İnsanlar geçmişten günümüze doğal kaynakları sürekli kullanmışlardır. Gelecekte kullanmaya devam edecektir.
İnsanlar doğal kaynakların kullanımı esnasında hem sosyal yapılarını hem de çevrelerini etkilemiştir.
Doğal kaynakların çıkartılması ve işlenmesi sırasında ekosistemler olumsuz etkilenmiştir.
Doğal Kaynakların Kullanımında Etkili Olan Faktörler
- Doğal Kaynağın Potansiyeli
Doğal kaynakların işletilebilmesi için verimliliğin yüksek olması gerekir.
- Kullanılan Yöntem ve Teknolojiler
Doğal kaynakların kullanımında kullanılan yöntem ve teknolojiler ülkelerin gelişmişlik düzeyine göre değişir.
Gelişmiş ülkelerde doğal kaynaklardan üst düzeyde faydalanılır.
- İnsanların İhtiyaçları
İnsanların ihtiyaçları arttıkça doğal kaynaklardan yararlanmada artar.
Doğal kaynakların kullanımı insanların ihtiyaçlarıyla doğru orantılıdır.
Zamana bağlı olarak hızlı nüfus artışı da doğal kaynakların çeşidini ve kullanımını arttırır.
Tuna Nehri, Avrupa’da Volga Nehri’nden sonra en uzun nehirdir. Uluslararası taşımacılığın geliştiği su yolu özelliği taşır. Nehir Almanya’dan kaynağını alır, 2850 km yol kat ederek Karadeniz’e dökülür. Tuna Nehri Havzası’nda eskiden sel ve taşkınlar sıkça yaşanırken yapılan kanallar, düzenlemeler ve barajlar sayesinde günümüzde oldukça azalmıştır.
Doğal Kaynakların Kullanımının Farklı Olmasının
Çevresel Sonuçları
Doğal kaynakların kullanımında eski yetersiz yöntem ve teknolojinin kullanılması çevresel sorunların ortaya çıkmasına yol açmaktadır.
Doğal kaynakların çevre üzerindeki etkisi ülkelerin gelişmişlik düzeyine göre değişir.
Gelişmemiş ülkelerde yetersiz, hatalı ve eski teknolojilerin kullanılması nedeniyle doğal kaynakların kullanımı çevre sorunlarına neden olmaktadır.
Gelişmiş ülkelerde modern teknolojinin kullanılması hem doğal kaynaklardan yüksek verim alınmasını sağlamış hem de çevreye zararlı etkisini en aza indirmiştir.
Siyanürlü altın üretimi eski yetersiz teknolojilerle gerçekleştirildiğinde su ve toprak kirliliğine neden olmaktadır, canlı yaşamını olumsuz etkilemektedir.
Düşük kalitede kömür kullanımı hava, toprak ve su kirliliğine neden olmaktadır.
Örneğin;
Düşük kalitede kömür kullanımı —> Hindistan, Nijerya
Yüksek kalitede kömür kullanımı —> İngiltere, Almanya
Aral Gölü Örneği
- Suyun yanlış kullanımı sonucu Aral Gölü’nde birçok olumsuzluklar meydana gelmiştir.
- 1980 yılından günümüze kadar Aral Gölü alanının % 40’ı hacminin ise %15’ini kaybetmiştir.
- Erozyona bağlı çevresinde çöl oluşmuştur.
- Tuzlanma sonucu tarım alanları sınırlandırılmıştır.
- İklimler eskisine oranla değişmiştir.
- Limanların ve tersanelerin yerini gemi mezarlıkları almıştır.
