1. Dirençli Devre (R Devresi)
Sadece R direnci bulunan bir devreye alternatif akım uygulanırsa, direncin uçları arasındaki alternatif gerilim,
Dirençten geçen alternatif akımın şiddeti,
Akım ile gerilim aynı fazdadır. Bu dirence saf (reel) direnç denir ve üzerinde ısı enerjisi açığa çıkar.
Frekans (f)
Alternatif akımın, 1s de yaptığı değişimler denebilir. Bu durumda 1s deki yapılan titreşim (değişim) sayısına frekans denir. Açısal frekans olarak da, ω =2π.f yazılabilir. Tel çerçevenin dönme frekansı, alternatif akım frekansına eşit olur.
Periyot (T)
Tel çerçevenin birtam dönüşü gerçekleştiğinde tam bir periyot oluşur.
ω =2π.f = 2π / T olarak da yazılabilir.
Anlık Değer
Maksimum Değer
Imax ve Vmax değerleri, maksimum akım ve maksimum gerilimleri ifade edip, en büyük değerleri alır.
Ortalama Değer
Alternatif akımın, pozitif ve negatif değerlerinin sayısı eşit olduğundan, alternatif akımın ortalama değeri sıfırdır.
2. İndüktörlü (Selfli) Devre ( L Devresi)
Sarım haline getirilen iletkene self, bu iletkenin alternatif akıma karşı gösterdiği dirence selfin indüktansı denir ve XL ile gösterilir. XL, alternatif akımın frekansı ile doğru orantılıdır. XL = ω.L = 2πfL bağıntısı ile bulunur. Burada L, bobinin (selfin) özindüksiyon katsayısıdır. Birimi Henry (H) dir.
Devrede gerilim en büyük değerini aldığında, akım sıfır, akım en büyük değerini aldığında gerilim sıfırdır. Bu durumda, akım gerilimin 90° gerisindedir. Akım ile gerilim arasındaki faz açısı 90° dir. Akımla gerilim arasındaki faz açısının kosinüsüne güç çarpanı denir.
3. Kondansatörlü (Kapasitörlü) Devre (C Devresi)
Bir kondansatörün alternatif akıma karşı gösterdiği dirence kapasitans denir ve XC ile gösterilir. Alternatif akımın frekansı ile ters orantılıdır.
Burada, C sığacın sığası olup birimi Farad (F) dır. Sığacın uçları doğru akım kaynağına bağlandığında devreden akım geçmez. Alternatif akım kaynağına bağlandığında ise akım geçer.
Öğrenelim: Sığaca alternatif gerilim uygulandığında, gerilim artarken akım azalır. Gerilim maksimum olunca, akım sıfıra düşer. Bu durumda sığaç yüklenmiş olur. Gerilim azalırken, kondansatör devreye akım vererek boşalmaya başlar. Gerilim sıfır olduğunda, akım en büyük değerini alır.
Dirençli ve Selfli Devre (RL Devresi)
Bir direnç ve bir selfin seri bağlanmasıyla oluşan devredir. Tüm devrenin alternatif akıma gösterdiği toplam dirence empedans denir ve Z ile gösterilir. Devrenin empedans üçgeni şekildeki gibidir.
5. Dirençli ve Kondansatörlü Devre
