Atom Kavramı: 1803 yılına kadar filozofların önerdiği atom kavramına göre atomların bölünemez olduğu fikri yaygındı. Ancak 19. yüzyılın başlarından itibaren bilimsel temelli çalışmalarla atomların bölünemez olmadığı bilgisine ulaşılmıştır. Böylece Dalton’un atomların bölünmez kürecikler olduğu fikri geçerliliğini bilimsel çalışmalar sonucunda kaybetmiştir. Örneğin, cisimlerin sürtünme ile elektriklenmesi ve elektroliz gibi olaylar atomların bölünebileceğini gösteren bilimsel deneylerdir.

Sürtünme ile elektriklenme: Birbirine sürtülen nesnelerin elektrik yükü kazanması, atomun bölünmez olmadığını dolaylı yoldan göstermektedir. 1750 yılında Benjamin Franklin, ebonit ve cam çubuğu çeşitli bez parçalarına sürterek farklı elektriklenmelerin meydana geldiğini görmüştür. Yaptığı deneyler sonucunda;

  • Yüne sürtülen ebonit çubukların birbirini ittiğini,
  • İpeğe sürtülen cam çubukların birbirini ittiğini,
  • Yüne sürtülen ebonit çubukla, ipeğe sürtülmüş cam çubuğun birbirini çektiğini gözlemlemiştir.

Yapılan bu sürtünme ile elektriklenme deneyi;
1. Atomda zıt yüklü taneciklerin olduğunu,
2. Atomun, maddenin en küçük taneciği olmadığı, (+) ve (-) yüke sahip daha küçük parçacıkların olduğunu göstermiştir.

Elektroliz: Elektrik akımı yardımıyla bir çözelti ortamında çözünmüş bileşiklerin kendisini oluşturan elementlere ayrılması işlemine elektroliz denir. Bu olayda bir taneciğin elektron vermesi diğerinin ise elektronu alması söz konusudur.

Atom Altı Tanecikler (Proton, nötron ve elektronun keşfi)

  • Elektron keşfine yönelik ilk çalışma 1870 yılında William Crooks tarafından yapıldı. William, “Crooks tüpü” adını verdiği cihazla katottan anoda yönelmiş ışınlar gözlemledi. Sonraki yıllarda George Stoney, Crooks un katot ışınlarını oluşturan negatif yüklü parçacıklara “elektron” adını verdi.
  • 1917 yılında E. Rutherford yaptığı altın plaka deneyi ile atomdaki pozitif yüklerin bir merkezde toplandığını ispatladı ve bu merkeze çekirdek ismini verdi.
  • Çekirdekte protonlara eş sayıda yüksüz taneciklerin bulunması gerektiği 1910 yılının başlarında biliniyordu. Nötronların varlığı ise 1932 yılında J. Chadwick tarafından yapıldı.

Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar