genellikle yeşil renk, deniz seviyesine yakın olan alçak alanları gösterir. Bu nedenle doğru cevap B şıkkı: Alçak alanlardır.
Soru 3:
Bir harita üzerinde izohipslerin birbirine çok yakın olduğu yerler neyi ifade eder?
A) Düz bir araziyi
B) Engebesiz bir arazinin olduğunu
C) Eğimli bir arazinin olduğunu
D) Alçak bir araziyi
E) Denize yakın bir alanı
Çözüm: İzohipslerin birbirine çok yakın olduğu yerler, eğimin fazla olduğu yerlerdir. İzohipsler birbirine uzaksa eğim azdır. Doğru cevap C şıkkı: Eğimli bir arazidir.
Soru 4:
Aşağıdaki harita türlerinden hangisi yeryüzü şekillerini detaylı bir şekilde gösterir?
A) Siyasi harita
B) İklim haritası
C) Topografya haritası
D) Nüfus haritası
E) Ekonomik harita
Çözüm: Yeryüzü şekillerini detaylı bir şekilde gösteren harita türü topografya haritasıdır. Doğru cevap C şıkkı: Topografya haritasıdır.
Soru 5:
1:500.000 ölçekli bir haritada 6 cm olarak ölçülen iki nokta arasındaki gerçek uzaklık kaç kilometredir?
A) 300 km
B) 30 km
C) 60 km
D) 3000 km
E) 600 km
Çözüm: Ölçek 1:500.000 olduğuna göre, 1 cm = 500.000 cm (veya 5 km) anlamına gelir. 6 cm'lik bir mesafe 6 x 5 = 30 km olacaktır. Doğru cevap B şıkkı: 30 kmdir.
Soru 6:
Aşağıdaki harita türlerinden hangisi ülkelerin sınırlarını gösterir?
A) Fiziki harita
B) Siyasi harita
C) Nüfus haritası
D) Ekonomik harita
E) İklim haritası
Çözüm: Ülkelerin sınırlarını gösteren harita türü siyasi haritadır. Doğru cevap B şıkkı: Siyasi haritadır.
Soru 7:
Bir haritada, lejantın (açıklama kutusunun) amacı nedir?
A) Yükseltiyi göstermek
B) Rüzgâr yönlerini göstermek
C) Harita üzerindeki sembollerin anlamını açıklamak
D) Haritanın ölçeğini vermek
E) Haritadaki yönü belirtmek
Çözüm: Lejant, harita üzerindeki sembollerin anlamlarını açıklar. Bu yüzden doğru cevap C şıkkı: Harita üzerindeki sembollerin anlamını açıklamaktır.
Soru 8:
1:25.000 ölçekli bir harita mı, yoksa 1:1.000.000 ölçekli bir harita mı daha detaylıdır?
A) 1:25.000 ölçekli harita daha detaylıdır.
B) 1:1.000.000 ölçekli harita daha detaylıdır.
C) Her iki harita da aynı derecede detaylıdır.
D) Detaylılık, haritanın büyüklüğüne bağlıdır.
E) Hiçbiri detay içermez.
Çözüm: Ölçek küçüldükçe harita daha geniş bir alanı kapsar ve daha az detay içerir. 1:25.000 ölçekli harita, 1:1.000.000 ölçekli haritadan daha büyük ölçekli ve daha detaylıdır. Doğru cevap A şıkkıdır.
Soru 9:
İzohipsler arasındaki mesafenin en fazla olduğu yerlerde ne görülür?
A) Yükseltinin fazla olduğu
B) Arazinin eğiminin az olduğu
C) Dağların yoğun olduğu
D) Ovaların yer aldığı
E) Düz arazinin bulunduğu
Çözüm: İzohipsler arasındaki mesafenin fazla olduğu yerlerde eğim azdır ve düz bir arazi görülür. Doğru cevap B şıkkı: Arazinin eğiminin az olduğudur.
