Çağdaş insanın dev boyutlara varan tüketim taleplerini karşılamak üzere birçok maddenin taşınmasında boru hatları gün geçtikçe önem kazanan bir taşıma sistemi olarak Dünya’nın her tarafına yayılmaktadır.
- Boru hatları ile taşımada başlıca yatırım yerleri borular, özel kontrol aletleri, depolar ve pompa istasyonlarıdır.
- Boru yapımındaki gelişmelerle çeşitli maddelerin taşınmasının yaygınlaşması ve inşaat maliyetlerinin azalması, borularla taşımacılığı teşvik etmektedir.
- Yakın zamana kadar boru hatları esas olarak petrol taşımak için kullanılıyordu; artık çok çeşitli ürünler taşınmaktadır. Birçok sert maddeler de sıvı ya da yarı sıvı hale getirilerek ya da basınçlarla taşınmaktadır. Bunlar arasında demir ve bakır cevherleri, kireç taşı, maden kömürü ve odun hamuruyla birçok kimyasal maddeler bulunmaktadır.
- Bununla birlikte, boru hatları en çok enerji kaynağı olarak kullanılan ve kitlesel ölçekte taşıma olanağını sunduğu petrol ve doğal gazın taşınmasında önem taşırlar. Bu açıdan bakıldığında, boru hatlarının değişik oranlarda tercih edildiği görülür.
- Petrol taşıyan ilk boru hattı ABD’de aynı zamanda ilk petrol çıkarım alanı olan Pennsylvania’da faaliyete geçmiştir İlk zamanlar pahalı olan taşımacılık teknik gelişmelerle günümüzde iyice ucuzlatılmıştır.
- Boru hatları, yüklerin yüzde 20 kadarını taşıdıkları ABD’de özellikle iyi gelişmişlerdir. Aynı zamanda Kanada’da, Rusya Federasyonu’nda, Ortadoğu (İran ve Suudi Arabistan’da) ve Venezuela’da önemlidir. Avrupa’da da Kuzey Denizi petrol ve doğal gaz yataklarının bulunması nedeniyle önem kazanmıştır.
- Petrolün başka yollarla taşınma kolaylığının aksine doğal gaz, çok büyük ölçüde ancak boru hatlarıyla taşınabilmektedir. Buna karşılık, boru hattı yapımının pahalıya mal olması, bu taşımacılığın ancak bol doğal gaz ve zengin pazarların bulunduğu alanlar arasında inşasına olanak sağlanmıştır. Bu yüzden de doğal gazı bol olduğu halde, Venezuela ve Suudi Arabistan’da doğal gaz boru hatları gelişmemiştir.
- Doğal gaz boru hatları, petrol boru hatlarının da geliştiği, ABD ve Rusya Federasyonu’nda yoğunluk kazanmıştır. Doğal gaz kullanımının gelişmesiyle Avrupa’da da gelişmiştir. Almanya – Hollanda – Fransa, Hollanda’daki doğal gaz yatakları nedeniyle, birbirlerine tamamen bağlanmış durumdadır.
- Avrupa için önemli olan iki boru hattından birisi Batı Sibirya’dan Batı Avrupa’ya uzanan 6,000 km’ye yakın uzunluktaki doğal gaz boru hattıdır. Diğeri ise Cezayir doğal gazını Akdeniz’i geçerek İtalya içlerine kadar taşıyan 4,300 km uzunluğundaki hattır.
- ABD 244,620 km petrol ve 548,665 km uzunluğundaki doğal gaz boru hatlarıyla halen Dünya birincisidir.
Dünyanın En Önemli 10 Boru Hattı
1. Megah Boru Hattı (Fransa -Almanya – Çek Cumhuriyeti)
2. Bakü – Tiflis – Ceyhan Boru Hattı (Azerbaycan – Gürcistan – Türkiye)
3. Rusya – Çin Boru Hattı (Rusya – Çin)
4. Nord Stream Boru Hattı (Rusya – Ukrayna – Belarus -Almanya)
5. Kerkük – Banyas Boru Hattı (Irak – Suriye)
6. İran – Ermenistan Doğalgaz Boru Hattı (İran – Türkmenistan)
7. Kerkük – Yumurtalık Petrol Boru Hattı (Irak – Türkiye)
8. Odessa – Brody Boru Hattı (Azerbaycan – Gürcistan – Ukrayna – Çek Cumhuriyeti – Almanya)
9. Bira Boru Hattı (Almanya), Almanya Veltis Arena’daki barları birbirine bağlayan 5 km’lik hat, barlara bira dağıtır.
10. Arap Boru Hattı (Mısır – Ürdün – Suriye – Türkiye
