Biyoçeşitlilik
- Biyolojik çeşitlilik, ekosistemde bulunan canlıların farklılıklarını ifade eder. Bitkiler, hayvanlar, mantarlar ve diğer canlılar bu çeşitliliğin bir parçasıdır.
- Türkiye, farklı ekolojik bölgeleri barındıran, iklim ve coğrafi koşulları bakımından çeşitli kaynaklara sahip bir ülkedir.
- Ülkemiz, kıtalar arasında köprü görevi gördüğünden, kısa mesafelerde farklı iklim ve coğrafi özellikler görülmektedir.
- Ulusal Biyoçeşitlilik Envanteri ve İzleme Projesi, 2013 yılında Kalkınma Bakanlığı’nın onayıyla başlamıştır. Bu kapsamda Türkiye’nin biyolojik çeşitliliği, Nuh’un Gemisi Ulusal Biyoçeşitlilik Veri Tabanı’na kaydedilmektedir.
- Türkiye, yaklaşık 9.000 türde çiçekli bitki ile dünyanın en zengin florasına sahiptir. Ayrıca mantar ve hayvan türleri açısından da dünyada önde gelen ülkelerden biridir.
- Biyoçeşitliliğin korunması için güneş, rüzgar ve jeotermal gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı teşvik edilmelidir.
- Sürdürülebilir bir ekosistemi sağlamak için biyoçeşitliliği tehdit eden faaliyetler önlenmelidir.
- Sadece belli bir bölgede bulunan ve dünyada başka yerde görülmeyen türler “endemik türler” olarak adlandırılır.
Endemik Bitkiler:
- Kazdağı Göknarı (Abies nordmanniana ssp. equi-trojani): Sadece Kaz Dağları’nda yetişen bir göknar türüdür.
- İspir Meşesi (Quercus aucheri): Genellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinde görülen endemik bir meşe türüdür.
- Sığla Ağacı (Liquidambar orientalis): Muğla ve çevresinde yetişen, Türkiye’ye özgü bir ağaçtır.
- Munzur Lalesi (Tulipa munzurensis): Tunceli bölgesinde yetişen nadir bir lale türüdür.
- Anadolu Glayölü (Gladiolus anatolicus): Ege ve Marmara bölgelerine özgü bir bitki türüdür.
Endemik Hayvanlar:
- Van Kedisi: Sadece Van Gölü çevresinde görülen, beyaz kürkü ve farklı renkli gözleri ile bilinen bir kedi türüdür.
- Anadolu Parsı (Panthera pardus tulliana): Türkiye’nin güney ve güneydoğu bölgelerinde yaşamış, nesli tükenme tehlikesi altında olan bir pars türüdür.
- Fırat Kaplumbağası (Rafetus euphraticus): Fırat ve Dicle nehirleri boyunca yaşayan, endemik ve nadir bulunan bir kaplumbağa türüdür.
- Alageyik (Dama dama): Türkiye’nin güneybatı kesimlerinde (özellikle Antalya civarında) görülen endemik bir geyik türüdür.
- Kafkas Semenderi (Mertensiella caucasica): Karadeniz bölgesinde yaşayan nadir bir semender türüdür.
Öne Çıkan Ekosistemler:
- Manyas Kuş Cenneti: Göçmen kuşlar için önemli bir durak ve üreme alanıdır. Kuş gözlemcileri için önemli bir bölgedir.
- Kaçkar Dağları: Zengin bitki örtüsü ve vahşi yaşamı ile tanınır, özellikle endemik türler açısından önemli bir bölgedir.
- Göksu Deltası: Türkiye’deki önemli sulak alanlardan biri olup, flamingo gibi pek çok kuş türüne ev sahipliği yapar.
Türkiye’deki Biyoçeşitlilik Örnekleri:
