MİLLİ EDEBİYAT DÜNEMİ’NE AİT BAZI GRUPLAR
A. NEV-YUNANİLER (1912)
Edebiyatımızda Yahya Kemal ile Yakup Kadri’nin 1912’den itibaren öncülüğünü yaptıkları bir girişim vardır. Temeli, edebiyatımızda Eski Yunan ve Latin klasiklerini örnek almaya dayanan bu hareket, Eski Akdeniz uygarlığıyla ilgili olduğu için Havza Edebiyatı ya da Nev-Yunanilik adını almıştır.
Yahya Kemal’in Fransız sanatçılarının, Yakup Kadri’nin Anatole France’ın etkisinde kalarak benimsedikleri bu anlayış çok uzun yaşamaz. Bunun nedeni, Türk edebiyatının böyle bir anlayışa uygun olmamasıdır. Cumhuriyet Dönemi’nde Salih Zeki Aktay bu anlayışla şiir yazmıştır.
B. NAYİLER (1913)
Yeni eğilimlerden biri Nayiler adı altında ortaya çıkarılmak istenen harekettir. II. Meşrutiyet’le başlayan milliyetçilik akımının etkisiyle ortaya çıkmıştır. Halit Fahri, Selahattin Enis, Hakkı Tahsin, Orhan Seyfi, Yakup Salih, Hasan Sait gibi gençlerin destekledikleri bu hareket ulusal edebiyatın oluşmasını “ulusal geçmişe bağlanış” ta görür.
Bu görüşün temelinde, Türk edebiyatının ilk dönemlerine inerek 13. yüzyılın büyük mutasavvıflarından Mevlana Celaleddin Rumi ile Yunus Emre’nin şiirlerindeki içten söyleyişi, coşkulu, gizemli havayı şiirlerinde yaşatmak yatar. Şahabettin Süleyman’ın Sefahat—ı Şiir ve Fikir dergisinde “Nayiler Yeni Bir Gençlik Karşısında” başlıklı makalesiyle tanıttığı bu topluluk, düşüncelerini ortaya koyacak yapıtlar veremeden dağılmıştır.
C. BEŞ HECECİLER (1914)
Faruk Nafiz Çamlıbel, Yusuf Ziya Ortaç, Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy ve Orhan Seyfi Orhon bu topluluğu oluşturan sanatçılardır.
- Şiire 1. Dünya Savaşı ve Millî Mücadele yıllarında başlayan topluluk, Anadolu’yu şiirin konusu yapmışlardır. Memleket sevgisi, yurt güzellikleri, kahramanlık ve yiğitlik işledikleri başlıca konulardır.
- Hecenin bu beş şairi millî edebiyat akımından etkilenmiş ve aruzu bırakarak şiirlerinde heceyi kullanmaya başlamışlardır. Bunda da oldukça başarılı olmuşlardır.
- Şiirde sade ve özentisizdir. Hece Ölçüsü ile serbest müstezat yazmayı denemişlerdir.
- Anadolu’nun gerçeklerine eğilerek “memleket edebiyatı’, “Anadolu edebiyatı” oluşturmada önemli rol oynamışlardır.
- Cumhuriyet ilan edildikten sonra da Millî Edebiyat zevk ve anlayışını sürdürerek eser vermişler ve Millî Edebiyat ile Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı arasında bir köprü görevi görmüşlerdir.
