İki kategorik değişken arasındaki ilişkiyi incelemek, istatistiksel analizde önemli bir adımdır. Bu süreç, öncelikle değişkenler arasında bir ilişki olmadığını varsayan bir boş hipotez (H0​) oluşturarak başlar. Ardından, anketler veya gözlemler yoluyla toplanan veriler, görselleştirme ve analiz için çapraz tablolar halinde düzenlenir. Analiz aşamasında ise en sık kullanılan test, Ki-Kare Bağımsızlık Testi‘dir. Bu test, gözlenen verilerle, değişkenlerin tamamen bağımsız olması durumunda beklenen teorik değerleri karşılaştırır. Test sonucunda p-değerinin belirli bir anlamlılık düzeyinden küçük olması, değişkenler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu anlamına gelir. Ancak, bu ilişkinin nedensel bir bağ kurmadığı unutulmamalıdır.

Çözümlü Test Soruları

Soru 1
İstatistiksel araştırma sürecinin ilk basamağı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Veri toplama
B) Sonuçları yorumlama
C) Problemin tanımlanması
D) Verilerin düzenlenmesi

✅ Cevap: C
✔ Araştırma başlamadan önce neyin inceleneceği belirlenir.

---

Soru 2
Toplanan verilerin tablo ve grafiklere dönüştürülmesi hangi aşamada yapılır?
A) Sonuç çıkarma
B) Veri toplama
C) Verilerin düzenlenmesi
D) Problemin belirlenmesi

✅ Cevap: C
✔ Düzenleme aşamasında veriler tablolaştırılır ve görselleştirilir.

---

Soru 3
“Bir anket hazırlanarak öğrencilerin ders çalışma alışkanlıkları incelenmiştir.” ifadesi hangi aşamaya örnektir?
A) Veri toplama
B) Problemin tanımlanması
C) Yorumlama
D) Düzenleme

✅ Cevap: A
✔ Anket, veri toplama yöntemlerinden biridir.

---

Soru 4
İstatistiksel araştırma sürecinde son aşama aşağıdakilerden hangisidir?
A) Verilerin düzenlenmesi
B) Problemin belirlenmesi
C) Sonuç çıkarma ve yorumlama
D) Veri toplama

✅ Cevap: C
✔ Araştırma tamamlandıktan sonra sonuçlar yorumlanır.

---

Soru 5
Aşağıdakilerden hangisi istatistiksel araştırma sürecinin doğru sıralamasıdır?
A) Veri toplama → Yorumlama → Düzenleme → Problem tanımı
B) Problem tanımı → Veri toplama → Düzenleme → Yorumlama
C) Düzenleme → Veri toplama → Problem tanımı → Yorumlama
D) Problem tanımı → Düzenleme → Veri toplama → Yorumlama

✅ Cevap: B
✔ Doğru sıralama: Problem → Veri → Düzenleme → Yorumlama

---

Soru 6
Verilerin bilgisayara girilmesi ve tablo hâline getirilmesi hangi aşamaya aittir?
A) Veri toplama
B) Düzenleme
C) Yorumlama
D) Problem tanımı

✅ Cevap: B
✔ Düzenleme aşamasında veriler sistematik hale getirilir.

---

Soru 7
“Bir okulda öğrencilerin boy uzunluklarının ortalaması hesaplandı.” ifadesi hangi aşamaya aittir?
A) Veri toplama
B) Düzenleme
C) Analiz ve yorumlama
D) Problem tanımı

✅ Cevap: C
✔ Ortalamalar hesaplanarak sonuç yorumlanmaktadır.

---

Soru 8
İstatistiksel araştırmalarda veri toplama araçlarından biri değildir:
A) Anket
B) Deney
C) Gözlem
D) Çarpma işlemi

✅ Cevap: D
✔ Çarpma işlemi bir matematiksel işlemdir, veri toplama yöntemi değildir.

---

Soru 9
Aşağıdakilerden hangisi istatistiksel araştırma sürecinin amaçlarından biridir?
A) Karar vermeyi kolaylaştırmak
B) Problemleri gizlemek
C) Verileri karıştırmak
D) Tahminleri zorlaştırmak

✅ Cevap: A
✔ İstatistiksel araştırmalar, karar vermeyi kolaylaştırır.

---

Soru 10
“Okuldaki öğrencilerin kantin alışkanlıkları incelendi.” Bu ifade hangi aşamanın örneğidir?
A) Problem tanımı
B) Veri toplama
C) Düzenleme
D) Yorumlama

✅ Cevap: A
✔ Öncelikle araştırılacak konu (problem) belirlenmiştir.

---

Soru 11
Aşağıdakilerden hangisi istatistiksel araştırmanın aşamalarından değildir?
A) Problem belirleme
B) Veri toplama
C) Grafik çizme
D) Rastgele sayı üretme

✅ Cevap: D
✔ Rastgele sayı üretme zorunlu aşama değildir.

---

Soru 12
“Elde edilen verilerle sütun grafiği çizildi.” ifadesi hangi aşamaya aittir?
A) Veri toplama
B) Düzenleme
C) Problem belirleme
D) Yorumlama

✅ Cevap: B
✔ Grafik oluşturma, verilerin düzenlenmesi sürecine girer.

---

Soru 13
İstatistiksel araştırma süreci hangi bilim dalına en çok yardımcı olur?
A) Tarih
B) Matematik
C) Coğrafya
D) Edebiyat

✅ Cevap: B
✔ İstatistik, matematiğin uygulama alanlarından biridir.

---

Soru 14
Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) İstatistiksel araştırma veriye dayanır.
B) İstatistiksel araştırma aşamaları sırasız yapılabilir.
C) İstatistiksel araştırma karar vermeyi kolaylaştırır.
D) Veriler düzenlenmeden analiz edilemez.

✅ Cevap: B
✔ Aşamalar belirli sırayla yapılmalıdır, aksi halde sağlıklı sonuç çıkmaz.

---

Soru 15
Bir araştırmada önce problem belirlendi, sonra anket uygulandı, daha sonra grafik çizildi ve en son sonuçlar yorumlandı. Bu durum neyi göstermektedir?
A) Aşamaların yanlış yapıldığını
B) Araştırma sürecinin doğru işlendiğini
C) Veri toplanmadığını
D) Problemin çözülemediğini

✅ Cevap: B
✔ Bu sıralama, istatistiksel araştırma sürecinin doğru örneğidir.