Dalgaların Sınıflandırılması
Dalgalar titreşim doğrultusuna ve taşıdığı enerjiye göre sınıflandırılır. Titreşim doğrultusuna göre enine ve boyuna olmak üzere ikiye ayrılır. Taşıdığı enerjiye göre de mekanik ve elektromanyetik dalgalar olmak üzere ikiye ayrılır.
Enine Dalgalar
Titreşim doğrultusu yayılma doğrultusuna dik olan dalgalara enine dalga denir. Gerilmiş hâldeki sarmal bir yayın bir ucuna düşey doğrultuda titreşim verilirse yayda şekildeki gibi bir dalga oluşur. Oluşan dalganın yayılma doğrultusu titreşim doğrultusuna diktir. Yaylarda bu şekilde oluşturulan dalgalar enine dalgadır. Bazı deprem dalgaları ve elektromanyetik dalgalar enine dalgadır. Görünür ışık ta elektromanyetik dalga olduğundan enine dalgadır.
Boyuna Dalgalar
Titreşim doğrultusu ile yayılma doğrultusu paralel olan dalgalara boyuna dalgalar denir. Gerilmiş hâldeki sarmal bir yayın bir ucuna yatay doğrultuda titreşim verilirse yayda şekildeki gibi bir dalga oluşur. Oluşan dalganın yayılma doğrultusu ve titreşim doğrultusu birbirine paraleldir. Yaylarda bu şekilde oluşturulan dalgalar boyuna dalgadır. Ses dalgaları ve bazı deprem dalgaları boyuna dalgadır.
Doğadaki bazı dalgalar, enine ve boyuna yer değiştirmelerin birleşimidir. Bunlara en iyi örnek su dalgalarıdır. Su dalgaları ve bazı deprem dalgaları hem enine, hem boyuna dalgadır.
Mekanik Dalgalar
Yayılması için maddesel ortam gerekli olan dalgalara mekanik dalgalar denir. Yay dalgaları yay ortamında, su dalgaları su ortamında yayılır. Bu nedenle yay dalgaları, su dalgaları, deprem dalgaları, ses dalgaları, mekanik dalgalardır.
Elektromanyetik Dalgalar
Yayılması için maddesel bir ortam gerekmeyen dalgalara elektromanyetik dalgalar denir. Kızılötesi ışınlar, radyo dalgaları, görünür ışık, x ışınları birer elektromanyetik dalgadır.
Dalgalarla ilgili,
I. Tüm mekanik dalgalar enerji taşır.
II. Mekanik dalgalar boşlukta da yayılır.
III. Enine dalgaların yayılma doğrultusu titreşim doğrultusuna diktir.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A)Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
Çözüm: Mekanik dalgaların yayılması için ortam gerekir. II. ifade yanlıştır.
