Ünlü (Hece) Düşmesi
İkinci hecesinde dar ünlü (-ı, -i, -u, -ü) bulunan iki heceli sözcükler ünlü ile başlayan bir ek aldıklarında ikinci hecedeki dar ünlü düşer. Buna “ünlü düşmesi” denir.
Örnek: Burun – u —> Burnu, Resim — i —> Resmi, Gönül — ü —> Gönlü
Bazı sözcükler yapım eki aldıklarında ya da iki sözcük birleştiğinde de ünlü düşmesi meydana gelir.
Örnek: devir — il —> devril, sarı — ar —> sarar— , kahve + altı —> kahvaltı
Kimi sözcükler birleşip yeni bir sözcük oluşturduğunda ünlü düşmesine uğrar.
cuma+ertesi —> cumartesi
Dikkat: Bir sözcükte ünlü sayısı kadar hece vardır. ünlü düşerse hece de azalır. Bu nedenle ünlü düşmesine hece düşmesi de denir. Ünlü düşmesi kuralına uymamak yazım yanlışına sebep olur.
Örnek Sorular:
Çocukluğumun bayramlarını özledim.
Uzun süre ailesinden haber alamıyordu.
Bu resmi hepimiz çok beğendik.
Oyun çocukların dikkatini çekti.
Hangi renkli cümlede ünlü düşmesi vardır?
A) Yeşil B) Pembe C) Mavi D) Turuncu
Aşağıdaki cümlelerden hangisindeki altı çizili sözcükte hem ünlü düşmesi hem de ünsüz benzeşmesi vardır?
A) Sinirlenmesinin sebebini anlayamadım.
B) Kar yağışı herkesi eve hapsetti.
C) Birdenbire burnum kanamaya başladı.
D) Işıktan rahatsız oluyor gözlerim.
