Çembersel Hareket 1. bölüm Umut Hoca
Çembersel Hareket 2. bölüm Umut Hoca
Çembersel Hareket 3. bölüm Umut Hoca
Çembersel Hareket 4. bölüm Umut Hoca
Bu ünitede, düzgün çembersel hareket açıklanarak bu hareketin gerçekleşmesini sağlayan merkezcil kuvvetin bağlı olduğu değişkenler verilecektir. Düzgün çembersel hareket yapan cisimlerin hareketleri analiz edilerek araçların yatay, düşey ve eğimli zeminlerde emniyetli dönüş şartları üzerinde durulacaktır. Öteleme ve dönme hareketleri karşılaştırılarak eylemsizlik momenti kavramı açıklanacaktır. Dönme ve dönerek öteleme hareketi yapan cisimlerin kinetik enerjilerinin bağlı olduğu değişkenler verilecektir. Fiziksel bir nicelik olan açısal momentum kavramı açıklanacak, bu kavram çizgisel momentum ve torkla ilişkilendirilecektir. Açısal momentumun korunumuna yönelik günlük hayat örnekleri üzerinde durulacaktır. Kütle çekim kuvvetinin bağlı olduğu değişkenler verilerek kütle çekim potansiyel enerjisi açıklanacaktır.
• Düzgün doğrusal hareket yapan bir cisme hız vektörü doğrultusunda bir kuvvet uygulandığında cismin hareketinde nasıl bir değişiklik meydana gelir?
• Bu kuvvet aynı cisme, hareket düzlemine paralel ve hız vektörüne dik olarak uygulansaydı cismin hareketi bu durumdan nasıl etkilenirdi?
Bu bölümde, düzgün çembersel hareket ile ilgili kavramlar verilerek merkezcil kuvvetin bağlı olduğu değişkenler arasındaki ilişki belirlenecektir. Yatay ve düşey düzlemde çembersel hareket yapan cisimlere ait serbest cisim diyagramları çizilerek, virajlarda emniyetli dönüş şartları üzerinde durulacaktır.
Dönme hareketi denilince akla birçok örnek gelir. Lunaparktaki bir dönme dolabın hareketi (Görsel 1.1), döner kavşağın çevresindeki araçların yaptığı hareket (Görsel 1.2), saatin akrep ve yelkovanı ile tekerleğin hareketi, elektronların çekirdek çevresindeki dolanımı, Dünya’nın Güneş, Ay’ın Dünya çevresindeki dönüş hareketleri gibi… Ancak her dönme hareketinin bir düzgün çembersel hareket olmadığını bilmek gerekir. Bir hareketlinin sabit bir eksen etrafında, eşit zaman aralıklarında eşit yollar almasına ya da sabit bir nokta etrafında, sabit büyüklükte bir hızla dönmesine düzgün çembersel hareket denir. Düzgün çembersel hareket kavramının öğrenilmesi; uyduların, gezegenlerin ve atom çekirdeği çevresindeki elektronların hareketlerinin anlaşılmasına yardımcı olur.
