Elektronegatiflik 9. Sınıf Kimya


Kategoriler: 9. Sınıf Kimya, Dersler, Kimya
Cepokul

Elektronegatiflik, bir atomun kimyasal bağ sırasında ortaklaşa kullanılan elektronları kendisine çekme yeteneğidir. Elektronegatifliği yüksek olan atomlar, bağdaki elektronları daha güçlü bir şekilde çekerken, elektronegatifliği düşük olan atomlar elektronları daha az çeker. Elektronegatiflik, atomların kimyasal bağ yapma davranışlarını ve bileşiklerin polaritesini anlamada önemli bir kavramdır.

İki atom arasında oluşan bir bağda atomların bağ elektronlarına sahip çıkma eğilimi (çekim kuvveti) elektronegatiflik olarak adlandırılır.

  • Bir atomun elektronları çekme gücüdür.
  • Elektronegatifliği en fazla olan element Flor’dur. Yani elektronegatiflik flora (F) doğru artar. (Yani ametalik özelliğin arttığı yönde artar)
  • Aynı periyotta sağa doğru gidildikçe elektronegatiflik artar. Aynı Grupta yukarı doğru gidildikçe elektronegatiflik artar.

Bazı elementlerin elektronegatiflik değerleri şunlardır:

  • Hidrojen: 2.20
  • Oksijen: 3.44
  • Flor: 3.98
  • Sodyum: 0.93
  • Klor: 3.16
  • Karbon: 2.55
  • Lityum: 0.98

] }

Elektronegatiflik Değerlerinin Periyodik Tabloya Göre Değişimi

Elektronegatiflik, periyodik tabloda elementin yer aldığı konuma bağlı olarak değişiklik gösterir. İki temel eğilim gözlemlenir:

  • Soldan Sağa (Bir Periyotta): Periyodik tablonun solundan sağına doğru gidildikçe elektronegatiflik artar. Bunun nedeni, çekirdek yükünün artmasıyla elektronların çekirdeğe daha sıkı bağlanmasıdır. Özellikle sağ tarafta yer alan ametallerin elektronegatifliği yüksektir. Flor (F) periyodik tablodaki en elektronegatif elementtir.
  • Yukarıdan Aşağıya (Bir Grupta): Aynı grupta yukarıdan aşağıya inildikçe elektronegatiflik azalır. Bunun nedeni, atom yarıçapının büyümesi ve dış elektronların çekirdekten daha uzak olmasıdır. Elektronlar çekirdeğe daha az sıkı bağlandığı için elektronegatiflik düşer.

Elektronegatifliğin Kimyasal Bağlarla İlişkisi

Elektronegatiflik, kimyasal bağın türünü belirlemede kritik bir rol oynar:

  • Kovalent Bağlar: İki atomun elektronegatiflik farkı çok küçükse, elektronlar eşit veya hemen hemen eşit şekilde paylaşılır. Bu durumda, bağ kovalent bağ olur. Eğer elektronegatiflik farkı 0 ise, bağ tamamen apolardır.
  • Polar Kovalent Bağlar: Eğer iki atom arasındaki elektronegatiflik farkı küçükse (ancak sıfır değilse), bağ polar kovalent olur. Elektronlar, daha elektronegatif olan atomun tarafına daha fazla çekilir.
  • İyonik Bağlar: Elektronegatiflik farkı büyükse (genellikle 1,7’den büyük), bağ iyonik bağ olur. Elektronlar tamamen daha elektronegatif olan atoma geçer ve iyonlar oluşur.

Elektronegatifliğin Önemi

Elektronegatiflik, bileşiklerin kimyasal davranışlarını anlamada önemli bir parametredir. Moleküllerin polaritesi, elektron yoğunluğunun hangi atoma doğru kaydığı ve bu bağın ne kadar güçlü olduğu elektronegatifliğe bağlıdır. Elektronegatiflik farkı büyük olan atomlar arasındaki bağlar genellikle daha polar olur, bu da bileşiğin fiziksel ve kimyasal özelliklerini etkiler.

Elektronegatiflik ve Polarite

Bir molekülün polar olup olmadığını anlamak için, moleküldeki atomlar arasındaki elektronegatiflik farklarına bakmak gerekir. Elektronegatiflik farkı yüksek olan atomlar arasında oluşan bağlar, molekülün polar olmasına neden olur. Bu da molekülün dipol momenti, çözünürlük ve kaynama noktası gibi özelliklerini etkiler.


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar