ATASÖZLERİ
İlk söyleyeni belli olmayan, uzun deneyimler sonucu ortaya çıkmış, öğüt vermeyi amaçlayan kalıplaşmış sözlerdir.
Atasözleri kalıplaşmış olduğu için atasözlerindeki kelimelerin yerine eş anlamlıları ya da yakın anlamları getirilemez.
Örnek: “Ayağını yorganına göre uzat.” atasözümüzde “yorgan“ yerine “döşek” ifadesini kullanamayız. Çünkü “yorgan” sözcüğü bu atasözümüzde kalıplaşmış ve mecaz anlam kazanmıştır.
Atasözleri genellikle mecaz anlamlıdır fakat az da olsa gerçek anlamda kullanılan atasözleri de vardır.
Örnek: “Bilmemek ayıp değil, öğrenmemek ayıp.” Bu ata sözümüzün vermek istediği mesaja baktığımızda da sözcüklerin anlamını tek tek değerlendirdiğimizde de atasözünün gerçek anlamda kullanıldığını görürüz.
Örnek Sorular:
Aşağıdaki atasözlerinden hangisi anlamca diğerlerinden farklıdır?
A) Yalnız taş duvar olmaz.
B) Bir elin nesi var, iki elin sesi var.
C) Birlikten kuvvet doğar.
D) Minareyi çalan kılıfını hazırlar.
Her iş için uygun bir zaman vardır.
Bu açıklamaya uygun atasözü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Demir tavında dövülür.
B) Evdeki hesap çarşıya uymaz.
C) Görünen köy kılavuz istemez.
D) Kara haber tez duyulur.
Aşağıdaki atasözlerinden hangisinin konusu “nankörlük”tür?
A) Çürük tahta çivi tutmaz.
B) Acemi katır kapı önünde yük indirir.
C) Besle kargayı oysun gözünü.
D) Büyük lokma ye, büyük söz söyleme.
İçindekilere hiç tat vermeyen, onları rahatsız eden kimi işler vardır ki uzakta olanlara kolay, hoş ve sevimli gelir. Ne zaman ki işin içine girerler, işte o zaman gerçeği görüp yanıldıklarını anlarlar.
Verilen açıklama aşağıdaki atasözlerinden hangisine ait olabilir?
A) Davulun sesi uzaktan hoş gelir.
B) Değirmen iki taştan, muhabbet iki baştan.
C) Anlayana sivrisinek saz, anlayana davul zurna az.
D) Bir ipte iki cambaz oynamaz.
