4 temel element teorisi: Eski Yunanlılar, her şeyin dört temel element olan toprak, su, hava ve ateşten oluştuğuna inanıyorlardı. Şu an bu teorinin yanlış olduğunu biliyoruz. Günümüzde maddenin katı, sıvı, gaz ve plazma halinde bulunabildiği bilinmektedir. Geçmişteki dört element teorisiyle şu anki maddenin hallerini aşağıdaki gibi ilişkilendirebiliriz.
Toprak —-> katı hal
Su —-> sıvı hali
Hava —-> gaz hali
Ateş —-> plazma hali

Aslında maddenin tanımlanmış 16 hali vardır bunlar katı, sıvı, gaz, plazma (iyonlaşmış gaz), sıvı kristal, amorf katı, manyetik düzenli, süper iletken, süper akışkan, Bose-Einstein yoğunlaşması, Rydberg molekülü, kuarkluon plazması, dejenere madde, süper katı, sicimsi sıvı ve süper camdır. Gündelik hayatta maddeler genel olarak katı, sıvı ya da gaz halinde bulunur, ancak Dünya dışında, evrendeki maddenin %99’u plazma (iyonlaşmış gaz) halindedir. Maddenin hal değiştirdiği sıcaklığa, hal değişim sıcaklığı denir ve maddenin tamamı hal değiştirinceye kadar bu sıcaklık sabit kalır, değişmez.

Işıkların dansı: Güneş yüzeyindeki patlamalar sonucu dünyamıza doğru gelen yüklü parçacıklar (güneş rüzgârları) manyetosfer tabakasına girdiğinde oksijen ve azot (nitrojen) gazlarının atomlarıyla çarpışarak atomları iyonize eder (plazma ortamı). İyonize olan atomlar tekrar nötr hale gelirken etrafa ışık yayar. Bu ışıklar kutup bölgelerinde gözlemlenebilir. Gözlemlendikleri kutup dairesine göre, kuzey kutup ışıkları (aurora borealis) ve güney kutup ışıkları (aurora australis) olarak adlandırılır. Parçacıklar oksijen atomlarıyla çarpışırsa, yeşil veya kahverengimsi kırmızı renkte ışık yayılır. Parçacıklar azot atomlarıyla çarpışırsa, mavi veya kırmızı renkte ışık yayılır. Atom iyonize olduktan sonra tekrar elektron kazanırsa mavi, yüksek enerji seviyesinden temel seviyeye geri dönüyorsa kırmızı ışık yayılır.


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
5 Haziran 2022 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
18 Haziran 2022 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
19 Haziran 2022 Pazar