Hatay’ın Türkiye’ye Katılması: Tarihçe ve Süreç
1. Hatay Kaç Yıllığına Türkiye’ye Bağlandı?
Hatay, Türkiye’ye herhangi bir süre için değil, kalıcı olarak bağlanmıştır. Bu bağlanma süreci, 29 Haziran 1939 tarihinde resmen tamamlanmıştır ve Hatay, Türkiye’nin bir ili olarak kabul edilmiştir. Hatay’ın Türkiye’ye katılımı, hukuki olarak süresizdir.
2. Hatay’ın Türkiye’ye Katılmasının Özeti
- 1921 Ankara Anlaşması: Türkiye ile Fransa arasında imzalanan bu anlaşma, Hatay bölgesinin (o dönemde İskenderun Sancağı olarak biliniyordu) Fransa’nın Suriye mandası altında kalmasını öngörüyordu. Ancak, bölgede Türk kültürü ve nüfusu güçlüydü.
- 1936 Fransa’nın Suriye’den Çekilmesi: Fransa’nın Suriye ve Lübnan’dan çekilmeye karar vermesi, Hatay’ın geleceği konusunda belirsizlik yarattı. Türkiye, bu durumu fırsat bilerek Hatay’ın bağımsızlığını ve Türkiye’ye katılmasını savunmaya başladı.
- 1937 Hatay Cumhuriyeti’nin Kurulması: 1937’de Hatay, Fransa’nın himayesinde özerk bir yönetim olarak kuruldu. Ancak, bölge halkı Türkiye’ye katılmak istiyordu.
- Hatay Cumhuriyeti’nin Kurulması (1938): 2 Eylül 1938’de Hatay, bağımsız bir devlet olarak ilan edildi. Ancak bu bağımsızlık kısa sürdü.
- 29 Haziran 1939: Hatay’da yapılan referandum ve Türkiye ile Fransa arasındaki anlaşmalar sonucunda, Hatay Türkiye’ye katılma kararı aldı. 29 Haziran 1939’da Hatay resmen Türkiye’ye bağlandı.
3. Hatay’ın Anavatana Katılmasının Nedenleri
- Türk Kimliği ve Nüfusu: Hatay, büyük bir Türk nüfusuna sahipti ve bölge halkının çoğunluğu Türkiye ile birleşmek istiyordu.
- Jeopolitik Önemi: Hatay, Türkiye için stratejik öneme sahip bir bölgeydi. Akdeniz’e kıyısı olan Hatay, Türkiye’nin güney sınırlarının güvenliği için kritik bir pozisyonda bulunuyordu.
- Atatürk’ün Kararlılığı: Mustafa Kemal Atatürk, Hatay’ı “şahsi mesele” olarak nitelendirmiş ve Türkiye’nin bu bölgeyi kazanması için büyük çaba sarf etmiştir. Bu kararlılık, Türkiye’nin uluslararası arenada Hatay’ı elde etme konusunda ısrarcı olmasını sağladı.
- Fransa’nın Politikaları: Fransa, Avrupa’da yaklaşan savaş tehlikesi nedeniyle Türkiye ile iyi ilişkiler sürdürmek istiyordu. Bu nedenle, Hatay konusunda Türkiye’nin taleplerine daha esnek yaklaştı.
4. Hatay Referandum Sonuçları (1939)
Hatay’da yapılan referandumda, halkın büyük çoğunluğu Türkiye’ye katılma yönünde oy kullandı. Referandum sonuçlarına göre, halkın yüzde 99’u Türkiye’ye katılmayı tercih etti. Bu sonuç, Hatay’ın Türkiye’ye katılım sürecini meşru ve barışçıl bir şekilde tamamladı.
Bu referandum, Hatay’ın Türkiye’ye bağlanmasını halkın iradesiyle gerçekleşmiş bir süreç olarak tescillemiş ve uluslararası arenada da kabul görmüştür. 29 Haziran 1939’da Türkiye Büyük Millet Meclisi, Hatay’ın Türkiye’nin bir parçası olduğunu resmen ilan etti.
