Sayı Problemleri 9. Sınıf
Sözel İfade | Matematik Dili |
---|---|
Bir sayının 5 eksiği | x – 5 |
Bir sayının 4 katı | 4x |
Bir sayının 3 katının 4 eksiği | 3x – 4 |
Bir sayının 3 eksiğinin 4 katı | 4(x – 3) |
Bir sayının 2 fazlasının karesi | (x + 2)² |
Bir sayının karekökünün 3 eksiği | √x – 3 |
İki sayının oranı | x / y |
İki sayının kareleri toplamı | x² + y² |
İki sayının toplamlarının karesi | (x + y)² |
İki sayıdan birinin 3 katı ile diğerinin 5 katının toplamı | 3x + 5y |
🔵 Bilmen gereken not:
-
Bilinmeyen sayısını azaltmak için bilinmeyenler birbiri cinsinden yazılabilir.
Örnekler:
-
İki sayının toplamı 5 ise, bu sayılar x ve 5 – x şeklinde alınabilir.
-
İki sayının farkı 7 ise, bu sayılar x ve x + 7 şeklinde alınabilir.
Sayı Problemleri Çözümlü Sorular
Çözümlü Test Soruları
Soru 1:
Bir sayının 5 katının 12 eksiği, aynı sayının 3 katının 20 fazlasına eşittir. Bu sayı kaçtır?
A) 16
B) 18
C) 20
D) 22
E) 24
Çözüm:
Sayı x olsun:
5x – 12 = 3x + 20
5x – 3x = 20 + 12
2x = 32
x = 16
Doğru cevap A seçeneğidir.
Soru 2:
Ardışık üç çift sayının toplamı 78’dir. En büyük sayı kaçtır?
A) 24
B) 26
C) 28
D) 30
E) 32
Çözüm:
Sayılar: x, x+2, x+4
x + (x+2) + (x+4) = 78
3x + 6 = 78
3x = 72
x = 24
En büyük sayı: 24+4=28
Doğru cevap C seçeneğidir.
Soru 3:
Bir sayının 3/4’ünün 15 fazlası, sayının kendisine eşittir. Bu sayı kaçtır?
A) 30
B) 45
C) 60
D) 75
E) 90
Çözüm:
Sayı x olsun:
(3x/4) + 15 = x
15 = x – (3x/4)
15 = x/4
x = 60
Doğru cevap C seçeneğidir.
Soru 4:
İki sayının toplamı 56, farkı 24 olduğuna göre, büyük sayı kaçtır?
A) 16
B) 20
C) 32
D) 40
E) 48
Çözüm:
Büyük sayı x, küçük sayı y olsun:
x + y = 56
x – y = 24
İki denklemi toplayalım:
2x = 80 → x = 40
Doğru cevap D seçeneğidir.
Matematik Diline Çevirme: Verilen bir problemin matematik sembolleriyle ifade edilmesine matematik diline çevirme denir.
Örnek .. 1
“Hangi sayının 3 fazlası 11 dir?”
ifadesinin matematik dilindeki karşılığını yazalım:
Sayımız x olsun. Bu durumda x in 3 fazlası 11 sayısına eşit olacaktır. Buna göre, “Hangi sayının 3 fazlası 11 dir?” ifadesinin matematik dilindeki karşılığı, x + 3 = 11 şeklinde olacaktır.
Örnek.. 2
“Hangi sayının 2 katının 3 eksiği 25 tir?”
ifadesinin matematik dilindeki karşılığını yazalım:
Sayımız x olsun. Bu durumda x in 2 katının 3 eksiği 25 sayısına eşit olacaktır. x in 2 katı 2x olduğuna göre, “Hangi sayının 2 katının 3 eksiği 25 tir?” ifadesinin matematik dilindeki karşılığı,
2x – 3 = 25 şeklinde olacaktır.
Örnek .. 3
“İki sayının çarpımı 21 dir.” ifadesinin matematik dilindeki karşılığını yazalım:
Sayılarımız x ve y olsun. Bu durumda x ile y nin çarpımı 21 sayısına eşit olacaktır. Buna göre, bu ifadenin matematik dilindeki karşılığı,
x . y = 21 şeklinde olacaktır.
Örnek .. 4
“Ardışık iki sayının toplamı 37 dir.”
ifadesinin matematik dilindeki karşılığını yazalım:
Küçük sayımız x olsun. Büyük sayımız x + 1 sayısına eşit olacaktır. Buna göre, “Ardışık iki sayının toplamı 37 dir.” ifadesinin matematik dilindeki karşılığı,
x + (x + 1) = 37 şeklinde olacaktır.
Sayı Problemleri
Problem Çözme Adımları
Bir problem çözülürken; aşağıdaki adımlar sırasıyla izlenir:
- Verilenler belirlenir.
- İstenen belirlenir.
- Problemdeki ilişkileri matematik diline çevirmeye yetecek kadar sembol seçilir.
- Problem, seçilen sembollerle matematik diline çevrilir.
- 4. adımda elde edilen bağıntılar, denklem çözme metotlarından yararlanılarak çözümü yapılır.
- Bulunanın, soruda istenen olup olmadığı kontrol edilir.