1. İlkçağ’da İran’ın siyasi hayatında rol oynayan iki önemli devlet Medler ve Persler’dir.
2. Medler MÖ. 7. yy’da İran’da siyasi bir güç haline gelmiştir. Medler Doğu Anadolu’daki Urartuları yıkarak sınırlarını Kızılırmak’a kadar genişlettiler. MÖ. 550 yılında Med Krallığı’na Persler son verdi.
3. İran en parlak dönemini Persler zamanında yaşamıştır. Persler sınırlarını bir taraftan Mısır’a, diğer taraftan Anadolu’yu alarak Ege – Yunan Havzası’na kadar genişlettiler.
4. Bu büyük devlet Makedonya kralı Büyük İskender tarafından yıkıldı. (MÖ. 330)
5. Pers Medeniyeti’nin genel özellikleri ise şunlardır:
- Persler ülke sınırlarının genişlemesi üzerine merkezi idareyi güçlendirmek amacıyla ülkeyi satraplık denen eyaletlere ayırdılar. Bu eyaletleri de merkezden atadıkları valilerle idare ettiler.
- Persler büyük sınırlara sahip olduklarından merkezi otoriteyi daha iyi sağlamak için tarihte ilk defa posta teşkilatını kurdular. Aynı zamanda bu eyaletlerdeki valilerini denetlemek için fiah Gözü ve fiah Kulağı adında dünyanın ilk düzenli İstihbarat Teşkilatı’nı oluşturdular.
- Persler Zerdüşt dinine inandılar. Tapınaklarına ise Ateşgede adını verdiler, bu arada çivi yazısını kullanan son Ön Asya toplumu da yine Persler’dir. (Mecusilik – Ateşgedelik)
UYARI: Persler İskit, Lidya ve Yunan şehir devletleriyle savaşarak Ön Asya’yı ilk defa tek bayrak altında birleştirmiş ve tüm Anadolu’ya hakim olmuşlardı.
UYARI: Perslerin en önemli tarihi eserleri Kisra Saraylarıdır. Bu yapılarında İyon – Yunan medeniyetlerinin etkisi vardır.
UYARI: İranda Perslerden sonra Sasaniler kuruldu. Bu medeniyete Hz. Ömer son verdi.
Çok uzun cevaplar yaziyosunuz