OTOBİYOGRAFİ (ÖZ YAŞAM ÖYKÜSÜ)
Sanat, edebiyat, siyaset ya da başka alanlarda ünlenmiş bir kişinin kendi yaşam öyküsünü anlattığı türdür.
Otobiyografi, biyografi türünün hemen hemen bütün niteliklerini taşır.
Nigar binti Osman’ın ”Hayatımın Hikâyesi”, Necip Fazıl Kısakürek’in “Kafa Kâğıdı” (1984) ile ”0 ve Ben”; İlhan Berk’in “Uzun Bir Adam”; mizah yazarı Aziz Nesin’in “Böyle Gelmiş Böyle Gitmez” isimli eserleri, otobiyografik eserlerdir.
Biyografi-otobiyografi karşılaştırması
Biyografide nesnellik, otobiyografide öznellik vardır.
Biyografide belge, otobiyografide hafıza önemlidir.
Biyografi dış dünya, otobiyografide iç dünya öne çıkar.
Biyografide üçüncü kişi, otobiyografide birinci kişili anlatım vardır.
Biyografide dolaylı, otobiyografide doğrudan anlatım vardır.
Biyografi tanıtılan kişiyi çevresiyle ele alır, otobiyografide kişi sadece kendini anlatır.
Örnek: 1914 yılında seferberlik davulları çalarken Adana’nın Ceyhan ilçesinde doğmuşum. Babam avukat, çiftçi, parti lideri. Annem eski öğretmenlerden Azime Hanım. Biri erkek olmak üzere benden küçük dört kardeşim var. Evliyim, dört çocuk babasıyım. Yıllardır kalemimle geçiniyorum.
Bu parça aşağıdaki edebî türlerden hangisine örnek verilebilir?
A) Otobiyografi B) Biyografi C) Fıkra D) Deneme E) Makale
Çözüm: Yukarıdaki parçada yazan kişi kendi hayatını anlattığı için parça otobiyografiye örnektir. Cevap A seçeneğidir.
