Hormonların Çalışmasında Geri Bildirim Mekanizmaları 11. Sınıf Biyoloji

Canlıların yaşamlarını sürdürebilmeleri için iç ortamlarını belirli sınırlar arasında dengede tutmaları gerekir. Önceki yıllardan hatırlayacağımız gibi bu iç denge durumu homeostazi olarak adlandırılır. Eğer vücuttaki kontrol sistemleri uygun çalışmazsa homeostazi bozulur ve vücut zarar görebilir.

Vücudun çevredeki değişiklikleri algılayıp uygun cevabı vermesini sağlayan önemli olaylardan biri negatif geri bildirim denilen bir mekanizmadır. Bu olay, bir faaliyetin sonucunun aynı faaliyeti engellediği bir düzenleme şeklidir. Homeostazi, genel olarak negatif geri bildirime dayanır. Örneğin vücut sıcaklığı yükseldiğinde, sinir sistemi bunu algılayarak ter bezlerinin etkinliğini artırır. Ayrıca kan damarları genişler ve bunun sonucunda vücut sıcaklığı düşerek ayar değerine geri döner.

Fizyolojik sistemlerde negatif geri bildirimden daha az yaygın olan pozitif geri bildirime de rastlanır. Bu olay, bir faaliyetin sonucunun aynı faaliyeti daha da arttırdığı bir mekanizmadır. Pozitif geri bildirim, homeostaziyi sağlamaktan daha çok başlanan bir sürecin tamamlanmasını sağlar. Örneğin doğum sırasında döl yatağındaki kasılmaların oluşturduğu basınç, bebek doğuncaya kadar kasılmaların daha da artmasına yol açar.

Endokrin bezlerden hormonların serbest kalıp kana salgılanmaları da geri bildirim mekanizması ile sağlanır. Hormon yoğunluğunun belirli bir düzeyi aşması negatif geri bildirim mekanizmasının harekete geçmesine neden olur. Negatif geri bildirim genellikle salgılanan hormondan kaynaklanır. Bu şekilde salgı bezi, gereğinden fazla hormon salgılamaması konusunda uyarılmış olur. Tersine salgı bezi eşik değerin altında hormon salgılıyorsa, bu kez pozitif geri bildirim mekanizması harekete geçirilir ve yeterli düzeyde hormon salgılanıncaya kadar mekanizma devrede kalır. Homeostazide rol oynayan hormonların salgılanması, pozitiften daha çok negatif geri bildirimle düzenlenir.

BİR YORUM YAZIN

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

Hormonların Çalışmasında Geri Bildirim Mekanizmaları 11. Sınıf Biyoloji konu anlatımı