Maddenin Yapısı ve Özellikleri 8.sınıf fen bilimleri konu anlatımı çözümlü sorular


Periyodik Sistem


Elementlerin Sınıflandırılması


Kimyasal Bağlar


Asitler ve Bazlar


Kimyasal Tepkimeler


Türkiye’de Kimya Endüstrisi


Periyodik Sistem

Elementlerin sayısının her geçen gün artması, elementlerin özelliklerinin tek tek incelenmesini zorlaştırır. Bundan dolayı bilim insanları yeni elementler keşfettikçe ve elementlerin sayısı arttıkça benzer özelliklerine göre elementleri çeşitli şekillerde sınıflandırmışlardır. Böylece elementler sınıflandırıldıklarında daha kolay öğrenilebilir hâle gelmiştir.

Elementlerin Sınıflandırılmasının Tarihsel Gelişimi

Johann Döbereiner (Yohan Döbereynar)

Bu konuyla ilgili ilk çalışmayı 1829 yılında Johann Döbereiner, benzer özellik gösteren elementlerden üçlü gruplar oluşturarak gerçekleştirmiştir. Ona göre; lityum, sodyum, potasyum benzer özellikler gösterdiği için bir grup oluşturuyordu.

Alexandre Beguyer de Chancourtois (Aleksandır Beguye dö Şankurtua)

Benzer fiziksel özellik gösteren elementleri dikey sıralarda olacak şekilde sarmal olarak sıralamıştır. Fakat bu listede elementlerin dışında bazı iyonlara ve bileşiklere de yer vermiştir.

John Newlands (Con Nivlends)

O devirde bilinen 62 elementi artan atom ağırlıklarına göre sıralamış, ilk 8 elementten sonra benzer fiziksel ve kimyasal özelliklerin tekrar ettiğini fark etmiştir.

Dimitri Ivanovic Mendeleyev (Dimitri Ivanoviç Mendelyef) – Lothar Meyer (Lotar Meyer)

Mendeleyev ve Meyer birbirlerinden habersiz, aynı dönemde elementleri sınıflandırmış ve aynı sıralamayı bulmuşlardır. Ancak Meyer elementleri benzer fiziksel özelliklerine göre sıralarken, Mendeleyev bu sıralamada atom ağırlığını göz önünde bulundurmuştur.

Mendeleyev oluşturduğu tabloda elementlerin düzenli olarak yinelenen özelikler gösterdiğini fark etmiştir. Bu tabloda elementlerin birbirleriyle ilişkilerini yansıtmıştır. Örneğin; soldan sağa doğru gidildikçe element atomlarının proton sayıları; yukarıdan aşağıya doğru inildikçe element atomlarının katman sayıları artmaktadır. Bu sıralama günümüzde kullanılan elementlerin sınıflandırılmasına yakın bir sıralamadır. Element ve element atomları ile ilgili bilgiler içeren çizelgeye periyodik tablo (periyodik sistem) adı verilir. Periyodik sistemde elementin adı, sembolü ve element atomunun proton sayısı gibi bilgilere de yer verilmektedir.

Henry Moseley (Henri Mozeli) elementleri, element atomlarının proton sayılarına (atom numarasına) göre düzenlemiştir. Moseleyin, elementleri proton sayılarının artışına göre sıralamasından sonra, son değişiklik Glenn Seaborg (Gılen Siborg) tarafından gerçekleştirilmiştir. Glenn Seaborg bu tablonun altına iki sıra daha ekleyerek periyodik tabloya son şeklini vermiştir.

Periyodik tablodaki yatay sıralara periyot denir. Periyodik tabloda 7 tane yatay sıra vardır. Katman sayısı elementlerin periyot numarasına eşittir. Periyodik tabloda elementler proton sayılarına göre sıralanırken benzer özellik gösteren elementler alt alta gelecek şekilde yerleştirilmiştir. Yukarıdan aşağıya doğru olan bu dikey sıralara grup denir.

Aynı grupta bulunan elementler sertlik, parlaklık, iletkenlik gibi özellikleri ve elektron almaya / vermeye olan yatkınlıkları bakımından birbirine benzerdir. Periyodik tabloda toplam 18 grup vardır. Bu 18 grup A Grubu ve B Grubu elementleri olarak sınıflandırılmıştır.

A grubu elementleri periyodik tabloda 1A, 2A, 3A, 4A, 5A, 6A, 7A ve 8A grubundaki elementlerden oluşmaktadır. Arada kalan 10 grup ise B grubu elementleri olarak adlandırılır. A grubu elementlerinde (He elementi hariç) grup numarası elementin son katmanındaki elektron sayısına eşittir. Bir elementin elektron dizilişindeki katman sayısı, periyot numarasına eşittir.


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar