Dış kuvvetlerin aşındırdığı malzemeler deniz, göl, okyanus diplerine taşınarak biriktirilir. Jeosenklinal denilen bu çukur yerlerde biriken tortul malzemeler, karaların yan basıncına uğrayarak kıvrılır veya kırılır.
1. Kıvrılma
Jeosenklinallerdeki malzemeler esnek bir yapıya sahipse yan basınçlarla kıvrılır, kıvrılma sonucu oluşan dağların yüksekte kalan kubbemsi kısmına antiklinal, çanak şeklindeki çukur kısmına senklinal adı verilir.
I. jeolojik zamanda oluşan Ural-Altay ve İskandinavya dağlarıyla, III. jeolojik zamanda oluşan Alp-Himalaya Dağları kıvrım dağlara birer örnektir.
2. Kırılma
Tortulanmış malzemeler sert ve katılaşmış ise yan basınçlara uğrayınca kırılmaya uğrar ve tabakaların duruşu bozulur. Kırılma sonucunda yüksekte kalan kısma horst, çukurda kalan kısma graben, kırığa da fay denir. En iyi örneklerine Ege kıyılarında rastlanılmaktadır.
Dünyanın en uzun grabeni Doğu Afrika’dan başlayarak Kızıldeniz, İsrail, Suriye ve Amik Ovası’ndan geçerek K. Maraş’a kadar uzanan çukurluktur. Bu çukurluğa Rift Çukuru (Doğu Afrika Grabeni) denir.
UYARI: Graben alanları kırılma sonucu oluştuğu için, deprem ve sıcak su kaynaklarının yoğun olduğu yerlerdir.
bir 10. sınıf fen liseli olarak şunu söyleyeyim maalesef bilgiler yetersiz, kullandığım kaynaklarda bile bunların oldukça fazlası var