İyonlaşma Enerjisi 9.Sınıf Kimya


Kategoriler: 9. Sınıf Kimya, Atom ve Periyodik Sistem, Kimya, Periyodik Sistem 9. Sınıf

İyonlaşma Enerjisi

Gaz hâlinde bulunan bir atomun en yüksek enerji düzeyinden bir elektron koparmak için verilmesi gereken minimum enerji miktarına iyonlaşma enerjisi adı verilir.

İlk elektron koparılırken verilen enerjiye 1. iyonlaşma enerjisi denir ve

şeklinde gösterilir.

Bir atomdan kaçıncı elektron koparılıyorsa iyonlaşma enerjisi o isimle anılır. iyonundan koparılan elektron ikinci elektrondur. Bunun için verilen enerjiye 2. iyonlaşma enerjisi denir.

 şeklinde gösterilir.
Aşağıda 3. ve 4. iyonlaşma enerjilerinin denklemleri verilmiştir.

Not: Atomdan her elektron koparılmasında atom yarıçapı, elektron sayısı ve kalan elektronlar arasındaki itme gücü azalırken birim başına düşen çekim kuvveti artar. Sonuç olarak, kalan elektronlar çekirdek tarafından daha fazla çekildiğinden iyonlaşma enerjileri artar.

Not: Aynı elementin bir sonraki iyonlaşma enerjisi daima daha büyüktür.

Aynı elemente ait iki iyonlaşma enerjisi arasında en az 3,5 katlık bir artış gerçekleşmesi, elementin son yörüngesindeki elektronların tükendiğini gösterir. Bu özellikten yola çıkılarak iyonlaşma enerjileri verilen elementlerin bulunduğu gruplar belirlenebilir.

Üç elektron koparıldıktan sonra anormal bir artış gerçekleştiğinden elementin üç tane değerlik elektronunun olduğu anlaşılır. Bu da elementin 3A grubunda olduğunu gösterir.

Atom çapıyla iyonlaşma enerjisinin değeri genellikle ters orantılıdır. Aynı grupta bulunan elementlerde aşağıya doğru gidildiğinde atom çapı artacağından iyonlaşma enerjisi azalır.

 elementleri 1A grubunda yer alan ilk üç elementtir. Bu elementlerin 1. iyonlaşma enerjilerinin değeri ,

şeklindedir.

Aynı periyotta ise değerlik elektron sayısı arttıkça elementlerin ametalik özellikleri artacağından elektron alarak soy gaza benzeme istekleri artacaktır. Bunun sonucunda İyonlaşma enerjisi soldan sağa doğru gidildikçe genellikle artar. Genellikle denilmesi aynı periyotta bulunan küresel simetriye sahip olan elementlerin istisnai durumlarından kaynaklanır.

Aynı periyottaki A grubu elementlerinden 1A, 2A, SA ve 8A grubunda bulunan elementler küresel simetriye sahip olan elementlerdir. Küresel simetri elementlere kararlılık kazandıran bir özellik olduğundan bu elementlerin iyonlaşma enerjileri komşu grubundaki elementten daha büyüktür.

Bu nedenle aynı periyotta iyonlaşma enerjilerinin sıralanışı

şeklinde değişir. Küresel simetrik olan SA grubu 6A’dan 2A grubu ise 3A’dan daha yüksek iyonlaşma enerjisine sahiptir.



] }


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar